Aanvullend onderzoek indexleningen naar Tweede Kamer
Minister Bos heeft een aanvullend onderzoek over indexleningen naar de Tweede Kamer gestuurd. Indexleningen zijn obligaties waarvan het rendement onder meer afhankelijk is van de inflatie.
In 2005 heeft de minister van Financiën besloten dat de Nederlandse Staat geen indexleningen zou uitgeven. Dat besluit was gebaseerd op een onderzoek van de werkgroep Reële Begroting, waarin het ministerie van Financiën, De Nederlandsche Bank en het Centraal Planbureau samenwerkten.
In het aanvullend onderzoek over indexleningen dat nu naar de Tweede Kamer is gestuurd, worden eerdere conclusies bevestigd. Indexleningen leveren voor de overheid geen kostenbesparing op. De koppeling van rentelasten aan inflatie leidt ook niet tot een stabieler begrotingssaldo. Een stabieler begrotingssaldo zorgt ervoor dat er in economisch mindere tijden minder snel een tekort op de begroting ontstaat. Op voorhand kan niet worden uitgesloten dat onder de huidige begrotingsregels indexleningen in de toekomst wel kunnen bijdragen aan stabilisatie van het begrotingssaldo.
Er zijn geen aanwijzingen dat indexleningen bedrijfseconomische voordelen bieden voor de overheid, maar een aantal conclusies uit het onderzoek bevat nog onzekerheden. De conclusies zijn gebaseerd op de situatie in andere landen en gelden daarom niet zonder meer voor Nederland. Ook wordt de mogelijkheid gesignaleerd dat de uitgifte van indexleningen marktpartijen kan aanzetten tot het ontwikkelen van nieuwe financiële producten waarvan het rendement mede afhangt van de inflatie.
Om in de toekomst tot uitgifte van indexleningen over te gaan, zou het verwachte maatschappelijke voordeel voor de Nederlandse economie moeten opwegen tegen de extra kosten die de overheid maakt door een deel van de staatsschuld met indexleningen te financieren. Op dit moment is niet goed in te schatten of dat het geval zal zijn.
Het rapport nodigt uit tot een gesprek met vertegenwoordigers van de wetenschap en institutionele beleggers. Hiertoe organiseert het ministerie van Financiën samen met onderzoeksnetwerk Netspar binnenkort een conferentie.