Veilig Amsterdam


Aanpak overlastgroepen in Noord: de angel is
eruit

29/03/2007 - Criminele elementen isoleren van meelopers. Dat is één van de onderdelen van de groepsaanpak die onder andere in stadsdeel Amsterdam-Noord wordt gebruikt om de overlast van jongeren tegen te gaan. Verschillende instanties werken nauw samen en bieden alternatieven voor overlastgevend gedrag. Dat de overlast helemaal verdwijnt is een illusie, maar het wordt wel een stuk minder. De angel is eruit.

Twintig overlastgroepen
Ruim twintig groepen jongeren zorgen in Amsterdam-Noord voor overlast, zo bleek uit een telling van de politie. De meeste groepen zijn alleen hinderlijk, aldus projectleider Arjan Muggen, die zorgen vooral voor lawaai en rommel. In een enkele groep vertonen sommige jongeren echter crimineel gedrag, zoals inbraak en diefstal. Op grond van de ernst van de overlast zijn een paar groepen geselecteerd voor een zogeheten groepsaanpak. Daarbij wordt om te beginnen een projectgroep opgericht, die bestaat uit vertegenwoordigers van onder andere politie, jongerenwerk, justitie, opbouwwerk, streetcornerwerk en woningcorporaties. Arjan Muggen: De kracht van deze methode is dat je zon groep van alle kanten direct benadert en dat je onderling steeds informatie uitwisselt.

Doorbreken
Als de feitelijke problemen in kaart zijn gebracht, kan er een plan van aanpak worden opgesteld, dat bestaat uit verschillende soorten maatregelen. Arjan Muggen: Sommige maatregelen richten zich op de hele groep. Daarbij gaat het er vooral om de vaste groepspatronen te doorbreken, zodat de meelopers niet meer klakkeloos het slechte voorbeeld van de leiders volgen. Een tweede pijler bestaat uit maatregelen voor individuele jongeren. De bedoeling daarvan is om ze bijvoorbeeld weer naar school of aan het werk te krijgen. Tot slot wordt ook de omgeving in de aanpak betrokken. Om te beginnen door te zorgen voor bijvoorbeeld meer verlichting, of door ongewenste hangplekken ontoegankelijk te maken. En verder door de jongeren meer bij de buurt te betrekken en omgekeerd. Je kunt ze inzetten bij de organisatie van een straatfeest, of juist zorgen dat buurtbewoners vaker een oogje in het zeil houden.

Gezinsaanpak
Relatief nieuw is aandacht voor probleemgezinnen, waarvan de kinderen voor overlast zorgen. Arjan Muggen: Sommige gezinnen kampen met verschillende problemen tegelijk, zoals schulden, psychische problemen, verslaving, mishandeling. Een dergelijke thuissituatie is niet bevorderlijk voor de ontwikkeling van kinderen. Bij wijze van experiment zetten we in die gevallen een gezinscoach in, die alle hulpverlening binnen een gezin coördineert. De gezinscoach zorgt ervoor dat er weer structuur in het gezin komt en dat alle gezinsleden werken aan een oplossing van hun problemen. In het uiterste geval kan deze aanpak worden afgedwongen. Daarbij werkt het stadsdeel samen met de Dienst Werk en Inkomen.

Korte klap
Soms is de nood plotseling zo hoog dat haast is geboden. Dat was vorig najaar het geval bij basisschool de Poolster, die wekelijks het toneel was van vernielingen. Arjan Muggen: Dan is er eigenlijk geen tijd voor het maken van een probleemanalyse en een plan van aanpak, dan moet je gewoon zo snel mogelijk ingrijpen. Dat noemen we hier in de wandelgangen een korte klap en ook dat is een combinatie van maatregelen. Dan is het een kwestie van bijvoorbeeld snel de jongerenwerkers inschakelen, die contact leggen met de jongeren en zorgen voor passende activiteiten in het jongerencentrum. Bovendien hebben we toen gezorgd voor het opknappen van het schoolplein met speelzones, het ophangen van cameras en het plaatsen van een mobiele veiligheidspost. Ook de politie hield uiteraard een extra oogje in het zeil.

Niet cool
Naast de gezinsaanpak zijn er ook nog justitiële maatregelen, bijvoorbeeld de taakstraf voor jongeren die echt over de schreef zijn gegaan. Arjan Muggen: Daarmee kun je iets doen aan het stoere imago van onder andere vandalisme. Dat is bijvoorbeeld gebeurd in de wijk Nieuwendam-Noord. Daar ging een aantal jongens een week lang door de buurt om papier te prikken en perkjes te schoffelen. Dat vinden zij absoluut niet cool, het is heel wat anders dan dat je anoniem in de keuken van een bejaardenhuis helpt, waar je buren je niet kunnen zien. Een ander soort maatregel is voorlichting. We gaan in het jongerencentrum een bijeenkomst organiseren over de nadelen van crimineel gedrag. Sommige jongeren zien dat helaas vooral als een makkelijke manier om geld te verdienen en hebben geen idee dat je op zon manier je leven behoorlijk kunt verknallen.

Stageplaatsen
De groepsaanpak werpt vruchten af, meent stadsdeelvoorzitter Rob Post, maar zal overlast nooit definitief de wereld uit kunnen helpen. Jongeren die het liefst rondhangen en overlast veroorzaken hou je altijd, dat is iets van alle tijden. Maar zodra de hinder die ze veroorzaken overgaat in overlast of criminaliteit, moet je adequaat ingrijpen. Gelukkig gaat het hier om een minderheid en onder andere door de groepsaanpak kun je die minderheid binnen de perken houden. Waar het om gaat is dat je goedwillende jongeren ondertussen voldoende kansen biedt om hun talenten te ontwikkelen, door opleidingsmogelijkheden en stageplaatsen. Het is niet makkelijk, de huiselijke omstandigheden laten soms veel te wensen over. Maar gelukkig spreken we genoeg jongeren die zich niet laten frustreren door een paar negatieve ervaringen, die zetten door en vinden uiteindelijk hun weg. Informatie: www.eenveiligamsterdam.nl.

Kijk ook bij

> Aanpak overlast jeugdgroepen »