Natura 2000-beheerplan
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Wat is er beter dan aan het einde van de winter uit te kijken over het nog stille strand en me te verheugen op het voorjaar?
Waar kan ik dat beter doen dan in Ouddorp, de mooiste plek van de Zuid-Hollandse kust?
En met wie kan ik het beter doen dan met u allemaal, die de afgelopen tijd zo veel energie hebben gestopt in goede afspraken over de toekomst van dit gebied?
Zo’n plek als deze vind je alleen maar in Nederland. Ik zal uitleggen waarom ik dat zeg.
Ik doel niet op het strand. Mooie stranden vind je op meer plekken ter wereld. Bijna overal geldt: waar water is, zijn vissers. Ook dat maakt dit deel van het land niet uniek. En tot slot is dit een prachtige plek om te kitesurfen, maar ook dat kan op meer plaatsen.
Wat maakt deze plek dan zo bijzonder? Dat alles zich hier tegelijkertijd voltrekt op een klein stuk van ons land. Om de hoek ligt een wereldhaven. En hier, hemelsbreed op een afstand van nog geen 25 kilometer van die Rotterdamse mainport staan we met de voeten in het zand. We vinden hier een prachtig strand om uit te waaien. In het water een stil natuurgebied waar de zwarte zee-eenden, de steltlopers en de zeehonden hun rust vinden. Tegelijkertijd vormt dit de plek waar vissers en strandtenthouders hun brood verdienen. En dan is dit gebied ook nog een trekker voor strandbezoekers en watersporters. Haven, natuur, recreatie en visserij door elkaar heen en dat op een reep kust die niet langer zal zijn dan 80 kilometer.
Wij moeten in dit land woekeren met de ruimte. Elke vierkante kilometer telt. Wij moeten de ruimte zo goed mogelijk benutten. Dat is niet gemakkelijk. Dat kan alleen als alle partijen mee willen denken.
Het is bijzonder dat het gelukt is om afspraken te maken voor dit gebied. Afspraken waardoor haven, natuur, recreatie en visserij allemaal naast elkaar kunnen bestaan.
Ik ben als coördinerend staatssecretaris van de Noordzee trots op wat u hier hebt bereikt. Hoe u hier na vele intensieve gesprekken tot overeenstemming bent gekomen. Ik onderschat niet hoe ingewikkeld dat is geweest. Ik begrijp dat sommigen van u hier staan met gemengde gevoelens. Ik begrijp ook de gevoeligheid van vissers en horecaondernemers als het gaat om hun broodwinning.
Des te meer waardeer ik het dat u zich zo constructief hebt opgesteld. U hebt naar elkaar geluisterd en rekening gehouden met elkaars belangen.
Daardoor is het beheerplan veel meer dan papier alleen. Het wordt gedragen door de belangrijkste spelers in dit gebied.
Ik wil hier benadrukken dat u er ook bij wint. Ik denk aan het stimuleringsfonds en de erkenning voor de lokale economische belangen, in balans met de natuurlijke omgeving. Wat de vissers, de recreanten en de horecaondernemers vreesden, is geen bewaarheid geworden. De Voordelta gaat niet op slot. Visserij en waterrecreatie blijven hier mogelijk. De deur blijft open, al is het misschien niet het hele jaar.
We hebben in dit gebied te maken met een aantal zwaarwegende factoren, de zorg voor de natuur die we op Europees niveau hebben afgesproken en de positie van een wereldhaven. Daar spelen grote belangen bij mee. Maar ook de concrete belangen van de kleinere ondernemers hier hebben bij de inrichting van dit gebied een grote rol gespeeld.
Dames en heren,
Water, natuur en zorgvuldig ondernemen moeten samengaan. Dat is de boodschap van mijn Nationaal Waterplan, dat eind vorig jaar is uitgekomen. Het water is een steeds belangrijker element voor de inrichting van Nederland. Het beheerplan Voordelta en de zorgvuldige manier waarop dat tot stand is gekomen, is een illustratie daarvan.
U laat zien dat het mogelijk is om lokale economische factoren te combineren met de bescherming van de natuur. De maatregelen in de Voordelta zijn maatwerk. Op iedere vierkante kilometer is zorgvuldig bekeken wat er moet en wat er kan.
Water, natuur en zorgvuldig ondernemen kunnen elkaar versterken. Het door de overheid en het Havenbedrijf Rotterdam gefinancierde stimuleringsfonds biedt daarbij de helpende hand.
De natuurgebieden die we hier laten ontstaan bieden ook weer nieuwe kansen. Ze zullen zeker een nieuw slag natuurliefhebbers naar de Delta brengen. Er zijn al ondernemers die een nieuwe handel hebben ontdekt. Ze varen die liefhebbers naar de randen van de rustgebieden. Het is ontzettend boeiend om gade te slaan hoe de natuur zich ontwikkelt. Het is minstens zo interessant om te zien hoe mensen daarin meegaan.
Mijn collega Gerda Verburg en ik beschouwen het hele proces hier als een good practice. Een proces dat de basis heeft gelegd voor een verantwoord beheer. Het is goed gelukt om het bestaande gebruik van dit gebied te vervlechten met het natuurbeleid van LNV.
Daarmee hebben we een eersteklas voorbeeld in handen voor de aanpak bij de verdere uitwerking van Natura 2000, van het advies van de Deltacommissie en het Nationaal Waterplan. Wat u hier tot stand heeft gebracht zie ik ook als een prachtig exportproduct voor ons land. Ook andere landen moeten afspraken maken over natuur en water in gebieden met verschillende spelers. Daarbij kunnen de ervaringen uit de Voordelta helpen.
De gedragscode die we hier vandaag lanceren is een soort gebruiksaanwijzing van dit gebied. Het is u gelukt om op een handzame manier de essentie van het beheerplan weer te geven, waarbij de grenzen van de vrijheid worden bepaald door het respect voor de natuur. Daardoor is het voor iedereen die zich beweegt in het Voordeltagebied glashelder wat er hier wel en wat er niet kan.
Dames en heren,
Er is jaren gewerkt. Dat was een proces van ups en downs. Het verlies van de Zeeuwse gedeputeerde Thijs Kramer (verongelukt tijdens een reis door China) was voor iedereen een vreselijke klap. Hij was met zijn enthousiasme een stuwende kracht voor de Voordelta.
Het is u na die dramatische gebeurtenis toch gelukt de draad weer op te pakken. Het is bewonderenswaardig hoe de betrokkenen met respect naar elkaar hebben geluisterd en meegedacht met elkaars belangen. Ik wil daarom tot slot alle betrokken partijen en personen hartelijk danken voor hun bijdrage aan dit beheerplan voor de Voordelta.
De volgende mijlpaal is over vijf jaar. Dan evalueren we het beheerplan en stellen we het waar nodig bij. Het enthousiasme, de creativiteit en de inzet van de afgelopen jaren geven vertrouwen voor de toekomst. Een toekomst waarin ook de critici weten dat hun stem wordt gehoord. Een toekomst waarin natuur en ondernemen hand in hand gaan.