10 april: Dag van de Leerplicht

Op donderdag 10 april vindt voor de vijfde keer de landelijke Dag van de Leerplicht plaats. Dit jaar staat de Dag van de Leerplicht in het teken van het recht om te leren.

Op ruim duizend scholen wordt in heel Nederland het eerste uur een gastles gegeven over het belang van leren en de leerplicht aan leerlingen van het middelbaar onderwijs. Deze gastlessen worden gegeven door volwassenen: van ouders tot burgemeesters, van politieagent tot conciërge. Zij vertellen de leerlingen over welke rol onderwijs in hun leven heeft gespeeld. Om de les interactief te maken is er een speciale vragenset voor de leerlingen ontwikkeld aan de hand waarvan zij ontdekken dat onderwijs een recht is waar je wat aan hebt. Staatssecretaris Marja van Bijsterveldt (Onderwijs) geeft op 10 april om 08.30 uur de eerste gastles aan klas 3 van het vmbo aan het ISW Hoge Woerd in Naaldwijk.

Recht om te leren

Doel van de Dag van de Leerplicht is om leerlingen, scholen en ouders bewust te maken van het nut van de leerplicht. Dit jaar staat het recht om te leren centraal. Onderwijs moet niet alleen als een plicht voelen, maar juist ook als een recht van scholieren zichzelf te ontwikkelen via het onderwijs. De eerste leerplichtwet (1900) werd dan ook helemaal niet aangenomen om kinderen in de schoolbanken op te sluiten, maar om ze juist te beschermen tegen kinderarbeid. De ‘plicht’ in leerplicht was dus eigenlijk vooral op de ouders gericht: die kregen boetes als ze hun kinderen tóch lieten werken en niet naar school stuurden. Dat is nog steeds zo.

Leerplicht

De huidige leerplichtwet schrijft voor dat alle kinderen vanaf hun vijfde jaar tot het einde van het schooljaar waarin ze zestien worden volledig leerplichtig zijn. Na deze volledige leerplicht geldt de kwalificatieplicht. Dit houdt in dat alle jongeren tot hun achttiende verjaardag een volledig onderwijsprogramma moet volgen, tenzij de jongere een startkwalificatie heeft. Dat is een diploma op mbo2-, havo, of vwo-niveau. De kwalificatieplicht geldt vanaf vorig schooljaar en is ingevoerd om jongeren een minimumdiploma te laten halen en schooluitval tegen te gaan.