HISWA te water

Toespraak door minister Van der Hoeven tijdens de opening van de 26e HISWA te water, op 31 augustus 2009 te IJmuiden

Dames en heren,

'Het water spreekt onophoudelijk en herhaalt zichzelf nooit.'

Een citaat van de Mexicaanse schrijver, dichter en Nobelprijswinnaar Octavio Paz. Een man vol passie. Voor het leven, voor de natuur. Voor rivieren, zeeën en onontdekte gebieden. Een man met een hart dat hunkert naar avontuur.

Is dat misschien iets wat watersporters onderling bindt? Het nieuwe, het frisse, het avontuurlijke. Water is nooit hetzelfde. Zelfs het kleinste meertje kan er op verschillende momenten totaal anders uitzien. Door zonlicht, door wolkenpartijen, door het tijdstip. Of zelfs door je eigen gemoedstoestand.

Het heeft iets spannends en vrijs: met een bootje het avontuur tegemoet. Of dat nu een roeibootje, een luxe jacht, een platbodem of sloep is: het gevoel is hetzelfde. Watersporters onderling herkennen wat dat betreft iets in elkaar. Het is een wereld waarin men elkaar begrijpt, of in ieder geval accepteert. Zoals je als beginnend hardloper opeens overal begroet wordt door andere lopers, zwaai je ook vanuit je bootje naar anderen. Iets wat in de stad niet snel gebeurt, op weg naar de supermarkt…

Als waterliefhebber en romantische ziel zou Octavio Paz vandaag zijn ogen uitkijken, hier in IJmuiden. Al die boten, al die mogelijkheden om het avontuur tegemoet te varen!

Ruim 400 boten, van 4 tot maar liefst 25 meter! Van hout, staal aluminium en polyester. Seriegebouwd of 'custom-built'. Van heel betaalbaar tot exclusief. Alles is er. Jachten die niet alleen steeds beter, sneller en mooier worden, maar ook duurzamer. Zo zijn Provincie Friesland en de Stichting Elektrisch Varen Friesland aanwezig met een Elektrisch Varen Paviljoen.

De HISWA te water is niet voor niets de meest complete bootshow te water in Europa. Het is een happening om trots op te zijn, in een land dat bekend staat om haar bijzondere band met water. Nederland Waterland! Of, zoals HISWA in het buitenland zegt: 'Think Yachts, think Holland!'

1,5 miljoen van de Nederlanders is watersporter. Sommigen van hen doen als ze krap bij kas zitten nog liever hun auto weg dan hun boot. Het is dus een gepassioneerde groep mensen, met hart voor de watersport.

Inmiddels is het economische vaarwater helaas ruwer geworden. De crisis is in elke sector voelbaar, ook in de watersportbranche. Het is een luxeproduct, hoe je het ook wendt of keert. Niet iedereen heeft daar op dit moment geld voor. Of mensen hébben het wel, maar ze vinden het eng om een groot bedrag neer te leggen voor een droom. Liever even wachten, denken ze. Oftewel: 'kijken, kijken, maar niet kopen'.


Het is voor de economie van groot belang dat al die watersporters kunnen blijven varen. Watersporters die een boottochtje door Nederland maken, besteden zo´n 80 euro per dag. Een kwart van die uitgaven heeft met de boot te maken, de rest gaat op aan boodschappen, lekker eten en drinken en funshopping.
De besteding per vaardag is daarmee hoog in vergelijking tot andere vormen van vrijetijdsbesteding. Vooral de lokale middenstand in het landelijk gebied profiteert hier enorm van. En ook die branche kan dat nu goed gebruiken!

Om die economische impuls te behouden is goede promotie en marketing belangrijk. Niet alleen gericht op Nederlandse watersporters, maar ook gericht op bijvoorbeeld Duitsland. Dat is een exportmarkt met veel potentie voor de maritieme sector. Voor het toerisme, maar ook voor de export van producten zoals jachten. Want mensen die van het water houden, zijn er overal!

Ondernemers in de watersportbranche verkopen een gevoel, verpakt in een topproduct. Dit is een sector die degelijk in elkaar steekt. Veel kleine en middelgrote watersportbedrijven begeven zich al tientallen jaren op de markt. Soms zelfs als familiebedrijf van meer dan een eeuw oud. Die solide en betrouwbare manier van werken is juist nu heel belangrijk. Het is ook waarom wij zoveel succes hebben in het buitenland. Tegelijkertijd is er iets ánders nodig. Vernieuwing. Een frisse blik.


Om succesvol te blijven, zal u moeten innoveren. Nu hou ik niet van het woord 'moeten', maar ik denk wel dat het essentieel is. De markt is in beweging, en wat kan je dan beter doen dan vooruit te denken. Het is net als met een flinke zeiltocht: dan kijk je ook eerst wat voor weer het wordt, en speel je daar op in. Je past je route aan, neemt de juiste materialen mee, en stippelt een mooie tocht uit. En als het nodig is, durf je er van af te wijken. Niet schrikken van een hoge golf.

Vooruit denken, aanpassen, creatief denken en lef hebben; dát is waar ondernemen en innoveren om draait. Dát zijn de ingrediënten die nodig zijn om de concurrentie voor te blijven. Dat geldt voor iedereen: jachtbouwers, makelaars, verhuurders, fabrikanten, architecten en andere watersportondernemers. Innoveren is overleven en uiteindelijk zelfs floreren. Want die markt trekt weer aan!

Gelukkig hoeft u het nu niet alleen te doen. EZ helpt u waar mogelijk. Onder andere met het Maritiem Innovatie Programma. Daarmee willen we de Nederlandse maritieme industrie op een aantal nichemarkten versterken, zoals de jachtbouw. Via een tender kunnen midden- en kleinbedrijven projectvoorstellen indienen. Met andere woorden: er is geld beschikbaar om uw innovatieplannen te verwezenlijken! Daar is al meermalen gebruik van gemaakt. Bijvoorbeeld om onderzoek te doen naar een zeegaand motorschip dat met de helft minder energiegebruik bijna klimaatneutraal kan functioneren.

Succesvol innoveren is één, maar die innovaties moeten ook verkocht worden. Dat is de afgelopen jaren goed gelukt. Het exportaandeel op de wereldmarkt is gestegen. Dat is mede te danken aan de betere samenwerking tussen verschillende maritieme organisaties. Die daarbij worden ondersteund door de EVD en de Stichting Nederland Maritiem Land.

Om ons land nóg beter op de kaart te zetten in het buitenland, is een sterk gezamenlijk merk nodig, van alle branches en bedrijven in de watersport. HISWA is een van de initiatiefnemers daartoe. Daar hoort een slogan bij: Maritime by Holland. Én een logo. Ik mag het nieuwe logo onthullen; dit wordt het!

Beste mensen,

Uiteindelijk bent ú degene die het schip varende houdt. Als ik hier om me heen kijk, geeft dat veel vertrouwen in de toekomst. Om ook in deze moeilijke tijden toch weer de meest complete in-water bootshow van Europa neer te zetten, daar kunt u trots op zijn! De 26e HISWA te water laat zien waar een klein land groot in kan zijn. Prachtige boten voor mensen die hunkeren naar avontuur, naar het water. Daarmee begint het, met dat verlangen.

Ik wens alle deelnemende bedrijven en de bezoekers een geweldig HISWA te water, en een lange nazomer vol vaargenot!
Dank u wel.