Antwoorden op kamervragen over criminele witwaswinkels

Antwoorden op kamervragen van de leden De Roon en Brinkman (beiden PVV) aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Justitie over criminele witwaswinkels. (Ingezonden 18 september 2007)

1. Vraag
Kunt u bevestigen dat in de Amsterdamse binnenstad in korte tijd een groot aantal dubieuze supermarkten is ontstaan, die gebruikt zouden worden voor het witwassen van zwart geld? 1)

1. Antwoord
Uit informatie van de gemeente Amsterdam blijkt dat er in betrekkelijk korte tijd een behoorlijk aantal kleine supermarkten is geopend. Bij de politie en de gemeente Amsterdam zijn vragen gerezen over de verhouding tussen de inkomsten en de huurkosten van deze kleine supermarkten, gelet op de signalen dat er weinig klandizie is.

2. Vraag
Acht u het nodig om de mogelijkheden van de bestuurlijke aanpak van de georganiseerde criminaliteit uit te breiden, teneinde dit nieuwe fenomeen te kunnen weren? Zo ja, welke stappen gaat u zetten? Zo neen, waarom niet?

2. Antwoord
Momenteel werkt het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in samenwerking met partijen op lokaal en op rijksniveau aan het plan van aanpak Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit. Samenwerking op regionaal niveau vanuit expertisecentra maakt onderdeel uit van het plan van aanpak. Het eerste expertisecentrum is onlangs in Limburg geopend. De kern van de aanpak bestaat uit het kijken vanuit de mogelijkheden van verschillende organisaties om de georganiseerde criminaliteit de voet dwars te zetten. Naast de mogelijkheden vanuit het strafrecht wordt zo ook gekeken naar de mogelijkheden van gemeenten of naar de mogelijkheden van bijvoorbeeld de belastingdienst als het gaat om het kijken naar vermogen. Mogelijk is deze aanpak ook succesvol voor nieuwe fenomenen zoals verdachte kleine supermarkten of andere ondernemingen. Als uitvloeisel van het plan van aanpak zal worden onderzocht in hoeverre verdachte nieuwe fenomenen met het bestaande instrumentarium kunnen worden aangepakt. Tevens wordt onderzocht of gemeenten met aanvullende instrumenten dienen te worden toegerust om flexibel te kunnen inspelen op snel opkomende criminogene branches. Het plan van aanpak wordt begin 2008 naar de Tweede Kamer gezonden.

3. Vraag
Impliceert de verwerving door Stadsgoed, een dochterbedrijf van woningcorporatie Het Oosten, van 83 panden in het Wallengebied, dat daardoor de beurzen van onderwereldfiguren zijn gespekt, al of niet met gemeenschapsgelden? Hoeveel winst hebben de verkopers van die panden eigenlijk gemaakt? Acht u het een goed plan dat om op deze manier de onderwereld uit te kopen uit het onroerend goed? Hoeveel panden in Amsterdam moeten er nog van onderwereldfiguren worden overgenomen? Hoe wordt eigenlijk veilig gesteld, dat de onderwereld het met deze verkoop van panden verworven geld niet opnieuw investeert in onroerend goed om dat opnieuw met winst aan de overheid te verkopen?

3. Antwoord
Het uitgangspunt van het gemeentebestuur van Amsterdam is dat door aankoop wordt vermeden dat panden in criminele handen terechtkomen. In principe is altijd getracht te kopen van niet-criminele eigenaren. Door omstandigheden kan het nodig zijn hierop een uitzondering te maken. Voor dergelijke aankopen wordt door de gemeenteraad afzonderlijk toestemming gegeven.
Momenteel kunnen geen mededelingen worden gedaan over het aantal eventuele toekomstige aankopen in de binnenstad van Amsterdam. Ook is er geen informatie beschikbaar over de winst die verkopers met de verkoop van panden hebben gemaakt. Het uitgangspunt is dat de gemeente Amsterdam tegen marktconforme prijzen aankoopt. Het vaststellen van een marktconforme prijs wordt verricht door deskundigen. Deze aanpak is de verantwoordelijkheid van het bestuurlijke en het justitiële gezag in Amsterdam.

4. Vraag
Hoe oordeelt u over de stelling dat de overheid, door in de Amsterdamse binnenstad 85 koffieshops, ruim vierhonderd ‘ramen’ en acht grote speelautomatenhallen te dulden, mede een criminele infrastructuur in stand houdt. Zou het niet beter zijn om die infrastructuur te vernietigen zonder de criminelen, pooiers en gokbazen “uit te kopen”?

4. Antwoord
De gemeente Amsterdam zet alle bestaande wettelijke middelen in om de criminaliteit terug te dringen. Een voorbeeld daarvan is de aanpak om in het Wallengebied vastgoed in bonafide handen te brengen en dat vervolgens met een gewenste bestemming en op bonafide wijze te (laten) exploiteren.

De gemeente zal in het kader van de wet Bibob waar mogelijk voorkomen dat criminelen een vergunning krijgen of behouden waarmee zij hun vastgoed kunnen exploiteren. Daarnaast zijn politie en Openbaar Ministerie actief in de opsporing en vervolging van strafbare feiten en het ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel.