Leidens Ontzet - the making of: Pieterskerk door Erwin Olaf omgetoverd tot
oorlogsgebied
Voor even is Leiden weer door de Spanjaarden bezet. Sinds afgelopen
dinsdag is fotograaf Erwin Olaf in de Pieterskerk bezig met het
fotograferen van historische situaties uit het beleg van Leiden. Het
resultaat wordt onder andere een gigantisch tableaux vivant, dat de
oorlogsellende van de Leidse bevolking voelbaar zal maken.
Dode hond
Als je niet beter zou weten zou je denken dat er ergens in de Leidse
Pieterskerk een kleine brand woedt, zo mistig is het. Een grote
ventilator blaast gestaag de door een machine geproduceerde rook de
metershoge ruimte in. Op de grond ligt een opgezette dode hond, zijn
linkerachterpoot afgekloven, een rat snuffelt aan zijn kop. Overal door
de kerk lopen figuranten, nerveus drentelend tot ze mogen verschijnen
voor de lens van Erwin Olaf, die zelf nog bezig is in de kostuumruimte.
Eeuwenoude traditie
Het project is het resultaat van een samenwerking tussen Museum De
Lakenhal en de afdeling Bijzondere Collecties van de
Universiteitsbibliotheek Leiden. Vanaf de 16de tot en met de 19de eeuw
was het gebruikelijk in historiestukken het Leidens Ontzet af te
beelden. Met dit moderne fotoproject wordt dan ook een eeuwenoude
traditie nieuw leven ingeblazen.
Verhaal & symboliek
Maartje van de Heuvel, conservator Fotografie bij de Bijzondere
Collecties in de UB, licht toe: âIn totaal zal Olaf zeven fotobeelden
maken. Zes zogenaamde figuurstukken, met enkele personen die delen van
het verhaal of de symboliek van 3 oktober verbeelden. Daarnaast wordt
er een groot, monumentaal historiestuk van 2,5 bij 3,5 meter rond het
drama van de honger en de pest gemaakt, uitgebeeld door tientallen
figuranten en professionele modellen, grotendeels gecast uit de Leidse
bevolking.â Volgens Van de Heuvel is Olaf de perfecte man voor deze
klus. âHij is een meester in het ensceneren van grote groepen. Hij was
dan ook meteen enthousiast over dit project.â
De zeven fotoâs van Erwin Olaf worden van 29 september 2011 t/m 8
januari 2012 tentoongesteld in de Universiteitsbibliotheek van de
Universiteit Leiden. Het grote tableaux vivant zal in dezelfde periode
onderdeel uitmaken van de tentoonstelling Leidens ontzet.
Vrijheidsstrijd & Volksfeest in Museum De Lakenhal.
Â
Toeristen
Inmiddels is hij begonnen met fotograferen. Om de paar seconden
schieten er flitsen door de mistige ruimte, als geruisloos onweer. Voor
een grote houten deur staan drie watergeuzen op balen hooi. Onder hen
ligt een dode Spaanse soldaat. De middelste geus rust met zijn
rechterbeen op het lijk, een speer met bebloede punt in zijn
linkerhand. Dan lopen er ineens enkele nietsvermoedende toeristen
binnen, die door het openen van de deur 400 jaar terug in de tijd
stappen. Vriendelijk worden zij naar de uitgang gedirigeerd, waarna de
shoot kan worden vervolgd.
Universiteit
Het is duidelijk dat er nog veel bij komt kijken. Overal zijn mensen
bezig met rekwisieten, kostuums, catering, setopbouw, grime, enzovoort.
Originele speren en helmen uit de 16de eeuw liggen op een tafel en
worden elke avond door behandschoende handen weer teruggebracht naar
het depot van De Lakenhal. Naast de wapens ligt een boek. Het is van
Minerva, de godin van de wijsheid, afgebeeld op het logo van de
universiteit. Even later klimt een jonge Minerva met weelderige haardos
op een sokkel voor de fotoshoot. Ook zij mag niet ontbreken. Want al
was het beleg van Leiden een ellendige tijd, het heeft toch ook iets
blijvend moois opgebracht.
Links
* Video: Fotoshoot Erwin Olaf in de Pieterskerk leiden
* Website Erwin Olaf
* Eerder artikel: Foto-opdracht Erwin Olaf over Leidens Ontzet
* Bijzondere collecties universiteitsbibliotheek
* Website Lakenhal
Universiteit Leiden