Hoogwaterbeschermingsprogramma

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Dames en heren,

De klimaatverandering maakt de bescherming van ons land tegen hoogwater belangrijker dan ooit. In Nederland hebben we dat op tijd ingezien en hebben we tijdig maatregelen in gang gezet. Die maatregelen zijn gezien hun aard niet van de ene op de andere dag uitgevoerd. Uitvoering is een kwestie van lange adem en vereist daarom voortdurend aandacht, daadkracht en commitment.

Met onze handtekening laten wij – de waterschappen, de provincies en het ministerie van Verkeer en Waterstaat – zien dat we bereid zijn tot dit commitment. We zetten die handtekening onder een verklaring die ons eraan bindt de maatregelen uit te voeren van het zogeheten Hoogwaterbeschermingsprogramma.

Dit programma is vorig jaar vastgesteld en bestaat uit ruim negentig verbeteringen aan de primaire waterkeringen, waaronder de zogeheten zwakke schakels langs de kust. Deze projecten, waarmee ruim 2,5 miljard euro is gemoeid, moeten uiterlijk in 2015 zijn voltooid. Als dat is gebeurd, voldoen deze keringen aan de norm uit de Wet op de waterkering.

Ruim negentig projecten ter waarde van 2,5 miljard euro in pakweg zeven jaar: ga er maar aan staan. Om deze vaak grootschalige en ingewikkelde klussen binnen die deadline te halen, zullen alle partijen die bij de uitvoering betrokken zijn er samen de schouders onder moeten zetten. En dat is precies wat we aangeven te willen doen door straks de verklaring te ondertekenen.

Ons land tegen overstromingen beschermen is een gezamenlijke opgave voor alle betrokken overheden. We zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de geslaagde én de tijdige uitvoering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. En dat betekent dat we elkaar aan de gemaakte afspraken kunnen houden. Daarmee is ondertekening een cruciale stap in de bescherming van Nederland tegen hoogwater.

Elke partij heeft zijn eigen rol bij de uitvoering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. De waterschappen en de regionale diensten van rijkswaterstaat treden op als beheerders van de waterkeringen. Blijkt de veiligheid van een waterkering onder de maat te zijn, dan behoort het tot de verantwoordelijkheid van de desbetreffende beheerder om een plan voor een verbetermaatregel op te stellen en die maatregel uit te voeren.

De provincies houden toezicht op alle primaire waterkeringen op hun grondgebied. Ze beoordelen de verbeteringsplannen, geven die bij gebleken kwaliteit het groene licht, zijn verantwoordelijk voor de initiëring en correcte afhandeling van milieu-effectrapportages én voeren de benodigde vergunningsprocedures uit.

Tot slot mijn eigen ministerie. Dat dekt volledig de kosten die met de uitvoering van de verbeteringsmaatregelen zijn gemoeid. Het kabinet heeft voldoende middelen gereserveerd om alle projecten van het Hoogwaterbeschermingsprogramma op basis van de huidige inzichten te kunnen uitvoeren. Voor een vlotte afhandeling van de subsidieverlening heeft het ministerie een programmabureau ingericht, dat beheerders waar mogelijk bij de uitvoering ondersteunt.

Dames en heren,

De ondertekening van de intentieverklaring vindt natuurlijk niet zómaar hier in Lekkerkerk plaats. We geven dit belangrijke moment een feestelijk tintje door het te combineren met een bezoek aan een van de eerste grote projecten van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, dat hier in het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard wordt uitgevoerd, het project Nederlek. Ruim vijf kilometer dijk langs Voorstraat, Opperduit en een deel van Schuwacht wordt hier verbeterd.

Het is heel interessant om te zien wat er allemaal bij een dijkversterkingsproject als dit komt kijken. En daarmee doel ik niet alleen op de technische kant, maar ook en vooral op die voortvarende en eendrachtige samenwerking tussen alle betrokken partijen. Hier in Lekkerkerk krijgen we inzicht in de inzet die van ons wordt verwacht als we daadwerkelijk met het Hoogwaterbeschermingsprogramma aan de slag gaan. Door naar elkaars projecten te kijken, kunnen we van elkaar leren.

Vandaag vervult het project Nederlek die voorbeeldfunctie. Ik wil dijkgraaf Hans Oosters dan ook hartelijk bedanken dat hij ons allemaal heeft uitgenodigd om ons een kijkje in de keuken te gunnen. Ik zie ernaar uit om straks met hem het startsein voor de uitvoeringsfase te geven, want het geeft elke keer weer voldoening als zo’n belangrijk project écht van start gaat.

Dames en heren,

Veiligheid tegen overstromingen is voor Nederland van levensbelang en vergt aandacht, inzet en prioriteit van alle betrokken partijen. De partijen die straks tot ondertekening overgaan wéten welke verantwoordelijkheid ze op zich nemen. De verklaring is bepaald geen lege huls.

Ik wens iedereen die zich zo dadelijk bereid verklaart er alles aan te doen om Nederland tegen hoogwater te beschermen succes bij de uitvoering van zijn voornemen. En ik wens iedereen die bij het Nederlekproject betrokken is succes met zijn of haar bijdrage. Het een geruststellende gedachte dat de dijk straks is opgewassen tegen het hoogwater van de toekomst.

Dank u wel.