UMC Utrecht
Hersenen diabetici slinken trager
De hersenen van oudere diabetespatiënten nemen in vier jaar iets in
omvang af. Maar nauwelijks meer dan bij gezonde mensen. Dat blijkt uit
het promotieonderzoek van Jeroen de Bresser van het UMC Utrecht.
Bij diabetespatiënten zijn tekenen van hersenveroudering duidelijker
dan bij gezonde mensen. Maar hoe snel de hersenen van deze patiënten
verder achteruit gaan, was nog onbekend. Jeroen de Bresser van het UMC
Utrecht maakte daarom MRI-scans van de hersenen van 55
diabetespatiënten en 28 gezonde proefpersonen. Hij maakte van alle
deelnemers twee hersenscans: bij aanvang van het onderzoek en vier jaar
later. De mensen waren gemiddeld 65 jaar.
Bij de start van het onderzoek bleken de diabetespatiënten een kleiner
hersenvolume dan de gezonde proefpersonen te hebben. Vier jaar later
was het hersenvolume van zowel de diabetespatiënten als de gezonde
mensen ruim een procent kleiner geworden, dat is een teken van
hersenveroudering. Bij diabetespatiënten nam het volume van de
ventrikels, een hersenstructuur die gevuld is met hersenvocht, meer toe
dan bij gezonde proefpersonen. Bij diabetespatiënten nam het volume van
het hersenvocht in de ventrikels toe met vijftien procent, bij gezonde
proefpersonen elf procent. Het wil zeggen dat de hoeveelheid
hersenweefsel bij diabetespatiënten iets meer is afgenomen.
De veranderingen op MRI-scans hangen samen met het functioneren van de
hersenen. Het kleiner worden van de hersenen zou de opmaat kunnen zijn
tot cognitieve achteruitgang. Mensen met diabetes lopen een grotere
kans op vroegtijdige achteruitgang van hersenfuncties en het ontstaan
van dementie. De schade die hieraan vooraf gaat, ontstaat echter
sluipend, blijkt uit het onderzoek van De Bresser. "De hersenen van
diabetespatiënten gaan achteruit, maar slechts langzaam en nauwelijks
sneller dan gezonde proefpersonen. Dat is goed nieuws voor
diabetespatiënten. Op basis van eerdere onderzoeken dachten we dat de
hersenen sneller achteruit zouden gaan." Het is voor het eerst dat de
hersenen van diabetespatiënten zo gedetailleerd in de loop van vier
jaar gevolgd zijn.
Om het hersenvolume te berekenen vanuit MRI-scans gebruikte De Bresser
slimme computerprogramma's. De volumeberekening vindt daardoor volledig
automatisch plaats en is niet afhankelijk van menselijke beoordeling
van de scans.
Arts-onderzoeker Jeroen de Bresser promoveert op 25 augustus aan het
UMC Utrecht.
woensdag 17 augustus 2011