PowNed, WNL en MAX toegelaten, LLinK niet

Minister Plasterk heeft besloten PowNed en WNL als aspirant-omroep toe te laten. MAX krijgt een gewone erkenning. Voor aspirant-omroep LLinK valt het doek.

Minister Plasterk heeft besloten PowNed en WNL toe te laten tot de landelijke publieke omroep. Zij krijgen vijf jaar de tijd om als aspirant-omroep hun toegevoegde waarde te bewijzen. Max, die nu nog aspirant-omroep is, maakt de sprong naar een gewone erkenning die recht geeft op meer geld en zendtijd. Voor aspirant-omroep LLiNK valt het doek. De Tros, die de laatste jaren enkele keren de Mediawet heeft overtreden, heeft zwart op wit beterschap beloofd. De Tros krijgt daarom net als de andere bestaande omroepverenigingen opnieuw een erkenning.

Minister Plasterk heeft voorafgaand aan zijn besluit adviezen ontvangen van de Raad voor cultuur, het Commissariaat voor de Media, en de raad van bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep. Eerder al, in april 2009, verscheen het rapport van de visitatiecommissie Brouwer Korf. Minister Plasterk heeft in de afgelopen weken ook gesprekken gevoerd met de diverse gegadigden, om hun reactie te horen op de adviezen.

De belangrijkste voorwaarde voor toelating van nieuwkomers is dat zij iets nieuws toevoegen aan de publieke programmering. Volgens de adviezen is dit het geval. PowNed, voortgekomen uit Geen Stijl, is geworteld in de voorhoede van nieuwe mediagebruikers, wil zich onderscheiden door permanente interactie met het publiek en een dwarse, eigentijdse opstelling. WNL, voortgekomen uit de Telegraaf, belooft met een conservatieve invalshoek ondernemende en bezorgde burgers te bedienen. In het erkenningsbesluit maakt Plasterk duidelijk dat de nieuwkomers een proeftijd hebben: over vijf jaar wordt beoordeeld of zijn hun toegevoegde waarde hebben waargemaakt. Beide nieuwkomers vallen onder verscherpt toezicht van het Commissariaat voor de Media. Het Commissariaat controleert of WNL en PowNed bestuurlijk en redactioneel onafhankelijk zijn van de Telegraaf Media Groep en zich bij eventuele samenwerking aan de regels houden.

Voor Max en LLiNK is de proeftijd als aspirant-omroep verstreken. Max mag door, maar de aanvraag van LLiNK wil Plasterk afwijzen. Volgens het rapport van de visitatiecommissie en de drie adviezen heeft LLiNK zijn toegevoegde waarde in de praktijk niet waargemaakt. Vooral de ambitie om met nieuwe media het publiek te betrekken bij thema's als duurzaamheid kwam niet uit de verf . Weliswaar heeft de omroep een nieuwe leiding en een nieuwe koers uitgezet, maar de wet voorziet niet in een herkansing. Voor Minister Plasterk is ook de wankele financiële basis van LLiNK een reden om geen erkenning te verlenen. Definitief is zijn besluit nog niet: LLiNK krijgt de gelegenheid zich te verweren.

Alle andere bestaande omroepen krijgen een erkenning. Zij werden door de visitatiecommissie gunstig beoordeeld en hun plannen en statuten voldoen aan de wettelijke eisen. Uitzondering is de Tros. Deze omroep heeft de afgelopen jaren enkele keren de Mediawet overtreden, met quasi-commerciële constructies. Op aandringen van Plasterk heeft de Tros extra garanties gegeven voor naleving van de regels. Bovendien zal het Commissariaat daarover periodiek verslag uitbrengen. Bij overtredingen kan de minister besluiten alsnog de erkenning van de Tros in te trekken.

De nieuwe erkenningen geven recht op een aandeel in de zendtijd en het budget van de publieke omroep van 1 september 2010 tot 1 januari 2016. De nieuwkomers PowNed en WNL zullen (gemiddeld) twee uur per week televisie verzorgen en bijna negen uur radio. De overige omroepverenigingen maken veel meer programma's. Zij hebben daarvoor een eigen vast budget naar rato van hun ledental. Daarnaast verwerven zij extra middelen bij intekening op de uitzendschema's van de publieke omroep.