Samenwerking tussen praktijk en wetenschap: noodzakelijk voor duurzame landbouw

"Duurzaamheid is niet iets wat je er zomaar even bij doet, als een leuk groen toefje op 'business as usual'." Dat zei directeur-generaal Annemie Burger van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) gisteren op de conferentie 'Groene Urgentie'. De conferentie was de aftrap voor een reeks ontmoetingen tussen het groene onderwijs en het bedrijfsleven.

Tijdens de conferentie, gehouden op de Dag van de Duurzaamheid (09-09-'09), nam DG Burger ook een boek over de overgang naar een duurzame Nederlandse agrarische sector in ontvangst. De titel van dit boek is 'Transitions towards Sustainable Agriculture and Food Chains in Peri-urban Areas'. Het boek is mede totstandgekomen met hulp van LNV.

De uitspraak van DG Burger over duurzaamheid sluit aan bij de mening van een grote groep Wageningse wetenschappers. Deze wetenschappers beweren in het boek dat het nodig is dat wetenschappers, overheid en het bedrijfsleven meer samenwerken. Op die manier kan de Nederlandse agrarische sector sneller komen tot een duurzame bedrijfsvoering.

Veel kleine stapjes

Transities zijn grote veranderingen in de maatschappij die al snel een periode van 20 à 30 jaar beslaan. Het boek laat zien dat de transitie naar duurzame landbouw een weg is van vele kleine stapjes voorwaarts (en soms achterwaarts), met een niet zo erg voorspelbare eindsituatie.

Gezamenlijk ontdekken

De omslag naar duurzaamheid wordt niet bereikt door een blauwdruk op te leggen aan de sector, waarvoor iemand steeds ter verantwoording kan worden geroepen. Veel meer is een transitie een proces van gezamenlijk ontdekken wat werkt. Als de innovatiekracht en praktijkkennis van vooruitstrevende ondernemers de wetenschappers bereikt, levert dit nieuwe inzichten op. Dat betekent wel dat onderzoekers op een andere manier moeten gaan werken: met meer samenhang tussen onderwijs, wetenschap en toegepast onderzoek in interactie met het bedrijfsleven.

Praktijk en beleid moeten samen opgaan

Het boek gaat ook in op wat er van de overheid verwacht mag worden als het om transitie gaat. Belangrijk is dat vernieuwingen in beleid en vernieuwingen in de praktijk samen opgaan. Soms kan nieuwe regelgeving nuttig zijn om markten te creëren. Certificering van biologische producten en regelingen voor de teruglevering van duurzame energie aan het elektriciteitsnet zijn daar voorbeelden van. Of zoals DG Burger zei: "We moeten toe naar een economie en een samenleving waarin duurzaamheid centraal staat."

Naast nieuwsberichten kunt u zich ook abonneren op 'onderwerpen'. Klik daarvoor op abonneren.