Academisch ziekenhuis Maastricht
TOP subsidie Maastrichts onderzoek jojo-effect
Publicatiedatum: 30-05-2011
Bron: Um
Auteur: UM
Datum: 30-05-2011
De hoogleraren Edwin Mariman en Marleen van Baak van het Maastricht
UMC+ ontvangen van ZonMW een subsidie van 675.000 euro om hun onderzoek
naar de mechanismen van het jojo-effect verder uit te bouwen. Met deze
subsidie gaan zij een interventiestudie uitvoeren om erachter te komen
of de kans op het jojo-effect verschillend is als mensen snel of juist
langzaam afvallen.
Daarnaast wordt in het celmateriaal van de proefpersonen uit deze
interventiestudie op moleculair niveau gekeken naar de mechanismen die
het jojo-effect beïnvloeden, om zo aanknopingspunten te vinden voor
preventie.
Vetcelmodel
Uit eerdere studies van de Maastrichste onderzoekgroep is gebleken dat
vetcellen zich sterk conditioneren om na gewichtsverlies opnieuw vet te
gaan stapelen. Mariman ontwikkelde op basis van deze studies het
`vetcelmodel', waarmee hij dit verschijnsel probeert te verklaren.
Dit model is gebaseerd op het gegeven dat afvallen cellulaire stress
veroorzaakt. Vetcellen zitten met hun celmembraan vast aan de
omliggende structuur, de extracellulaire matrix (ECM). Bij
gewichtsverlies krimpen de vetcellen, waardoor het celmembraan onder
spanning komt te staan door hun hechting aan de ECM. Dit veroorzaakt
cellulaire stress, die de cel probeert op te lossen door weer vet te
gaan stapelen. Dat doen ze door hun celstofwisseling aan te passen en
hormonen (adipokines) af te scheiden.
Interventieonderzoek
In het door ZonMW gesubsidieerde project wordt dit vetcelmodel nader
onderzocht. Proefpersonen met overgewicht worden in twee groepen
verdeeld: één groep volgt gedurende vijf weken een streng dieet van 500
kcal per dag en de andere groep volgt drie maanden lang een dieet van
1250 kcal per dag. In hun bloed en biopten van hun vetweefsel wordt
tijdens en na het gewichtsverlies gekeken naar de mate van cellulaire
stress, de rol van de ECM en de metabole en hormonale veranderingen,
dit alles in relatie tot de mate waarin de proefpersonen erin slagen
hun gewicht te handhaven.
TOP subsidies
TOP subsidies zijn een onderdeel van het ZonMw Open Programma
gezondheidsonderzoek, waarmee ZonMw ruimte creëert voor belangrijke
wetenschappelijke initiatieven op het terrein van gezondheidsonderzoek.