Belgische Federale Overheid


Een Luikse ontdekking zorgt voor een beter begrip van de werking van vaccins

Datum: 29 augustus 2011
Team_picture

De teams van dokter Christophe Desmet en van professor Fabrice Bureau van het laboratorium van Cellulaire en Moleculaire Fysiologie van het GIGA-onderzoekscentrum (Groupe Interdisciplinaire de Génoprotéomique Appliquée) van de Universiteit van Luik, en van professor Ken Ishii van de Universiteit van Osaka in Japan, hebben een onverwacht werkingsmechanisme van het vaccin-adjuvans aluin ontdekt. Het blijkt immers dat, als een aluinbevattend vaccin geïnjecteerd wordt, sommige lichaamscellen door het contact met deze aluin "verplicht worden" hun eigen DNA vrij te stellen. De aanwezigheid van dit DNA buiten de cellen
- een plaats waar het zich in normale omstandigheden niet bevindt - werkt dan als een stimulans op het immuunsysteem en bevordert in sterke mate de respons op het vaccin.

Aluin, een aluminiumzout, is momenteel veruit het meest gebruikte adjuvans. Aluin werd ontwikkeld in het midden van de 20e eeuw en de doeltreffendheid en de gebruiksveiligheid ervan werden uitgebreid aangetoond. Daarom vinden we het in talrijke vaccins terug. Tientallen miljoenen doses aluin worden zo elk jaar toegediend en elke persoon in onze westerse samenleving heeft waarschijnlijk al minstens één maal in zijn leven aluin gekregen. Nochtans werd aluin op een nogal experimentele wijze ontwikkeld; de manier waarop aluin het immuunsysteem helpt om op vaccins te reageren, was tot vandaag niet goed duidelijk.

Deze ontdekking door Belgische en Japanse onderzoekers helpt bijgevolg om beter te begrijpen op welke manier de huidige vaccins werken en ze zou moeten helpen om nieuwe adjuvantia te ontwikkelen voor toekomstige vaccins. De in deze studie aangetoonde responsmechanismen voor DNA maken het mogelijk om op termijn de ontwikkeling van nieuwe adjuvantia te overwegen met een uiterst gerichte en doeltreffende werking.

De resultaten van deze onderzoeken werden in juli gepubliceerd in het magazine Nature Medicine.