Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
2509 LV Den Haag
der Staten-Generaal Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1A Telefoon (070) 333 44 44
Telefax (070) 333 40 33
2513 AA DEN HAAG
Uw brief Ons kenmerk
HAL/05/92572
Onderwerp Datum
Stand van zaken vermindering 28 november 2005
administratieve lasten burgers SZW
1. Inleiding
In het Hoofdlijnenakkoord is vastgesteld dat de Administratieve Lasten voor burgers met
25% dienen te worden gereduceerd. Deze kabinetsdoelstelling is onderdeel van het
actieprogramma `Andere Overheid' (TK, 2003-2004, 29362, nr. 17). Hierin is onder meer
vastgelegd dat de overheid de komende jaren minder regels wil opleggen en zaken anders
wil regelen. De inzet hierbij is dat eind 2007 de administratieve lasten voor burgers met een
kwart zijn verminderd ten opzichte van de peildatum 31 december 2002.
In deze brief informeer ik u over de stand van zaken van het SZW-programma
`Administratieve lastenvermindering burgers'. Achtereenvolgens wordt ingegaan op de
belangrijkste resultaten van het programma, de eerder dit jaar uitgevoerde nulmeting
(peiljaar 2002), de gerealiseerde en te verwachten reducties over de periode 2002-2007 en
de rol van de gemengde commissie Administratieve Lasten Burgers.
2. Kernpunten
Eerder dit jaar heeft SZW een nulmeting laten uitvoeren naar de voornaamste SZW-
regelgeving waarmee de administratieve lasten voor burgers, uitgedrukt in uren en in out-of-
pocketkosten, op haar domein in kaart is gebracht. De resultaten van deze meting zijn door
de Minister van BVK in juli van dit jaar opgenomen in een verzamelbrief aan de Tweede
Kamer (TK 2004-2005, 29362 nr. 35). SZW heeft, mede op basis van deze nulmeting,
inmiddels de gerealiseerde en te verwachten reducties over de periode 2002-2007 kunnen
ramen. Uit deze ramingen blijkt dat de administratieve lasten van burgers voor het SZW-
domein met meer dan 25% afnemen (zie tabel 2).
2
Tabel 2 Overzicht van de reducties 2002 - 2007
Administratieve Nettoverschil t.o.v.
lasten 2002-2007 31 december 2002
Tijdsbesteding (uren) -32,3%
Kosten (euro) -37,2%
3. Resultaten Nulmeting 2002
Onderstaande overzichtstabel geeft de meetresultaten weer van de administratieve lasten per
wet op 31/12/2002 zoals die werden bepaald in de SZW-nulmeting. De lasten van burgers
zijn uitgedrukt in tijd (formulieren invullen, gesprekken en dergelijke) en in geld
(postzegels, kopietjes, reiskosten en dergelijke).
De gemiddelde tijdsbesteding per burger is het hoogst tijdens de aanvraag van
uitkeringen/voorzieningen, vooral bij de intake WW, WAO en WSW. Ook de TOG en
Wajong blijken met een aanzienlijke tijdsbesteding gepaard te gaan (figuur 2.3).
3
Bijstand
In de hier gepresenteerde resultaten van de SZW-meting zijn de administratieve lasten van
de bijstandsverlening niet opgenomen. Met de invoering van de Wet Werk en Bijstand
(WWB) in 2004 als opvolger van de Algemene bijstandswet (Abw) is de bijstand
gedecentraliseerd naar gemeenten. De verantwoordelijkheid voor het reduceren van de
administratieve lasten van burgers in de bijstand is daarmee een verantwoordelijkheid voor
de gemeenten zelf geworden. Hierdoor telt de bijstand niet mee in de rijksbrede doelstelling
van 25% administratieve lastenreductie.
Kinderopvang
Eveneens (nog) niet opgenomen in het SZW-saldo is de Wet kinderopvang. Deze wet is immers
in 2005 ingevoerd en kon daardoor niet in de nulmeting (peiljaar 2002) worden meegenomen. In
overleg tussen de Ministeries van BZK, Financiën en SZW is afgesproken dat aan een extern
bureau zal worden gevraagd een nulmeting kinderopvang te verrichten, met als peiljaar 2005.
De resultaten komen naar verwachting medio 2006 beschikbaar en zullen inzicht bieden in de
aard van de lasten en omvang van de reductiemogelijkheden.
Vrijwilligers
De administratieve lasten voor vrijwilligersorganisaties als gevolg van Arbeidsomstandig-
hedenwet (Arbowet) en de Arbeidstijdenwet (ATW) vormden geen onderdeel van SZW-
nulmeting maar zijn inmiddels separaat berekend.
Het voornemen is om de regeldruk voor vrijwilligers tot een minimum te beperken. Het
merendeel van de regeldruk zit in de Arbowet, die niet meer volledig voor vrijwilligers zal
gelden. Ze krijgen dezelfde wettelijke bescherming tegen ernstige risico's als zelfstandigen.
Deze versoepeling leidt tot minder administratieve lasten voor het vrijwilligerswerk. Het
kabinet verwacht dat het jaarlijks meer dan 65.000 uren aan administratief werk scheelt.
4
4. Reducties 2002-2007
De onderzoekers die de SZW-nulmeting hebben uitgevoerd, hebben - als onderdeel van het
onderzoek - gerealiseerde en te verwachten reducties geïnventariseerd. Tevens hebben zij
suggesties geïnventariseerd ter vermindering van de administratieve lasten. Een deel van
deze suggesties is overgenomen. Daarnaast zijn door SZW zelf lopende en toekomstige
trajecten van wet- en regelgeving doorgelicht op het aspect van administratieve lasten. Op
die manier is in de loop van het jaar een redelijk compleet beeld ontstaan van de reeds
gerealiseerde en de te verwachten reducties van de administratieve lasten over de periode
2002-2007.
Bij de in tabel 2 weergegeven reducties is een onderscheid te maken naar reducties die een
gevolg zijn van volume-effecten (verminderd aantal uitkeringen) en naar reducties die, voor
personen die wel gebruik maken van een regeling, leiden tot minder tijdsbesteding en/of
minder kosten. De volume-effecten zijn onder meer het gevolg van de herziening WW en de
invoering van de WIA. Belangrijke maatregelen in de sociale zekerheid die de
administratieve lasten zullen doen dalen voor individuele burgers, zijn de invoering van het
Digitaal Klantdossier en de Polisadministratie.
Digitaal klantdossier / SUWI
Het digitaal klantdossier is een belangrijke ontwikkeling in de verbetering van de kwaliteit van
de dienstverlening in de SUWI-keten, ook in termen van administratieve lasten. Eind 2006 zal de
eerste versie van digitaal klantdossier door CWI worden opgeleverd. Het streven is om dan
digitaal te beschikken over:
1. basisgegevens op het vlak van werk en inkomen;
2. gescande documenten;
3. statusinformatie.
Een globale berekening van de effecten van digitalisering bij de activiteiten van de CWI's laat
zien dat bij 50% digitale aanlevering (voorzichtige aanname) burgers jaarlijks 550 duizend uur
en 0,8 miljoen aan kosten besparen. Hierbij gaat het om de volgende handelingen: registratie
als werkzoekende, invullen formulier inschrijving werk, invullen aanvraagformulieren WW en
bijstand, elektronische intake voor uitkering WW en bijstand. De gemiddelde burger bespaart
hierdoor circa twee uur tijd bij zijn informatielevering aan het CWI. Dit doel kan in beginsel
wellicht al in 2007 worden gerealiseerd.
Polisadministratie / SUWI
Bij de wettelijke invoering van de polisadministratie (Walvis/SUB) zijn wel de effecten op
de administratieve lasten van bedrijven geraamd en gemeld, maar nog niet die van burgers.
Hergebruik van gegevens die via de loonaangifte in de polisadministratie geregistreerd
worden, bij de vaststelling van recht, duur en hoogte van uitkeringen draagt significant bij
aan de administratieve lastenvermindering voor burgers. De wettelijke basis hiertoe is
geschapen in de nieuwe artikelen 33a en 35 SUWI (gewijzigd bij Invoeringswet Wfsv:
verbod op vragen aan burgers die ook door de polisadministratie beantwoord kunnen
worden) en in het recente Inkomensbesluit, waarbij de toets op inkomen in sociale
verzekeringen zoveel mogelijk geënt wordt op de gegevens uit de polisadministratie. Een en
ander leidt in het domein van de sociale verzekeringen tot een lastenreductie van 870.000
uren (formulieren invullen e.d.) en 680.000 euro minder out-of-pocketkosten (postzegels,
kopietjes e.d.) voor burgers.
5
Tijdpad nettoreducties
In onderstaande overzichten zijn de nettoreducties uitgedrukt in uren (tabel 4.1) en kosten
(tabel 4.2) weergegeven naar jaar. Hieruit blijkt dat de belangrijkste lastenverminderingen
voor individuele burgers die gebruik maken van een regeling, in 2006 en 2007 zullen
worden gerealiseerd. Het Digitaal Klantdossier en de Polisadministratie dragen in
belangrijke mate bij aan de vermindering van de administratieve lasten. De volume-effecten
doen zich vooral voor in de periode tot en met 2004 en in 2006.
Tabel 4.1 Tijdpad nettoreducties administratieve lasten burgers (uren)
Maatregel Nettoreductie aantallen uren
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid