Persbericht
30 november 2004
Bestrijding onrechtmatige bewoning vereist brede wijkgerichte aanpak
Om onrechtmatige bewoning efficiënt aan te pakken is een integrale benadering nodig: een brede aanpak om diverse soorten van overlast, onveiligheid, sociale fraude, criminaliteit en verhuur aan illegalen tegen te gaan. Dit vergt nauwe samenwerking tussen gemeentelijke diensten, politie, OM en brandweer, maar ook uitkeringsinstanties, belastingdienst en woningverhuurders. Dit staat in een rapport van de VROM-Inspectie dat minister Dekker van VROM naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Stroperig
Het rapport bevestigt nog eens dat onrechtmatige bewoning vooral voorkomt in de grote en middelgrote steden. De 13 onderzochte gemeenten (zie lijst) geven aan dat zij de daadwerkelijke aanpak van illegale bewoning een lastig, traag en stroperig proces vinden. Opsporing en handhaving zijn arbeids- en kostenintensief en bewijzen zijn moeilijk te leveren, aldus de gemeenten. Zij hebben dan ook vooral behoefte aan praktische ideeën om toegesneden op hun lokale situatie het probleem effectief en efficiënt aan te pakken.
Aanbevelingen
Het rapport (met als volledige titel: "Bestrijding van onrechtmatige bewoning (waarom en hoe), achtergronden, instrumenten, best-practices") geeft een kort overzicht van de vormen van beleid in de 13 onderzochte gemeenten. Daarnaast biedt het rapport inzicht in de mogelijkheden die gemeenten nu al hebben en voorbeelden om het probleem in kaart te brengen en om daadwerkelijk handhavend op te treden. Uit het onderzoek blijkt dat tot nu toe uitsluitend Amsterdam, Rotterdam en Utrecht onrechtmatige bewoning voortvarend bestrijden. Enkele andere gemeenten zijn er nog maar pas mee gestart. Een belangrijk deel van de aanbevelingen voor andere gemeenten is dan ook gebaseerd op het beleid en de ervaringen in de drie grote steden.
De belangrijkste aanbeveling is de bestrijding van onrechtmatige bewoning in te bedden in een wijkgerichte integrale aanpak van leefbaarheid, sociale en fiscale fraude, criminaliteit en overlast. Andere aanbevelingen zijn naast een brede en integrale aanpak door samenwerkende gemeentelijke diensten en instellingen - onder meer: het instellen van een centraal meldpunt, het aanstellen van een gemeentelijke coördinator met voldoende bevoegdheden, het maken van prestatieafspraken met woningcorporaties over controles en het aanpassen van de bouwverordening, zodat voor een woning bewoond door meer dan vier personen die geen familie van elkaar zijn, een gebruiksvergunning verplicht wordt.
Nadere maatregelen
Kort geleden heeft de ministerraad ingestemd met een wetsvoorstel dat als doel heeft het vestigings- en investeringsklimaat in Rotterdam te versterken en de woonproblematiek aan te pakken. Onderdeel hiervan is het verruimen van de wet Victor, zodat huisjesmelkers effectiever kunnen worden aangepakt. Het gaat hierbij om een uitbreiding van de wettelijke mogelijkheden om panden te sluiten en het beheer onder te brengen bij een bonafide beheerder.
Verder is er een wijziging van de Woningwet in behandeling bij de Tweede Kamer. Met de invoering van die wijziging kunnen huisjesmelkers die zich niet houden aan de bouwregels makkelijker een dwangsom opgelegd krijgen. Dit gaat ook gelden voor eventuele rechtsopvolgers, zodat het voor huisjesmelkers niet meer loont om woningen aan elkaar door te verkopen.
Achtergrond
Dit onderzoek van de VROM-Inspectie is een vervolg op een eerder onderzoek van de Inspectie uit 2002 waaruit bleek dat gemeenten over het algemeen onvoldoende optreden tegen onrechtmatige bewoning. Daarbij ging het vooral om het doorverhuren van huurwoningen zonder toestemming van de verhuurder. Mede door recente aandacht in de (grote) steden voor huisjesmelkerij en verhuur aan illegalen is het accent ook komen te liggen op bijvoorbeeld panden van huisjesmelkers en de overlast voor de buurt die daarvan het gevolg is.
Bijlage: lijst gemeenten
Amsterdam
Utrecht
Rotterdam
Schiedam
Dordrecht
Nijmegen
Arnhem
Groningen
Den Bosch
Venlo
Breda
Enschede
Zaanstad
Meer info
Download de Kamerbrief (pdf, 84 KB)
Download het rapport van de VROM-Inspectie (pdf, 84 KB)
( bron: http://www.vrom.nl/pagina.html?id=18961 )
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer