Kamerbrief inzake beantwoording vragen van het lid Boekestijn over vermeende corruptie in Afghanistan

Graag bieden wij u hierbij, mede namens de Minister van Defensie, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Boekestijn over vermeende corruptie in Afghanistan. Deze vragen werden ingezonden op 17 augustus 2009 met kenmerk 2009Z14769.


De Minister van Buitenlandse Zaken,

Drs. M.J.M. Verhagen

De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking,

Drs. A.G. Koenders

Antwoorden van de heer Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken en de heer Koenders, Minister voor Ontwikkelingssamenwerking op vragen van het lid Boekestijn (VVD) over vermeende corruptie in Afghanistan.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de tv-uitzending 1) over vermeende corruptie in Afghanistan en het artikel “Missie Moedeloos” 2) van Arnold Karskens?

Antwoord

Ja.

Vraag 2
Klopt de inschatting van Malan Rahmtullah (54), provinciaal directeur onderwijs, dat zo’n driekwart van de 1.210 leraren en onderwijzers in de provincie Uruzgan hun geld al maanden niet hebben ontvangen? Zo ja, waarom berichtte de minister voor Ontwikkelingssamenwerking de Kamer onlangs dat het probleem met de achterstallige salarissen in alle districten is opgelost? Bent u bereid een onafhankelijk onderzoek in te stellen?

Antwoord

Het ondersteunen van de Afghaanse overheid bij de verbetering van de onderwijssector in Uruzgan heeft voor Nederland prioriteit. Tijdige betaling van de lerarensalarissen is hierbij van groot belang. Nederland is derhalve op verschillende niveaus actief om de Afghaanse overheid, met haar beperkte capaciteit, daarin te ondersteunen.

Het directoraat van Onderwijs in Uruzgan heeft 1445 mensen in dienst; dit zijn zowel leraren als overige ambtenaren. Bureaucratische en nationale problemen met de salarissen die in Kaboel bestonden, zijn opgelost. Salarissen zijn in april en eind juni overgemaakt naar Uruzgan, reden voor de minister voor Ontwikkelingssamenwerking om de Kamer in te lichten dat het probleem was opgelost.

Het directoraat van Onderwijs in Uruzgan heeft vervolgens het gros van het onderwijspersoneel in de provincie Uruzgan salarissen kunnen uitbetalen. Onduidelijkheden van bureaucratische en veiligheidstechnische aard hebben evenwel voor problemen gezorgd bij de uitbetalingen van salarissen voor ongeveer 400 – 450 leraren die werkzaam zijn in verafgelegen districten en Chora. Deze problematiek is aangekaart bij het ministerie en heeft de volledige aandacht van zowel het ministerie in Kaboel als het provinciaal directoraat van Onderwijs in Uruzgan. Men is bezig dit zo snel mogelijk op te lossen.

De ambassade in Kaboel en het PRT in Uruzgan zijn goed geïnformeerd over alle ontwikkelingen, daar zij zowel op nationaal niveau in Kaboel als op provinciaal niveau intensief en actief contact onderhouden met het ministerie van Onderwijs. De situatie omtrent de betaling van de salarissen wordt nauwgezet in de gaten gehouden. Voor een onafhankelijk onderzoek bestaat geen noodzaak.

Vraag 3

Is het waar dat er ook problemen zijn met de uitbetaling van salarissen aan politieagenten in Uruzgan? Bent u bereid de druk op de gouverneur op te voeren teneinde hem te bewegen tot betaling over te gaan?

Antwoord

De problemen rond de uitbetaling van politiesalarissen krijgen veel aandacht van het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken en van de internationale gemeenschap die betrokken is bij de versterking van de Afghaanse politie. Nederland is ook nauw betrokken bij de aanpak van deze problematiek. Vermeende malversaties worden uitgezocht en bij de autoriteiten aan de kaak gesteld.

In Uruzgan is de situatie aan het verbeteren. Eens per kwartaal worden de politiesalarissen uitbetaald over de voorgaande drie maanden. De meest recente uitbetaling van politiesalarissen vond plaats in juli. Daarbij zijn – op enkele los van elkaar staande incidenten na – geen problemen aan het licht gekomen. Binnenkort zal het EPS (Electronic Payment System) in Uruzgan uitgerold worden, waardoor agenten niet langer in contanten uitbetaald krijgen. De komst van een commerciële bank in Uruzgan heeft dit mogelijk gemaakt.

Vraag 4
Hoe staat het met de uitvoering van het Plan Ferrier? Kunt u de Kamer een update geven van de opbrengsten van de nieuwe gewassen?

Antwoord

In de periodieke stand van zaken brieven over Afghanistan wordt de Kamer regelmatig geïnformeerd over de resultaten van de Nederlandse investeringen in de landbouwsector. Voor een actueel overzicht van de opbrengsten van de nieuwe gewassen verwijzen wij u derhalve graag naar de meeste recente stand van zakenbrief aan de Kamer d.d. 17 juni 2009.

Gezien het grote belang van de landbouwsector voor de ontwikkeling van Uruzgan is Nederland nauw betrokken bij de ontwikkeling ervan. De Nederlandse ondersteuning in Uruzgan is in lijn met de prioriteiten zoals deze door de Afghaanse regering zijn geformuleerd en varieert van kleinschalige snel zichtbare activiteiten om de rurale infrastructuur te verbeteren (herstel van wegen en irrigatiekanalen, het slaan van waterputten, het bouwen van bruggen en het opzetten van kwekerijen voor fruitbomen), tot aan duurzame programma’s (introductie van nieuwe of verbeterde gewassen zoals saffraan, gecertificeerde tarwe en fruitbomen, en landbouwonderwijs).

Momenteel zijn al meer dan 1 miljoen fruitbomen van verbeterde variëteiten in de provincie gedistribueerd. Gezien het succes van voornoemd saffraanproject, is onlangs besloten om een vervolg op het saffraanproject te financieren. Daarnaast worden de mogelijkheden bekeken van waardevermeerdering via versterking van productieketens op het gebied van amandelen en gedroogde vruchten met steun van het Nederlandse bedrijfsleven via de investeringsprogramma’s van de EVD en in samenwerking met de VNO-NCW Werkgroep Wederopbouw Afghanistan (WEWA). Daarnaast brengt de Duitse ontwikkelingsorganisatie GTZ enkele landbouwketens in kaart om knelpunten te identificeren en landbouwers in Uruzgan en de lokale overheid te ondersteunen bij het verbeteren van de volledige keten.

Op Afghaans verzoek steunt Nederland als lead donor drie Afghaanse ministeries (onderwijs, landbouw en plattelandsontwikkeling) bij het ontwikkelen en implementeren van een nationaal landbouwonderwijsprogramma. Een nationaal landbouwonderwijscentrum zal leraren gaan opleiden, curricula ontwikkelen en uitrollen en een toegepast landbouwonderzoeksprogramma uitvoeren. Daarnaast worden zeven regionale landbouwonderwijsinstituten en in elke provincie een landbouwschool gerenoveerd of opgericht. Nederland financiert onder meer de landbouwschool in Uruzgan.

Dit is een goed voorbeeld van donorcoördinatie: het is een nationaal programma gericht op de lange termijn, met de Afghanen aan het stuur, waar verschillende actoren (ministeries, donoren, onderwijsinstanties) samenkomen en waaruit donoren een specifiek onderdeel kunnen steunen, als het ware ‘adopteren’. Andere donorlanden hebben inmiddels aangegeven geïnteresseerd te zijn in het nationale programma. Lopende activiteiten op het gebied van landbouwonderwijs worden al afgestemd in een donor coördinatiegroep onder leiding van Nederland.

1) Netwerk, 13 augustus 2009

2) De Pers, 2 augustus 2009

http://www.depers.nl/buitenland/326709/Missie-Moedeloos.html