Gemeente Goedereede


Verslag symposium SVAG 20 mei 2011 "Gemeenten kiezen hun eigen weg"

Het Samenwerkingsverband Autonome Gemeenten (SVAG) organiseerde op 20 mei 2011 een symposium over de autonomie van gemeenten. Het SVAG zet zich in voor bestuurlijke autonomie en is geen samenwerkingsverband tegen herindeling. Het is echter geen verrassing dat het begrip herindeling, gezien de actualiteit van het onderwerp, regelmatig ter sprake kwam. Opgelegde herindeling staat immers haaks op gemeentelijke autonomie. Het SVAG kent op dit moment zeven leden, te weten de gemeenten Bergambacht, Bergen(L), Goedereede, Nederlek, Opsterland, Renswoude en Waddinxveen.

In Congres- en Cultuurcentrum Antropia in Driebergen kwamen op 20 mei meer dan 110 lokale bestuurders en belangstellenden samen om van gedachten te wisselen over bestuurlijke zelfstandigheid van gemeenten. Dick de Cloe, oud-Tweede Kamerlid en sinds 2003 waarnemend burgemeester van verschillende gemeenten, verleende zijn medewerking door het symposium te leiden als dagvoorzitter.

Voorzitter Frans Tollenaar heette de gasten en sprekers welkom en lichtte de doelstelling van het SVAG toe. Ook gaf hij inzicht in de toekomstplannen van het SVAG. Tollenaar belichtte dat samenwerken van gemeenten een centrale rol speelt en dat "slimme verbanden" veel efficiënter zullen zijn dan opgelegde herindelingen. Het SVAG kan een rol spelen als kennisbank in de materie van autonomie en samenwerking.

In de toespraak van prof. dr. A.B. Ringeling, "De graal van de schaal", stond de schaalgrootte van overheden centraal. Hij lichtte toe dat als er al een minimumgrootte van overheden bestaat, er ongetwijfeld een maximumgrootte zal bestaan.

Prof. dr. J.J. van Duijn belichtte in zijn bijdrage "Schaalvoordelen, schaalnadelen en de omvang van gemeenten", dat schaalvoordelen niet vanzelfsprekend zijn. In het bedrijfsleven is juist alweer schaalverkleining te zien als oplossing ter verbetering van effectiviteit. Hij verwacht dat overheden op termijn juist zullen volgen.

Mevrouw N. Bakker leverde een bijdrage namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Zij sprak over het Bestuursakkoord en belichtte de ondersteuningsmogelijkheden die de VNG kan bieden als gemeenten willen samenwerken.

Na de toespraken bood dagvoorzitter De Cloe de bezoekers de gelegenheid vragen te stellen aan, en te discussiëren met een panel dat bestond uit de sprekers en de voorzitter van het SVAG. Tijdens deze discussie werden uitspraken gedaan als "de gemeente is geen bedrijf', "het Rijk moet stoppen met het naar de gemeenten doorschuiven van budgetproblemen" en "bij decentralisatie van taken moet de Rijksoverheid ook de benodigde geldmiddelen beschikbaar stellen".

Aan het einde van de paneldiscussie stemden de deelnemers aan het symposium in met de volgende door het bestuur van het SVAG opgestelde uitspraken:

1. Gemeenten zijn in ons staatsbestel autonome bestuursorganen, die voldoende gefaciliteerd zijn voor de uitvoering van taken voor inwoners en daardoor een gemakkelijk toegankelijk en herkenbaar bestuur vormen voor hun inwoners.

2. Het begrip "de gemeente als eerste overheid" moet een meer gelijkwaardige betekenis krijgen bij de onderhandelingen tussen Rijk, gemeenten en provincies over taakverschuivingen, bezuinigingen en de inrichting van het eigen lokale en decentrale bestuur.

3. Het congres verzoekt het bestuur van het SVAG deze uitspraken ter kennis te brengen van het bestuur van de VNG, het IPO en de Rijksoverheid.

Het symposium had een vrolijke omlijsting door het optreden van cabaret "De Gemeentereiniging". Het samenzijn werd afgesloten door de voorzitter die de gasten verzocht het lidmaatschap van het SVAG te overwegen, waarna een lunch op het buitenterras volgde.

Het bestuur van het SVAG kijkt terug op een zeer geslaagd symposium met een grote opkomst, en concludeert dat gemeentelijke autonomie de gemoederen binnen de lokale overheden enorm bezighoudt. De verschillende bijdragen aan het symposium en een foto-impressie van het symposium is te vinden op de website van het SVAG: www.svag.nl.