Veiligheidsgevoel in OV geleidelijk verbeterd

Reizigers zijn steeds tevredener over de sociale veiligheid in het openbaar vervoer. Zij waarderen de sociale veiligheid met een 7,9 in 2008, weer net iets beter dan in 2007 (7,8).

Het aantal reizigers dat slachtoffer en/of ooggetuige is geweest van een incident is in 2008 gelijk gebleven ten opzichte van 2007. De waardering van het personeel in het stads- en streekvervoer is met een 6,3 in 2008 gelijk gebleven ten opzichte van de laatste meting in 2006. Het personeel maakte in 2008 wel meer incidenten mee.

Dit blijkt uit de Reizigersmonitor Sociale Veiligheid Openbaar Vervoer 2008 en de Personeelsmonitor Sociale veiligheid stads- en streekvervoer 2008 die in opdracht van het ministerie van Verkeer en Waterstaat zijn opgesteld door het Kennisplatform Verkeer en Vervoer (KpVV).

'Het is een goed teken dat reizigers het openbaar vervoer steeds beter waarderen. We zien helaas wel dat het personeel met meer incidenten te maken krijgt. Dat kunnen we niet tolereren. Chauffeurs en controleurs moeten gewoon hun werk kunnen doen. Alle betrokkenen, overheden, vervoerders, politie en justitie treden met man en macht op om dit tegen te gaan', aldus staatssecretaris Tineke Huizinga van het ministerie van Verkeer en Waterstaat.

Begin 2009 zijn extra stappen gezet om de veiligheid in het openbaar vervoer (OV) te vergroten. Met de aanstelling van de veiligheidscoördinator OV bij de politie wordt de samenwerking tussen vervoerbedrijven, politie en Openbaar Ministerie versterkt om zo de veiligheid te verbeteren. Ook is de Taskforce veiligheid openbaar vervoer ingesteld, waarin het ministerie van Binnenlandse Zaken en alle concessieverleners, vervoerbedrijven, politie en vakbonden samenwerken om op zeer korte termijn met aanvullende voorstellen te komen voor de verbetering van de veiligheid. 'Deze monitoren bieden niet alleen houvast voor de concessieverleners en de vervoerbedrijven, maar ook voor het werk voor de Taskforce veiligheid OV', aldus Huizinga die de ontwikkeling van de sociale veiligheid in het Nationaal Mobiliteits Beraad (NMB) met de regionale overheden bespreekt.

Reizigersmonitor

In het stads- en streekvervoer waarderen reizigers de veiligheid tijdens de rit in 2008 met een 7,9, net iets hoger dan in 2007 (7,8). De bus- en regionale treinreizigers voelen zich het meest veilig en beoordelen de rit met een 8.

Het percentage reizigers dat slachtoffer en/of ooggetuige is geweest van incidenten is in 2008 met bijna 23 procent gelijk gebleven ten opzichte van 2007. Wel is in 2008 sprake van een daling van het aantal reizigers dat slachtoffer is geweest (van 8,1 naar 7,7 procent). De reizigers blijken, in lijn met voorgaande jaren, vooral slachtoffer van 'lastigvallen'. Zware incidenten zoals mishandeling komt het minst vaak voor.

Voor de treinreizigers van de Nederlandse Spoorwegen (NS) geldt dat 87 procent in 2008 de sociale veiligheid met een 7 of hoger waardeert. In 2007 was dit 85 procent. Het percentage NS-treinreizigers dat in 2007 slachtoffer is geworden van incidenten, is gedaald van 16 procent van de reizigers in 2007 naar 14 procent in 2008. Ook hier betreft dit overwegend lastigvallen.

Personeelsmonitor

Het personeel beoordeelt de veiligheid in en rond het stads- en streekvervoer in 2008, net als in 2006 met een rapportcijfer van gemiddeld 6,3. In de vier grote steden is het rapportcijfer gestegen van 6,2 naar 6,5 en in de rest van Nederland gedaald van 6,4 naar 6,2.

In 2008 steeg het aantal slachtoffers van incidenten van 65 procent naar 69 procent. Grotendeels betreft de stijging de zogenaamde niet strafbare incidenten. De strafbare incidenten (mishandeling, bedreiging en diefstal) zijn met 1 procent gestegen (40 procent naar 41 procent.) Van de strafbare incidenten komt bedreiging het meeste voor. In de vier grote steden worden percentueel meer medewerkers slachtoffer van incidenten dan in de rest van Nederland, maar het verschil wordt kleiner.

Het personeel oordeelt verder dat het vervoersbedrijf waar het voor werkt harder is gaan werken aan het veiligheidsbeleid. Het personeel wil graag dat er meer toezicht komt en dat assistentieverlening en communicatie wordt verbeterd en dat het weren van zwartrijders en randfiguren meer prioriteit krijgt.