"Instorting FC Twente-stadion symptoom van 'ziekte"
Persbericht van VNconstructeurs
De constructieve veiligheid in Nederland neemt eerder af dan toe.
Oorzaak is de versnippering van het ontwerp- en bouwproces. Dat zegt
ir. Johan Galjaard, voorzitter van de Vereniging Nederlandse
Constructeurs (VNconstructeurs) vandaag in een opinie-artikel in NRC
Handelsblad. "Instortingen zoals die van het FC Twente-stadion zijn de
zichtbare symptomen van een ziekte die de bouwwereld al jaren in zijn
greep heeft. Veiligheid valt daarbij tussen wal en schip. Er is een
veiligheidscultuur nodig zoals de industrie die al decennialang kent."
Het neerstorten van een balkon in Maastricht, in 2003, bleek niet het
keerpunt waarop de branche gehoopt had. Integendeel. Niet alleen het
aantal instortingen nam toe, maar ook het aantal bijna-calamiteiten,
zoals bij het Bos en Lommer-complex in Amsterdam. Vorig jaar stortte in
Rotterdam tijdens de bouw een ondersteuningsconstructie in, dit jaar
gevolgd door onder meer een galerij in Leeuwarden en het dak van de
Grolsch Veste in Enschede.
De bron van de problemen is de fragmentatie van het ontwerp- en
bouwproces. Die is de laatste decennia sterk toegenomen, aldus
Galjaard: "Voor bijna ieder onderdeel en iedere handeling is een ander
bedrijf verantwoordelijk. Daardoor zijn er nu veel meer partijen bij
een project betrokken dan pakweg dertig jaar geleden. Op de bouwplaats
is het dagelijks een komen en gaan van tientallen, soms honderden
mensen. Allemaal leggen zij een klein stukje van een complexe puzzel.
Hoe die puzzel er uiteindelijk uit moet zien, weten ze vaak niet."
Ook de ontwerpkant is volgens VNconstructeurs versnipperd. "Vroeger
maakte de constructeur het ontwerp, werkte dat gedetailleerd uit en
hield toezicht op de bouw ervan. Zo'n totaalopdracht komt nu nauwelijks
nog voor. Verschillende onderdelen worden door verschillende bedrijven
geleverd en ook door verschillende 'deelconstructeurs' uitgewerkt. Op
zich is dat prima, als de verantwoordelijkheid voor de integratie van
die delen maar goed wordt geborgd. En juist dat gebeurt onvoldoende."
Om het tij te keren is in 2006 het 'Compendium aanpak constructieve
veiligheid' opgesteld. Elke opdrachtgever, constructeur, bouwer,
toeleverancier en toezichthouder kan hierin lezen hoe de veiligheid
moet worden geborgd. In de praktijk wordt het echter nauwelijks
toegepast. Ook pleit de constructeursbranche al jaren voor één partij
die toezicht houdt op de veilige integratie van alle onderdelen. Maar
dat loopt in de praktijk stuk op geld.
Galjaard is daar duidelijk over: "Veiligheid kost inderdaad geld. En
dat zal er pas komen als de bouw een veiligheidscultuur krijgt zoals de
auto- of vliegtuigindustrie die al veel langer kent. Opdrachtgevers
moeten zich meer dan nu bewust worden van hun verantwoordelijkheid voor
de constructieve veiligheid en daar ook naar handelen. Ook moet het
toezicht tijdens de uitvoering sterk verbeteren. En constructeurs zelf
moeten veel meer dan nu met de vuist op tafel durven slaan zodra de
veiligheid niet gewaarborgd is."
Links:
http://www.vnconstructeurs.nl
Razende Robot Reporter