Week van de Ondernemer

Toespraak door minister Van der Hoeven tijdens de Week van de Ondernemer, georganiseerd door MKB Nederland, op 7 april in de Jaarbeurs in Utrecht

Dames en heren,

Het doet me goed hier vandaag voor u te staan.
Ik sta voor honderden ondernemers die willen denken in kánsen, in plaats van problemen. Ondernemers die zoeken naar oplossingen, inspiratie, nieuwe mogelijkheden. Ondernemers die blíjven ondernemen. Weer of geen weer.

In het synoniemenboek staat bij ondernemen: 'aanvaarden', 'aandurven' en 'aanpakken'. Ik denk dat dit een treffende omschrijving is. En ik denk ook dat deze synoniemen uitstekend passen bij de uitdagingen van vandaag. Aanvaarden, aandurven en aanpakken!

Als we sterk uit de economische crisis willen komen, zullen we eerst de situatie moeten aanvaarden zoals die is. We zitten in economisch zwaar weer. Punt. Zoals de Engelsen zo mooi zeggen: 'It is no use crying over spilled milk!' De vraag is: wat doen we NU?

Ondernemen gaat over lef hebben. Niet vluchten, niet bevriezen, maar véchten. Actie ondernemen! Zoeken naar creatieve oplossingen, duurzame manieren van werken, nieuwe inspiratie. Als we onszelf als ondernemend en innovatief land op de kaart willen zetten, is dít het moment om te laten zien wat we waard zijn. Dúrven we het aan om tegenspel te bieden?

Beste mensen,

Ik ga hier niet een lezing geven over hoe het allemaal zover heeft kunnen komen. Ik ga geen beleidsnota's over u uitstorten. Ik wil geen slecht-nieuwsgesprek voeren of herhalen wat u allemaal al weet. U leest ook de kranten, u kijkt om u heen, u bent ervaringsdeskundige. Ik wil graag met u kijken naar kansen, en ik wil u vertellen wat u aan mij heeft.

Het consumenten- en productenvertrouwen is laag, de wereldhandel zakt in, de kredietverlening hapert: dat merkt u. Wat ik van u hoor, is dat het erg lastig is om krediet te krijgen, nieuwe orders binnen te slepen, personeel te betalen. Velen van u hebben moeite het hoofd boven water te houden. Met name de automotive, bouw, metaalelektro en chemie hebben het erg zwaar.

Maar ik ben hier om te praten over kansen, en vervolgens hoe ik ervoor zorg dat u die kansen kunt gríjpen. Loek Hermans heeft me gevraagd te spreken over de vraag: 'Is het in Nederland ook in de toekomst interessant om te blijven ondernemen?' Daar kan ik alleen maar volmondig JA! Op zeggen.

Het ondernemingsklimaat is structureel goed: we hebben een gunstige geografische ligging, we zijn sterk internationaal georiënteerd, we hebben een goed opgeleide beroepsbevolking, uitstekende kennisinstellingen en prima verbindingen over lucht, spoor, water en weg. We staan op diverse EU-ranglijsten niet voor niets in de top van meest solide economieën. Daar verandert de crisis niets aan.

Nu is het een kwestie van al onze 'unique selling points', al onze kwaliteiten, zo goed mogelijk te behouden en benutten zodat we straks sterker uit de crisis komen. Dat geldt voor u als individuele ondernemer, dat geldt voor grote bedrijven, kennisinstellingen en koepels; dat geldt voor heel ondernemend Nederland.

We hebben als kabinet maatregelen genomen die ons land sterker, slimmer en schoner moeten maken. Datzelfde moet gelden voor uw bedrijfsstrategie: zorg dat u sterker, slimmer en schoner uit deze crisis komt! Neem nú de maatregelen die stráks groots effect hebben, wees niet bang om te investeren, te vernieuwen, te veranderen. Blijf vooral focussen op de lange termijn, blijf zoeken naar kansen.
Ik help u op verschillende manieren. Dat doe ik niet uit de losse pols; er gingen wekenlange gesprekken aan vooraf met mensen zoals u. Op EZ was het een komen en gaan van ondernemers, mensen van koepels, bankiers en experts, en ook de komende tijd blijft de deur open staan. Al die gesprekken leidden tot verschillende maatregelen, in samenwerking met het kabinet.
Wat doen we concreet?

  • Meer liquiditeit

We zorgen voor extra liquiditeit, zodat gezonde bedrijven winstgevende investeringen kunnen blijven doen. Daarvoor versoepelen we de verliesverrekening, en gaan we over naar BTW-afdracht per kwartaal. We verlagen het MKB-tarief en zorgen ervoor dat de overheid sneller haar rekeningen betaalt.

  • Verbeteren garanties

Om winstgevende investeringen te kunnen doen, is het belangrijk dat de kredietverlening in stand blijft. Daarvoor verbeteren we de garanties. We hebben de garantieregeling voor het MKB uitgebreid, de BBMKB. Bij een bancaire lening staat de overheid garant voor 50 procent, met een maximum van 1,5 miljoen euro. We zijn de nieuwe Garantiefaciliteit Ondernemingsfinanciering gestart, de GO. Hierdoor kunnen bancaire leningen tot een maximum van 50 miljoen worden gegarandeerd voor 50 procent. We hebben de exportkredietverzekering uitgebreid. Dat dekt de risico's bij het ondernemen over de grenzen.

  • Impuls 'probleem'sectoren

We zorgen bovendien voor een impuls voor de sectoren die het 't zwaarst hebben. We gaan versneld bouwen aan een goede infrastructuur, scholen en ziekenhuizen. Wegen en bruggen worden sneller aangelegd en gerenoveerd, wat veel werkgelegenheid oplevert én een beter bereik van bedrijven. Een speciale Crisis- en Herstelwet zorgt voor snelle actie. Geen bureaucratisch geneuzel.

We zorgen dus voor meer liquiditeit, we verbeteren de garanties van banken en we geven een impuls aan sectoren die het zwaarst getroffen worden. Maar dat is niet het enige… We moeten er óók voor zorgen dat we onze goede uitgangspositie behouden.

  • Goede uitgangspositie behouden

We maken onderzoekers en uitvinders goedkoper voor ondernemers, zodat ze behouden blijven voor onze kennis-economie. De regeling hiervoor, de WBSO, wordt uitgebreid met twee keer 150 miljoen euro. Dat komt op het juiste moment, want vergeleken met vorig jaar zijn er 17.000 meer aanvragen. Dit laat zien dat het MKB ervoor kiest om te blijven investeren in R&D, en we het met elkaar eens zijn dat we onze kennispositie moeten blijven versterken!

  • Daarnaast dempen we de klappen op de arbeidsmarkt, door te zorgen voor werktijdverkorting, mobiliteitscentra, deeltijd WW en geld voor scholing.
  • We maken onze economie duurzamer door te investeren in duurzame energie. Dat levert nú werk op voor het midden- en kleinbedrijf en zorgt stráks voor een schonere maatschappij. We geven miljoenen uit aan windenergie op zee, isolatie van woningen en een slooppremie voor bedrijfsauto's.
  • We maken het u makkelijker te ondernemen door de regeldruk te verminderen. Ik weet dat u daar als ondernemer veel last van heeft. We werken aan vereenvoudigde loonheffing en lichtere regels voor kleine ondernemingen, wat u minder werk oplevert bij de jaarrekeningen.

Allemaal mooie maatregelen vanuit het kabinet en EZ. Maar ik ben ook érg blij met de overeenkomst die ING heeft gesloten met de Europese Investeringsbank, de EIB. ING gaat voor 300 miljoen euro krediet verlenen aan MKB-bedrijven, een enorme impuls. Een constructie waar ik al langer voor pleit bij banken, want de faciliteiten van de EIB zijn juist voor het MKB heel geschikt. Ik zal daar in mijn overleg met de banken de nadruk op blíjven leggen.
Ik hoop dat het goede voorbeeld van ING ook andere banken stimuleert het MKB te helpen met betaalbaar krediet! (De Rabobank is in ieder geval nog druk in gesprek, dat is alvast een goed teken…)

Beste mensen,
Als ik hier om me heen kijk, zie ik potentie. Ik zie ondernemers en bedrijven die ondanks alles kijken naar kansen, gefocust op de toekomst. Dát is de essentie van ondernemen: altijd zoeken naar nieuwe mogelijkheden, naar 'windows of opportunity'. Als het leven je citroenen geeft, word dan niet zuur, maar maak er limonade van!
U hoeft dat niet alleen te doen. Vandaag al helemaal niet, kijk rond! Laat u inspireren door al die ervaringsdeskundigen om u heen, volg workshops, doe uw voordeel met praktische tips, loop naar de rode stand van EZ voor meer informatie, leg nieuwe contacten en blijf vooral doen waar u goed in bent: ondernemen.

Aanvaarden, aandurven en aanpakken. Met de kin omhoog en de borst vooruit.

Dank u wel.