Toespraak van de minister van Verkeer en Waterstaat, Camiel Eurlings, bij de opening van het Vervoersknooppunt Maankwartier

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Beste mensen,

Het wordt steeds mooier in Heerlen en dat is te danken aan de inzet van u allemaal.

Het begon allemaal met de visie van één man: Michel Huisman. Geboren en getogen in Heerlen. Beeldend kunstenaar met een grote staat van dienst. Een man die als geen ander mensen kan inspireren met zijn ideeën. Hij is de ‘geestelijk vader’ van het Maankwartier, waarvan we vandaag de eerste fase openen: het nieuwe vervoersknooppunt met een spectaculair nieuw busstation.

Heerlen toont hiermee lef, ambitie en gevoel voor schoonheid. U bewijst met elkaar dat een vervoersknooppunt geen noodzakelijk kwaad is, maar een verrijking van je stad. Als je het goed aanpakt tenminste.

Samen heeft u gewerkt aan een vervoersknooppunt dat een sieraad is voor de stad. Een plek waar mensen graag zijn. Waar het aangenaam is en veilig. En waar de verschillende vormen van vervoer op een natuurlijke en efficiënte manier op elkaar aansluiten.

We weten allemaal dat Heerlen van heel ver is gekomen. Ik kan me nog goed herinneren dat de Heerlense stationsomgeving gold als een van de slechtste van Nederland. Onprettig, onveilig, unheimisch.

Die jaren liggen gelukkig achter ons. Met ‘Operatie Hartslag’ bent u erin geslaagd de stationsomgeving weer terug te geven aan de mensen. Dat is een belangrijke prestatie. Een prestatie die de basis legt voor een nieuw station dat niet alleen het hart vormt Heerlen, maar dat door Heerlen ook in het hart wordt gesloten.

Het nieuwe busstation behoort tot de eerste fase van dit project, die nu is afgerond. Het is een ontwerp met allure dat de aandacht trekt tot ver buiten de stad. Dat blijkt ook wel uit de belangstelling vandaag.

Naar boven

Onder de stijlvolle hoge bogen voel je je als in het Belle Époque; de tijd rond 1900 toen technologische vooruitgang en esthetiek hand in hand gingen. Het voldoet aan de modernste eisen, maar is ook gewoon mooi. Eén ding is duidelijk: wachten op de bus naar Brunssum wordt nooit meer hetzelfde in Heerlen.

Van het begin af aan was er brede steun voor dit project in de gemeenteraad en onder de bevolking. Dankzij de samenwerking tussen gemeente, ontwerpers, NS Poort en andere marktpartijen kan Heerlen nu bogen op een busstation van grote klasse. Ook de omwonenden hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan dit resultaat door hun geduld en begrip tijdens de bouwwerkzaamheden.

Heerlen kiest voor kwaliteit. Dat bleek vier jaar geleden al met de restauratie van het Glaspaleis. En nu met de aanpak van de stationsomgeving.

Het is mooi om te zien hoe deze mijnstad zichzelf opnieuw uitvindt. De tijd van de Oranje-Nassaumijn komt nooit meer terug. De schachtgebouwen en schoorstenen zijn bijna allemaal verdwenen. Maar de mentaliteit en de trots van de mensen die deze stad met hard werken in en rond de mijnen hebben opgebouwd, is nog springlevend. Zonder die mensen hadden wij hier vandaag niet gestaan. Laten we niet vergeten dat het station van Heerlen aanvankelijk bedoeld was voor de exploitatie van steenkool.

Heerlen wil die lijn uit het verleden doortrekken naar de toekomst. ‘De witte berg’. Zo wordt het ontwerp van de nieuwe stationsomgeving wel genoemd. Een verwijzing naar de mijnsteenbergen van vroeger. Het ontwerp verbindt de beide delen van Heerlen met elkaar, dwars over de spoorbaan heen.

We sluiten vandaag een fase af. Maar u kijkt natuurlijk al verder. Vorige maand ging de gemeenteraad akkoord met de realisatieovereenkomst voor de tweede fase. Gemeente, NS Poort, Woningcorporatie Weller en lokale marktpartijen hebben elkaar weten te vinden. Volgens de plannen wilt u in 2010 starten, zodra de financiering helemaal rond is.

En daarbij kijkt u ook naar mij.

Naar boven

Zoals u weet hebben we sinds 2006 een programma voor Spoorse doorsnijdingen. Dat is bedoeld om bij te dragen aan oplossingen voor barrières die spoorlijnen kunnen vormen in steden en dorpen. De eerste tranche is afgerond. Maar er komt een tweede tranche waarin nieuwe aanvragen kunnen worden ingediend. Daarvoor heb ik 141 miljoen euro ter beschikking gesteld.

Ik hoop dat er straks ook een goed onderbouwde aanvraag uit Heerlen bij zit. U begrijpt dat ik me aan de regels wil houden en alle aanvragen eerlijk op hun merites zal beoordelen. Ik beloof u dat ik daarna zo snel mogelijk duidelijkheid zal geven.

Daarnaast is het goed ook verder te kijken dan de stadsgrenzen. We zijn hier bij een openbaar-vervoerknooppunt vlak bij de grens met Duitsland. De laatste maanden heb ik een paar keer intensief met deze regio gesproken over de mogelijkheden van het grensoverschrijdende openbaar vervoer.

Uw boodschap was dat met de huidige regelgeving en financiering goed openbaar vervoer de grens over maar moeilijk tot stand komt. Daarom heb ik twee intentieverklaringen getekend – in Eindhoven en Maastricht – om daar waar belemmeringen zijn die te helpen oplossen.

Er wordt nu onderzocht hoe we de technische, juridische en financiële belemmeringen voor een rechtstreekse treinverbinding Eindhoven – Heerlen – Aken op een slimme manier kunnen wegnemen. Dat betekent: zoeken naar relatief kleinschalige, innovatieve oplossingen in plaats van grote investeringen in infrastructuur en materieel. Het initiatief ligt bij u, bij de regio Parkstad. Maar ik zal - voor zover dat in mijn mogelijkheden ligt - graag meewerken. Want het zou prachtig zijn als dit vervoersknooppunt in de toekomst ook een belangrijk internationaal overstappunt wordt.

In ieder geval is Heerlen goed op weg. De eerste fase van het project Maankwartier is succesvol afgerond. Dat is te danken aan de grote inzet van velen van u. Heerlen laat opnieuw zien tot mooie dingen in staat te zijn. Mijn hartelijke gelukwensen met dit inspirerende resultaat!

In ieder geval is Heerlen goed op weg. De eerste fase van het project Maankwartier is succesvol afgerond. Dat is te danken aan de grote inzet van velen van u. Heerlen laat opnieuw zien tot mooie dingen in staat te zijn. Mijn hartelijke gelukwensen met dit inspirerende resultaat!

Naar boven