Reactie Balkenende op cijfers CPB

Minister-president Balkenende en CPB-directeur Teulings hebben een gezamenlijke persconferentie gegeven over de voorlopige ramingcijfers van het CPB.

Inleiding minister-president Balkenende:

Goedemorgen dames en heren,

Het is ongebruikelijk dat de directeur van het CPB en de minister-president samen een toelichting geven op de cijfers. Dat zegt iets over de stand van zaken op dit moment en die is buitengewoon ernstig. We hebben vanochtend daarover gesproken in de zeshoek van ons kabinet. De heer Teulings heeft daar een toelichting gegeven op de bevindingen van het Centraal Planbureau.

We worden momenteel geconfronteerd met uitzonderlijke economische omstandigheden. Dat tonen de cijfers van het CPB wel aan. Nederland verkeert in een zware recessie. Het is lang geleden dat we in Nederland zo'n economische teruggang hebben gekend. En het tempo waarin dit alles gebeurt, is ongekend. Er is een hele generatie in ons land die zo'n recessie nog niet eerder heeft meegemaakt. We staan dan ook voor een nieuwe en grote beproeving.

De problemen zijn zo groot, dat iedereen zijn of haar steentje moet bijdragen. Bijdragen aan het oplossen van de grote uitdagingen waar we nu met elkaar voor staan.

De opdracht voor het kabinet is groot: bevordering van de economische groei, versterking van de werkgelegenheid en behoud van solide financieel beleid. Het is niet acceptabel om alle rekeningen door te schuiven naar komende generaties. Het is evenmin acceptabel om de rekening alleen bij de overheid neer te leggen. Gratis geld bestaat niet, het is allemaal belastinggeld. Het kabinet zal daarom nadrukkelijk ook vooruit kijken voor het nemen van maatregelen. Door alleen te focussen op morgen worden we bijziend voor wat overmorgen nodig is. Dus niet alleen plannen die geld kosten, maar ook plannen die geld opleveren in de toekomst.
Nu de cijfers bekend zijn, gaat het kabinet een integrale afweging maken van investeringen, bezuinigingen en structurele maatregelen, zodat we de huidige recessie aanpakken en we er sterker uit komen. Daarvoor heb ik de komende tijd extra ministerraden bij elkaar geroepen. Het kabinet loopt niet weg voor moeilijke maatregelen. Maar we zullen ook waken voor overhaaste besluiten. Deze tijd leent zich niet voor een wedstrijd wie het snelst maatregelen neemt. Snelheid en zorgvuldigheid moeten hand in hand gaan. Want laten we onszelf niets wijsmaken, eenvoudige oplossingen bestaan niet in deze complexe situatie.

De effecten van de financiële crisis en de recessie moeten zoveel mogelijk worden ontdaan van hun scherpste randen. Voor die taak staan en stonden we. De economie krijgt door het beleid van het kabinet in 2009 al een stimulans van 20 miljard. Daarnaast heeft het kabinet vanaf het begin van de kredietcrisis het financiële stelsel ondersteund met kapitaalinjecties en andere maatregelen.

Het kabinet zal ook kijken hoe de economie verder kan worden ondersteund. Door maatregelen te nemen die structuurversterkend zijn en waarvan Nederland tot ver in de toekomst profijt kan hebben.

De economie moet blijven draaien. Nederland wordt hard geraakt vanwege zijn open economie. Als de export tegenvalt, voelen we dat meteen. Daarom zal Nederland zich blijven inspannen voor een open wereldmarkt en het tegengaan van protectionisme.

De werkloosheid - de heer Teulings zei het al - stijgt fors naar een niveau dat we lang niet hebben meegemaakt in ons land. Dat is het meest pijnlijke van de vandaag gepresenteerde cijfers. Dat vraagt maximale inzet om mensen van werk naar werk te helpen, door te werken aan scholing, inzetbaarheid en ander werk. We kunnen niet accepteren dat mensen langdurig aan de kant komen te staan en zo voor de arbeidsmarkt verloren gaan. Dat is een les uit eerdere recessies. Maar ook hier zal iedereen zijn eigen bijdrage moeten leveren. Denken dat alleen de overheid de problemen kan oplossen, is een illusie.

Deze tijden zijn moeilijk en weerbarstig. Maar de uitgangspositie van Nederland is relatief goed. Ik heb vertrouwen in de kracht van Nederland. Samen werken aan het bestrijden van deze recessie, zowel in eigen land, als in Europa en wereldwijd, dat is de opgave waar we voor staan. Als we samen de schouders eronder zetten, ben ik ervan overtuigd dat Nederland sterker uit deze periode komt.

Den Haag, 17 februari 2009: Minister-president Balkenende en CPB-directeur Teulings (rechts) geven een persconferentie over de voorlopige CPB-raming. © RVD