Hergeboorte van een historisch monument
23/03/2007
Het station Antwerpen-Centraal begint vandaag (23 maart 2007) aan een
nieuw leven. De spoorwegkathedraal heeft een indrukwekkende transÂ
formatie achter de rug, waarbij een geslaagd huwelijk werd gesloten
tussen uitbundige negentiende-eeuwse architectuur en een moderne
versie die zich bedient van nieuwe inzichten en technieken.
Antwerpen-Centraal heeft een toekomst voor zich met meer reizigers,
meer treinen, meer passanten, meer bezoekers, kortom een kloppend hart
in de stad en ver erbuiten.
De aanleg van de noord-zuidverbinding en de ombouw van het station
Antwerpen-Centraal zijn nauw met elkaar verbonden. De treinen die via
de spoortunnel rijden, komen in Antwerpen-Centraal toe aan de perrons
op het niveau -2. Voordien was het station een zogenaamde kopstation
met tien doodlopende perrons op het niveau +1. De metamorfose van het
station ging van start in 1998.
Bijzonder aan de werken is dat het monumentaal, historisch gebouw
tot een eigentijds mobiliteitscentrum werd omgevormd. Hierbij werd
veel respect getoond voor het beschermde stationsgebouw uit 1905 en de
nog oudere perronoverkapping uit 1898. Het nieuwe station zal
voldoen aan de kwaliteitsnormen van de 21^ste eeuw en zal een veel
grotere reizigersstroom kunnen verwerken. De capaciteit van het
station zal op termijn meer dan verdubbelen, tot 100.000 reizigers per
dag en een veelvoud van het huidige aantal bezoekers en passanten. Het
krijgt er bovendien een internationale roeping bij en beantwoordt
volledig aan de nieuwe rol van het station in het leven van de stad.
Het station wordt een knooppunt van intermodaliteit. Als kloppend hart
in de stad is het bovendien een ontmoetingsplaats en commercieel
centrum, dat beantwoordt aan de noden en verwachtingen van reizigers,
toeristen, passanten, buurt- en stadsbewoners. Het station krijgt
uiteindelijk 14 sporen verdeeld over drie niveaus en een gelijkvloerse
verdieping waar binnenkort een commercieel centrum met winkels,
drank-en eetgelegenheden zijn deuren opent. Die zone is rechtstreeks
bereikbaar vanuit de naastgelegen Pelikaanstraat en geeft toegang tot
alle perrons, de metro, de parking onder het Astridplein en de rest
van de stad. Eind dit jaar kan men helemaal doorwandelen tot aan een
tweede stationstoegang aan het andere uiteinde van de perrons.
Architectuur van wereldklasse Het historische gebouw werd door de
architecten van de NMBS-Holding en van dochteronderneming Eurostation
volledig hertekend, waarbij oude en nieuwe architectuur een geslaagd
huwelijk aangingen. De zorg voor het monumentale gebouw gebeurde erg
doordacht. Het volledige concept van de noord-zuidverbinding (met
geboorde tunnels en een ondergronds open station) mag Eurostation op
zijn palmares plaatsen. Ook voor het hele stationscomplex tekende het
voor de volledige uitwerking van de architectuur, de berekening van de
stabiliteit (de compensation-grounting onder het stationsgebouw
inbegrepen) en de studie van de technische uitrusting. Begin jaren
negentig werden de perronoverkapping en de gevel op het voorperron al
volledig opgekuist en hersteld. De gewenste capaciteitsuitbreiding in
de diepte ging hand in hand met het openwerken van het centrale
gedeelte tussen de perrons zodat natuurlicht zelfs het laagste niveau
bereikt. De beleving van het station, het gevoel, was de ultieme
toetssteen voor de architecten. De ingezette middelen voor deze
realisatie waren ook bepaald indrukwekkend: voor het stationsproject
alleen werden sinds de start van de werken jaarlijks 300 000 manuren
gepresteerd, werd 250 000 m3 beton gestort, 3500 ton staal gebruikt en
500 000 m3 grond uitgegraven. De resultante van dit alles staat
vandaag te pronken. Geen half werk In nauw overleg met
monumentenzorg werd de gelegenheid aangegrepen om de monumentale
centerbogen tussen Antwerpen-Centraal en -Berchem volledig op te
frissen. Deze renovatie is klaar in de zomer 2008. Volgende maand
start het terugleggen van de monumentale marmeren vloer in de
stationshal. Ook de verdere restauratie van de koepel van het
historische stationsgebouw staat letterlijk en figuurlijk in de
steigers. Nog voor de zomer wordt gestart met de verdere restauratie
van de buitengevels. De ruimere omgeving van het station profiteert
mee van het project. Eind vorig jaar nog werd het volledig vernieuwde
Astridplein feestelijk ingewijd. Ook de Kievitbuurt ondergaat
momenteel nog een gedaantewisseling. De bouw van een tweede
volwaardige stationstoegang krijgt zichtbaar vorm. Ter hoogte van de
Lange Kievitstraat is de stalen structuur die de nieuwe toegang en de
perrons zal overspannen in aanbouw. Eind 2007 kan deze nieuwe
onthaalinfrastructuur in gebruik worden genomen. De parking is al in
september klaar. Op kortere termijn, in de loop van mei, staat de
opening van het commercieel centrum op het programma,als kers op de
taart. Momenteel wordt nog de laatste hand gelegd aan de inrichting
van deze zone en de eigenlijke winkelinrichting.
NMBS