Veiligheidsgevoel reizigers openbaar vervoer blijft gelijk

Reizigers in het stads- en streekvervoer voelden zich in 2007 even veilig als in 2006. De treinreiziger waardeert de veiligheid in 2007 zelf iets beter dan het jaar ervoor. Dat blijkt uit de Reizigersmonitor Sociale Veiligheid Openbaar Vervoer die jaarlijks wordt opgesteld. Ook is onderzoek gedaan naar het zwartrijden in het stads- en streekvervoer.

Stads- en streekvervoer

Reizigers in het stads- en streekvervoer waarderen de veiligheid tijdens de rit in 2007 met een 7,8 net zoals in het jaar daarvoor. De busreiziger voelt zich het meest veilig en beoordeelt de rit met een 8,0. De metroreiziger geeft met 7,3 het minste positieve oordeel over de sociale veiligheid in het openbaar vervoer. In de bus, tram en regionale treinen wordt de drukte als belangrijkste reden genoemd als reizigers zich minder veilig voelen. Reizigers in de metro noemen rondhangende personen als reden.

Minder reizigers hebben aangegeven in het afgelopen jaar zelf slachtoffer te zijn geweest van één of meerdere incidenten (van 9,1 naar 8,1%). Na drie jaren van stijging is in 2007 een lichte daling te zien. Tramreizigers zijn vaker slachtoffer dan de bus- en metroreizigers. De reizigers blijken, in lijn met voorgaande jaren, vooral slachtoffer te zijn geworden van ‘lastigvallen’. Zware incidenten, zoals mishandeling, komen minder vaak voor.

Treinreizigers

De NS-reiziger beoordeelt de veiligheid met een 7,3 gemiddeld net iets beter dan vorig jaar (7,2). Overdag voelt de treinreiziger zich in 2007 met een waardering van 7,5 net zo veilig op het station als in 2006. De reiziger is minder positief over het gevoel van veiligheid in de avonduren, al is de situatie ten opzichte van voorgaande jaren verbeterd. Gemiddeld waardeert de treinreiziger de veiligheid in de avond met een 6,5, dat was het jaar ervoor een 6,4.

Het percentage treinreizigers dat in 2007 slachtoffer is geworden van incidenten is gestegen van 15% in 2006 naar 16% in 2007. Ook bij de NS-reizigers komt lastig gevallen worden het meest voor.

Zwartrijden stads- en streekvervoer

Zwartrijden wordt gezien als een van de belangrijkste oorzaken van onveilige situaties in het openbaar vervoer. In 2008 is alleen gemeten in die gebieden waar het zwartrijdpercentage bij de voorgaande meting hoger was dan 3%. Het gemiddelde zwartrijdpercentage ligt nu in alle gemeten gebieden rond 7,6%. In drie gebieden is het zwartrijdpercentage niet gewijzigd, in twee gebieden is het gedaald en in een gebied is het gestegen.

In de monitor is het percentage zwartrijders bij de Nederlandse Spoorwegen niet meegenomen. Vergelijkend onderzoek heeft aangetoond dat het percentage zwartrijden bij NS onder 3% ligt.

Reizigersonderzoek

In november en december 2007 is voor het zevende opeenvolgende jaar een grootschalig onderzoek gehouden naar de objectieve en subjectieve veiligheidsbeleving, onder reizigers die gebruik maken van het openbaar vervoer. Objectieve veiligheid betreft de feitelijke ervaring met incidenten; subjectieve veiligheid heeft betrekking op gevoelens van veiligheid.

De onderzoeken zijn bedoeld voor de decentrale OV-autoriteiten en de vervoerbedrijven, om inzicht te krijgen in hun prestaties. Verder gebruikt het ministerie van Verkeer en Waterstaat de gegevens om een totaalbeeld van sociale veiligheid in het openbaar vervoer te rapporteren aan de Tweede Kamer.