Toespraak bij Afghanistan Conference 2009

Statement Maxime Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, bij de ‘International Conference on Afghanistan: a Comprehensive Strategy in a Regional Context’. World Forum, Den Haag, 31 maart 2009

Gelegenheid: Afghanistan Conference 2009

President Karzai, Secretaris-generaal, Excellenties, dames en heren,

Mannen en vrouwen in Afghanistan lijden al tientallen jaren; deze conferentie zal niet per direct verandering kunnen brengen in hun lot. Kinderen in Afghanistan zijn kansen ontnomen; deze conferentie kan dat niet zomaar rechtzetten. En mensen die rouwen, omdat zij dierbaren hebben verloren in de strijd voor een beter Afghanistan – we moeten erkennen dat deze conferentie hun verlies niet kan goedmaken. Maar wat deze conferentie wèl kan doen, wat wij kunnen doen, eensgezind als we vandaag zijn - wij kunnen de juiste keuzes maken voor een democratisch Afghanistan.

Voor een Afghanistan dat:
- vrede en veiligheid kent, zowel binnen als aan zijn grenzen;
- dat geen vrijhaven is voor terroristen;
- een Afghanistan dat zelf in staat is zijn veiligheid en stabiliteit te handhaven, met afnemende hulp van buiten;
- een democratie waar mensenrechten worden gerespecteerd;
- en economische ontwikkeling kan beklijven.

Om dit Afghanistan vorm te geven, moeten we belangrijke keuzes maken.

De uitdaging is niet alleen om individuele terroristen uit te schakelen. Het is veel complexer dan dat – zoals we hebben ervaren. We staan nu op een kruispunt. We moeten leren van onze verrichtingen tot nu toe en we moeten nieuwe ideeën voor de toekomst verkennen. We moeten beslissen hoe we verder gaan.

Binnenkort zullen miljoenen Afghanen hun stem uitbrengen in de tweede democratische presidents- en parlementsverkiezingen ooit. Wanneer zij hun keuze bepalen voor de komende jaren, moeten zij weten wat ze van ons, de internationale gemeenschap, kunnen verwachten. Ook onze militairen en burgers moeten weten wat onze strategie en perspectieven voor de lange termijn zijn. En vanzelfsprekend moeten zij ook weten wat ze van de Afghanen mogen verwachten.

Vandaag moeten we een begin maken met de opvolger van het Afghan Compact, dat volgend jaar afloopt. Wat we nodig hebben is een nieuwe Afghan Bond, een verbintenis die Afghaanse burgers en hun overheid samenbrengt; die Afghanen, hun buurlanden en internationale partners samenbrengt en die overheid en niet-gouvernementele partners samenbrengt.

Deze Afghan Bond moet een ferm uitroepteken zetten achter de politieke wil van ons allemaal om onze doelen te bereiken – hij moet onze gedeelde vastberadenheid opnieuw bekrachtigen. Deze Bond zal ons zicht bieden op een Afghanistan dat in staat is zichzelf te helpen. Met minder en minder hulp van buiten.

Wat zijn de stappen die we vandaag moeten zetten?

Ik zie vier prioriteiten.

Ten eerste: veiligheid. Er zit schot in het opbouwen van de Afghaanse veiligheidsinstanties, vooral van het Afghaanse leger. De opbouw van de politie moet echter nog worden versneld. De Afghaanse overheid heeft zich daaraan verbonden, en de Europese Unie en de NAVO zijn aan het uitzoeken hoe ze hun inspanningen op dit gebied (als adviseur) kunnen versnellen. Het opbouwen van de politie is urgent, omdat veiligheid een voorwaarde is voor vooruitgang op alle terreinen. Wij zouden prioriteit moeten geven aan het vervullen van de voorwaarden voor Afghanisering - dat wil zeggen: veiligheid voor Afghanen, door Afghanen.

Ten tweede: bestuur. Het staat buiten kijf dat het verkiezingsproces de Afghanen en ons vertrouwen zou moeten schenken. Maar goed bestuur reikt verder dan de verkiezingen. We zouden de opbouw van een effectief en transparant bestuur moeten bespoedigen, vooral op provinciaal niveau. Mensen moeten hun overheid beschouwen als hèt betrouwbare vehikel voor vooruitgang.

Ten derde: sociale en economische vooruitgang. Er zijn hoopvolle tekenen. Maar de ontwikkeling is nog niet duurzaam of gelijk verdeeld. Het verbouwen van papaver voor opium blijft een serieuze bedreiging vormen. We moeten onze hulp coördineren, zodat deze alle Afghanen bereikt. Speciaal Vertegenwoordiger Kai Eide heeft het mandaat om deze inspanning te leiden en te coördineren. Laten we afspreken dat we allemaal volledig met hem zullen samenwerken.

De vierde stap die we moeten zetten is de samenwerking in de regionale context te intensiveren. Afghanistan is geen eiland. De uitdagingen van Afghanistan zijn verweven met die van de regio, door etnische, religieuze en politieke banden. De complexe betrekkingen tussen Afghanistan en Pakistan vormen het hart hiervan. Dit inzicht moeten we vertalen in effectief beleid en overeenstemming. Ik ben ervan overtuigd dat deze conferentie zichtbaar aan dat doel zal bijdragen.

Dames en heren,

De toekomst van het Afghaanse volk staat op het spel. De veiligheid van mensen wereldwijd staat op het spel. Een terugkeer van de Taliban aan het roer zou voor de Afghaanse bevolking leiden tot een wrede heerschappij, een verlamde economie and een ontkenning van fundamentele mensenrechten, vooral voor vrouwen en meisjes.

Als covoorzitter hoop ik dat we vandaag zullen werken aan de onmiddellijke uitdagingen die op ons bord liggen. Daarenboven hoop ik dat uit onze bijdragen een duidelijk beeld zal spreken van onze gemeenschappelijke doelen. En meest van al hoop ik dat we dit gemeen hebben: een sterke, hernieuwde en lange termijn betrokkenheid bij Afghanistan.

Die betrokkenheid zal ons in staat stellen de nieuwe Afghan Bond te smeden – we hebben zo’n Bond allemaal nodig!

Dank u wel.