SERV
Jozef II-straat 12-16
1000 BRUSSEL
Tel. (00 32) 2 209 01 11
Fax. (00 32) 2 217 70 08
Persbericht
Vlaamse RIA's ondermaats
SERV vraagt betere impactanalyses van wetgeving
Brussel, 28 november 2006
T.a.v. de redactie,
Reguleringsimpactanalyse of RIA wordt internationaal beschouwd als het belangrijkste instrument voor de verbetering van de kwaliteit van de wetgeving. Daarom maakte de SERV een evaluatie van twee jaar RIA in Vlaanderen. Daaruit blijkt dat de kwaliteit van de RIA's nog te wensen overlaat. De SERV roept de Vlaamse Regering dan ook op om meer werk te maken van RIA. Er bestaat immers een nauwe band tussen betere regelgeving en de sociaal-economische prestaties van landen en regio's. Op basis van beste voorbeelden uit het buitenland doet de SERV een reeks aanbevelingen om de kwaliteit en de impact van RIA te versterken.
Reguleringsimpactanalyse
Reguleringsimpactanalyse of RIA gaat voor toekomstige regelgeving na of deze wel nodig en doeltreffend is en wat de effecten en de kosten en de baten ervan zijn in vergelijking met alternatieven. 25 van de 30 OESO-landen en de Europese Commissie beschikken vandaag over een RIA-systeem. Dat is geen toeval. RIA wordt internationaal beschouwd als het belangrijkste instrument voor de verbetering van de wetgevingskwaliteit. Regelgevingskwaliteit is bovendien nauw verbonden met de competitiviteit en de economische performantie van landen. Goede regelgeving wordt een alsmaar belangrijkere determinant voor het concurrentievermogen, het aantrekken van buitenlandse investeringen en de economische groei op langere termijn.
RIA-evaluatie
De SERV maakte een evaluatie van twee jaar RIA in Vlaanderen. Sinds de invoering van RIA op 1 januari 2005 ontbrak in ongeveer een derde van de gevallen een RIA waar dit wel verplicht was. Bovendien waren slechts 20% van deze RIA's van een goede inhoudelijke kwaliteit. Als gevolg daarvan is ook de meerwaarde en beleidsimpact momenteel nog te beperkt (zie figuur).
RIA in andere landen
De voorgaande vaststellingen vragen wel enige nuancering. Ten eerste is RIA nog maar kort geleden ingevoerd. RIA vergt evenwel een vrij ingrijpende wijziging van de bestaande werkwijzen en de overheersende beleidscultuur. De ervaring in andere landen leert dan ook dat RIA tijd nodig heeft en vooral politiek leiderschap. Ten tweede kennen ook landen waar RIA al langer bestaat problemen met de kwaliteit. Die problemen blijken vrij goed overeen te komen met degene die in Vlaanderen zijn vastgesteld.
Die kritiek op de kwaliteit van RIA's heeft tot dusver in geen enkel land geleid tot een afschaffing van het RIA-systeem. Integendeel. De OESO stelt vast dat de lidstaten zwaar blijven investeren in RIA en geleidelijk aan de vruchten plukken van hun investeringen. Daarom bracht de SERV voor de Vlaamse Regering de belangrijkste internationale trends en ontwikkelingen in kaart. Zij vormen de basis voor de formulering van acht aanbevelingen om de kwaliteit en de impact van de Vlaamse RIA's te versterken.
Aanbevelingen voor betere RIA's
De SERV vraagt dat regering, parlement en administratie hun verantwoordelijkheid opnemen en meer kwaliteitsvolle RIA's nastreven. Concreet zijn voor de SERV prioritair:
1. De bevestiging en versterking van het politieke 'commitment' voor RIA.
2. Het wegwerken door specifieke initiatieven en goede RIA-voorbeelden van de negatieve connotatie rond RIA die mee te wijten is aan en in stand gehouden wordt door de link met "wetsmatiging".
3. De invoering van een regelgevingsagenda* die zorgt voor een vroege publieke kennisgeving over geplande regelgevingsinitiatieven en zo een stimulans kan zijn om vroeger in het regelgevingsproces met RIA te starten, op een moment dat de voorgenomen regelgeving nog niet is uitgewerkt.
4. De versterking van de transparantie van het RIA-systeem door al in een vroege fase stakeholders meer te consulteren, de actieve openbaarmaking van alle finale RIA's en de publieke en objectieve rapportering van periodieke evaluaties van de RIA-kwaliteit.
5. Zorgen voor meer selectiviteit, door enerzijds een aantal dossiers aan te duiden waarvoor "zware" RIA's zullen worden opgemaakt en anderzijds te vermijden dat RIA's moeten worden opgemaakt voor kleine regelgevingsdossiers zonder wezenlijke inhoudelijke impact.
6. De responsabilisering van de beleidsdomeinen voor kwaliteitsvolle RIA's en versterking van de RIA-capaciteit door uitbouw in de geplande wetgevingscellen van specifieke RIA-expertise binnen elk beleidsdomein en door voorgezette opleidingen en handleidingen, datacollectie en verdere optimalisering van de monitoring van de RIA-kwaliteit.
7. De opmaak van Vlaamse RIA's over voorgenomen Europese regelgeving om Vlaanderen beter in staat te stellen goed onderbouwd en geïnformeerd aan de Europese besluitvorming deel te nemen.
8. Het verder versterken van de aandacht voor RIA in voor het Vlaams Parlement, zowel bij de bespreking van individuele dossiers als via periodieke evaluaties en gedachtewisselingen in de parlementaire commissie bevoegd voor wetgevingsbeleid.
De aanbeveling reguleringsimpactanalyse vindt u ook op de SERV-website : www.serv.be Voor meer informatie over dit persbericht kan u contact opnemen met de SERV, Christine Jacobs, Communicatieverantwoordelijke, tel. 02/20.90.188, cjacobs@serv.be
Over de invoering van een Vlaamse regelgevingsagenda bracht de SERV op 22 november 2006 een afzonderlijk advies uit.
SERV l Wetstraat 34-36 l 1040 Brussel l Tel: 02.20.90.111 l Fax: 02.21.77.008 l serv@serv.be l www.serv.be