De afsluiting van het programma Slimmer Mobiel

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Guido, beste mensen,

Ik las laatst een mooi interview met jou in HP/de Tijd. Het verhaal ging over de jarige ANWB, mobiliteit, en onvermijdelijk ook over de Nederlandse files. En wat blijkt? Eén van de grootste geneugten van het filerijden gaat aan jouw neus voorbij gaan. Het flirten! Tja, wat zal ik zeggen? Je bent nooit te oud om iets te leren, Guido?

Volgens mij is het trouwens niet eens waar, jij bent hartstikke charmant als je dat wil zijn. Met Verkeer en Waterstaat én mij weet je de connectie in ieder geval goed te leggen, al is er altijd een gezonde spanning voelbaar tussen VenW en de ANWB.

Bij een relatie als die van VenW en de ANWB hoort het spel van aantrekken en afstoten erbij. Door de jaren heen stonden we soms wat dichterbij, soms wat verderaf. Maar ik zeg uit de grond van mijn hart, ik geloof dat onze agenda’s steeds vaker samenvallen.

De ANWB zet zich al 125 jaar in voor de Nederlandse mobiliteit. Toch weten jullie er in dit jubileumjaar met hernieuwde intensiteit voor te gaan. Jullie hebben dit jaar met name een extra impuls gegeven aan het anders denken over mobiliteit. Mensen opgeroepen om eens na te denken over de keuzes die ze maken. Om eens na te gaan of het ook anders kan. Volgens mij heeft Nederland die oproep gehoord. Veel mensen geven aan er sympathiek tegenover te staan.

Ook mijn eigen ministerie heeft uw roep gehoord en meegedaan aan de Filevrije Dag. Van alle medewerkers heeft maar liefst 83% een bijdrage geleverd. Of door nooit met de auto naar het werk te komen, of door de auto te laten staan of door thuis te werken, of door buiten de spits te reizen. 16% van de medewerkers heeft aangegeven van plan te zijn zijn of haar gedrag in de toekomst te wijzigen. Verkeer en Waterstaat wil de werkdag van de toekomst de komende tijd breed verankeren in de organisatie.

Wat me opvalt, en wat ik ontzettend waardeer, is dat de ANWB zoveel mogelijk partijen naast zich probeert te krijgen. Schouder aan schouder, samen sta je sterk. Dat stond óók in dat interview inde HP met jou. Ik citeer: ‘Laat Camiel Eurlings maar doorgaan met het aanleggen en verbreden. Dat wil hij ook.’

Nou, inderdaad. Ik kom daar zo op terug.

Het citaat ging verder: ‘Maar het zal nooit genoeg zijn als wij niet tegelijk automoblisten aanspreken, de vakbonden, en niet te vergeten, de werkgevers’.

We zien het vandaag hier ook: niet alleen de ANWB is aanwezig, maar ook werkgevers, bedrijven. U heeft allemaal een bijdrage geleverd aan die agenda van de toekomst die ik zojuist kreeg. Wie moet wat doen om Nederland aan de slimme mobiliteit te krijgen? Het mooie van de agenda is dat hij vragen stelt aan iedereen, niet alleen aan ondergetekende.

Zo hebt u dit feestelijke jaar uw waarde als consumentenorganisatie eens te meer bewezen.

Maar ú zet zich in, ík uiteraard ook. In oktober heb ik de MobiliteitsAanpak gepresenteerd . We willen een mobiliteitssysteem dat tegen een stootje kan. Een robuust wegennetwerk; prettig en frequent openbaar vervoer. We willen reizigers in staat stellen om een bewuste mobiliteitskeuze te maken. Het gaat echt om die trits.

We moeten alle zeilen bijzetten om te voorkomen dat Nederland echt vastloopt. De tijd die we stilstaand, stapvoets rijdend – of flirtend – op de weg doorbrengen, was vorig jaar al hoger dan voor 2010 was voorzien.
Een bewuste mobiliteitskeuze is hard nodig, evenals een slimme benutting van de bestaande wegen en betere aansluitingen. Dat is op korte termijn al onmisbaar. Maar op lange termijn is een extra slag nodig om een robuust wegennetwerk te realiseren. Het thema ‘robuustheid’ is terecht door de ANWB geagendeerd. Een geval van ‘twee zielen, één gedachte’, want dit thema heeft een prominente plaats in de MobiliteitsAanpak gekregen.

Met de MobiliteitsAanpak zetten we een scala van maatregelen in. Ik zal me voor vandaag beperken tot de periode tot 2012. Daar staat al flink wat op het programma.
- Aanleg of verbreding van wegen, met hulp van de nieuwe spoedwet wegverbreding. We nemen besluiten, overal moet die schop de grond in en een aantal van de wegprojecten zal al voor 2012 klaar zijn.
- Niet alleen is er een knoop doorgehakt over de A4 Midden-Delfland, de asfalteermachines zijn ook lang en breed aan de slag.
- Rondom Utrecht en Rotterdam zijn verkenningen uitgevoerd
- Anders betalen voor mobiliteit: Vrachtwagens betalen al per gereden kilometer, voor het personenvervoer staat alles op de rails voor invoering.
- Het Actieplan Groei op het Spoor is uitgevoerd. Daardoor is de trein aantrekkelijker voor een groot aantal mensen en valt er meer te kiezen voor de reiziger.
- Er is nog meer voor de reiziger: verbeterde faciliteiten op stations, extra fietsenstallingen, betere informatievoorzieining.
- Forse investeringen gedaan in het regionaal OV.
- Overall zijn frequenties verhoogd en capaciteit toegenomen in het OV.

De visie en maatregelpakketten uit de MobiliteitsAanpak zijn inmiddels heel concreet uitgewerkt in een ‘bijlage’ bij de MobiliteitsAanpak. Deze wordt zeer binnenkort naar de Tweede Kamer gestuurd. Die uitwerking bevat alle extra projecten, bovenop het MIRT dus.

Voor de wegen gaat het om totaal 200 miljoen euro. Die gaan naar projecten die ik samen met de regio heb gekozen. Daarm benutten we de wegcapaciteit beter en verbeteren we de aansluitingen tussen het hoofd- en onderliggend. We richten ons op de knelpunten uit de file top-50. Ik noem twee voorbeelden:
· Aansluitingen van de N205 en N207 met de A4 gaan op de schop, waardoor deze wegen een terugvaloptie vormen bij zware verstoppingen op de A4 bij Burgerveen.
· Verder worden rondom de vier grote steden maatregelen gerealiseerd om de uitwisseling met de omliggende rijkswegen te verbeteren en dagelijkse vertragingen te verminderen.
Er zijn totaal 17 maatregelenpakketten voor alle regio’s. Verder zijn er algemene maatregelen zoals investeringen in verkeerscentrales en wegverkeersleiders. En dat allemaal voor 2012, dus.

Beste mensen, Guido,
Ik besef, dat was een hele opsomming. Maar dat móet het ook zijn. We moeten het probleem van alle mogelijke kanten tackelen. En zoals gezegd, met zoveel mogelijk mensen, groepen, organisaties. Dus des te toepasselijker dat we hier in het Nederlands Architectuur Instituut zijn, waar de tentoonstelling ‘maak ons land’ deze maand over mobiliteit gaat. Zonder twijfel zullen hier weer mooie ideeën loskomen die in de praktijk bruikbaar zullen zijn.

Ik wil jou en de organisatie die achter je staat, nogmaals van harte danken voor de voortdurende inzet voor de Nederlandse mobiliteit.