Startbijeenkomst campagne tegen seksuele uitbuiting van kinderen
Toespraak van staatssecretaris Albayrak van Justitie (uitgesproken namens minister Hirsch Ballin) bij opening Startbijeenkomst campagne tegen seksuele uitbuiting van kinderen ECPAT en The Body Shop op 31 augustus in perscentrum Nieuwspoort.
Inleiding
Dames en heren,
Fijn dat u er allemaal bent. En dan noem ik in het bijzonder de kinderrechtenorganisaties, de NGO’s, en de bedrijven uit de toeristische sector en de ICT.
Het is goed dat u er bent, want de bescherming van kinderen tegen seksueel misbruik en uitbuiting, vraagt om een brede aanpak en betrokkenheid van ons allemaal.
Ik ben enthousiast over het feit dat ECPAT en The Body Shop dit initiatief hebben genomen om dit probleem onder de aandacht te brengen. En ik wil mijn waardering uitspreken voor het goede werk dat ECPAT over de hele wereld verricht. Werk dat hard nodig is. Want seksueel misbruik en uitbuiting van kinderen is een groeiend, wereldwijd probleem, dat allang geen ‘ver van mijn bed’- verhaal meer is.
Seksueel misbruik en uitbuiting kinderen + maatregelen Nederland
Ook hier in Nederland komt het voor dat kinderen in een moderne vorm van slavernij leven. Zij worden verhandeld als vee en seksueel uitgebuit onder dwang en bedreiging. Dat is een gegeven waar ik me als staatssecretaris van Justitie niet bij kan neerleggen. Ik voel het als een bijzondere verantwoordelijkheid om er alles aan te doen om seksueel misbruik en uitbuiting van jongens en meisjes tegen te gaan. Om te voorkomen dat zij ten prooi vallen aan pooiers en pooierboys. Of dat hen wordt wijsgemaakt dat het normaal is om seks te hebben tegen betaling in geld of snuisterijen. Of dat zij bloot worden gesteld aan kinderlokkers op het internet.
Het spreekt voor zich dat de gevolgen dramatisch zijn. Voor de kinderen, die hun leven lang met trauma’s zijn opgescheept en een verknipt beeld krijgen van seksualiteit en intimiteit. Het is bekend dat dit grote invloed heeft op hun verdere relaties en dat zij vaak hun leed weer doorgeven aan hun eigen kinderen. Voor de ouders, de moeders en vaders die hun kind op de wereld hebben gebracht en opgevoed.
Maar ook op een groter, maatschappelijk niveau wordt schade aangericht. Mensenhandel gaat steeds meer gepaard met zware georganiseerde criminaliteit. Het feit dat criminelen op deze, zeer aangrijpende wijze, anderen onrecht aan kunnen doen en ermee wegkomen, kan uiteindelijk het vertrouwen in de overheid en de rechtsstaat ondermijnen.
Daarom is het essentieel dat we alle middelen inzetten om dit probleem te bestrijden. Dan heb ik het niet alleen over keiharde handhaving, maar een bredere vorm van bestrijding. Want de factoren die leiden tot seksueel misbruik en uitbuiting, zijn bijzonder gecompliceerd en verschillend van aard. Zij hebben ook te maken met de verschuiving van de seksuele normen, de beleving van seksualiteit en de verhouding tussen mannen en vrouwen in verschillende culturen.
Vanuit Justitie hebben we recentelijk een aantal maatregelen getroffen. Criminelen die zich schuldig maken aan mensenhandel of kinderpornografie kunnen zwaardere straffen tegemoet zien. Zo gaat de gevangenisstraf voor mensenhandel van zes naar acht jaar.
Ook is de strafmaat voor het als beroep of gewoonte bezitten, verspreiden, en vervaardigen van kinderpornografie verhoogd van zes naar acht jaar. Daarnaast krijgt het Openbaar Ministerie meer mogelijkheden om op te treden tegen voorbereiding van mensenhandel en om kinderpornografie op te sporen. Per 1 januari gaat het platform “internetfiltering van kinderpornografie” van start; een samenwerkingsmodel tussen overheid, Internet Service Providers en maatschappelijke organisaties dat erop is gericht kinderpornografie op het internet te filteren en te blokkeren.
Maar als we de zorgwekkende ontwikkeling een halt willen toeroepen, zal iedereen in de samenleving een steentje bij moeten dragen. Het startpunt is dat mensen zich bewust worden van de problematiek. Dat seksueel misbruik en uitbuiting van kinderen, ook in onze samenleving, voorkomen. Soms onder onze eigen ogen. En dat is precies waar deze campagne zich op richt.
Kindersekstoerisme
Zoals ik aangaf: misbruik en uitbuiting van kinderen is een internationaal probleem. Dat geldt in het bijzonder voor het kindersekstoerisme, waar helaas ook Nederlanders bij betrokken zijn. Aangezien in het eerste jaar van de campagne hier de nadruk op zal liggen, wil ik hier voor deze gelegenheid iets dieper op ingaan.
Kindersekstoerisme komt over de hele wereld voor. Tijdens vakanties in bepaalde landen kan een ieder van ons geconfronteerd worden met seksuele uitbuiting en misbruik van kinderen gekoppeld aan toerisme. Ogenschijnlijk is er voor veel mensen niets bijzonders aan de hand als een man van middelbare leeftijd en een veel jonger vakantievriendinnetje over een strand wandelen. Maar achter die flinterdunne romantiek gaan vaak grove misstanden schuil. En daarnaast zijn er ook de minder zichtbare voorbeelden, waarbij veel jongere kinderen zijn betrokken, Daarom is vergroting van bewustwording van groot belang. Deze campagne zal daar zeker aan bijdragen.
Om het probleem structureel aan te pakken, is internationale samenwerking nodig.
Door de jaren heen zijn er allerlei initiatieven genomen die het probleem multidisciplinair benaderen. Want kindersekstoerisme wordt veroorzaakt door een scala aan problemen in bronlanden: zoals sociale en economische uitsluiting, maar ook slecht functioneren van het politiële en justitiële apparaat.
Via het VN-Verdrag voor de rechten van het kind [en het Facultatief Protocol inzake de Verkoop van kinderen, kinderprostitutie en kinderpornografie,] zijn landen de verplichting aangegaan om kindersekstoerisme strafbaar te stellen. Eind vorig jaar, tijdens een conferentie in Rio de Janeiro over kindermisbruik en -uitbuiting, riepen de deelnemende landen nog op om kindersekstoerisme niet onbestraft te laten. Natuurlijk is er nog een lange weg te gaan voordat wij kindersekstoeristen overal kunnen vervolgen. Maar dat haalt niet weg dat we moeten blijven streven naar een wereld waar kinderen zich kunnen ontwikkelen tot gezonde volwassenen, zonder aantasting van hun geestelijke en lichamelijke integriteit.
Nederland neemt hierin haar verantwoordelijkheid. Als regering hebben we maatregelen getroffen.
Aan de ene kant om seksueel misbruik door Nederlanders in het buitenland te bestrijden. Aan de andere kant om een bijdrage te leveren aan de wereldwijde bescherming van kinderen tegen seksueel misbruik en uitbuiting. Sinds 2002 zijn Nederlanders die zich schuldig hebben gemaakt aan seksueel misbruik van kinderen in het buitenland ook in Nederland strafbaar en dus vervolgbaar.
De komende tijd gaan we deze aanpak intensiveren en bekijken hoe het beter kan. Onder andere door in bronlanden de aard en omvang van seksueel misbruik door Nederlanders in kaart te brengen. Niet alleen van de zogenaamde vakantiegangers, maar ook van mensen die zich voor langere duur met dit doel gevestigd hebben. Verder ontwikkelen we met behulp van digitale technieken profielen van daders en dadergroepen, om misbruikers op te sporen. We gaan kijken of we deze technieken preventief kunnen gebruiken, bijvoorbeeld op Schiphol, om te voorkomen dat Nederlanders in het buitenland minderjarigen seksueel misbruiken.
Conclusie
Dames en heren,
Kindersekstoerisme is onacceptabel. Zelfs al vindt het niet in ons eigen land plaats. Zelfs al lijkt het in sommige bronlanden normaal te zijn. Dat is het niet. Kinderen zijn kinderen, of ze nu hier geboren zijn of elders. Zij hebben recht op een menswaardig bestaan.
Vanuit de samenleving bestaat er een duidelijke wens om hier iets aan te doen. Daar geven wij als overheid graag gehoor aan. Maar wij zijn wel afhankelijk van de samenwerking met anderen. Ik doel hier op de NGO’s en de reisindustrie, maar ook op de gewone burger.
Ieder van ons kan een bijdrage leveren aan de bestrijding van kindersekstoerisme. Door onze stem te verheffen, door melding te doen bij politie en justitie. Dit signaal van de medeburger maakt duidelijk dat wij onze ogen niet sluiten: kindersekstoerisme is niet normaal, het is een ernstige vorm van kindermisbruik.
Deze campagne zorgt ervoor dat dit signaal luid en duidelijk wordt gehoord. ECPAT en the Body Shop maken samen gebruik van de middelen en het podium dat zij hebben om veel mensen te bereiken, hun ogen te openen en ze bewust te maken.
Een nobele zaak, die - naar ik begrijp - mede voortkomt uit één van de laatste wensen van de oprichtster van The Body Shop, Anita Roddick.
Ik dank u, mede namens alle kinderen en ouders ter wereld, voor uw inspanningen om hen een menswaardig bestaan te geven, in een betere wereld.
Ik wens u veel succes. Dank voor uw aandacht.