Productschap Vis


Datum:26 november 2004

Grote economische gevolgen voor visserij bij sluiting kwetsbare gebieden

Begin december spreekt de Tweede Kamer over de Nota Ruimte. In deze nota wordt een aantal gebieden met bijzondere natuurwaarden op het Nederlandse deel van de Noordzee als mogelijk te beschermen gebied aangewezen. De kwetsbare gebieden zijn: de Doggersbank, de Klaverbank, de Centrale Oestergronden, het Friese Front en de Nederlandse kustzone (12-mijls zone). De nota geeft invulling aan internationale afspraken over een netwerk van natuurgebieden in zee. In de toekomst zou dit uiteindelijk een sluiting voor alle menselijke activiteiten tot gevolg kunnen hebben. Dat is nog onduidelijk, maar als deze gebieden zouden worden gesloten voor visserij zou dat het voortbestaan van een groot deel van de Nederlandse vloot op het spel zetten en zal de concurrentiepositie van de Nederlandse vissector ernstig verzwakken ten opzichte van andere landen.

Dit is de belangrijkste conclusie uit het onderzoek Directe economische effecten van sluiting van kwetsbare gebieden in de Noordzee voor de Nederlandse visserij en visverwerkende sector, dat het Landbouw Economisch Instituut (LEI) in opdracht van het Productschap Vis uitvoerde. Het onderzoek geeft inzicht in de gevolgen voor de Nederlandse visserij en de Nederlandse vissers varend onder buitenlandse vlag, van sluiting van de genoemde gebieden. Ook wordt in het onderzoek een inschatting gemaakt wat sluiting zou betekenen voor de vishandel en visverwerking.

Bij sluiting van de gebieden is een omzetdaling van 42 miljoen Euro (10-15%) voor de gehele vloot te verwachten. Door de sluiting van de kustzone zou met name de kustvisserij zwaar getroffen worden. Voor de kustvloot wordt een daling in de besomming van maar liefst 42% voorzien. Dat komt neer op ongeveer 33 miljoen Euro omzetdaling. Het voortbestaan van een groot gedeelte van de vloot zou hiermee ernstig in gevaar komen.
Voor verwerkende industrie zal sluiting naar schatting 85 miljoen Euro omzetdaling betekenen.

In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, vist de Nederlandse vloot niet door de hele Noordzee, maar slechts in bepaalde delen ervan. Vaak omdat van oudsher daar veel vis aanwezig is of omdat gebieden fysiek ontoegankelijk zijn. De aangewezen kwetsbare gebieden in de Nota Ruimte zijn ecologische interessant en zijn juist daardoor ook belangrijke gebieden voor de visserij. De Noordzee is drukbezocht en de alternatieven voor vissers om ergens anders in de Noordzee te vissen zijn zeer beperkt.
Het Productschap Vis pleit er dan ook voor eerst goed te kijken naar de doelstelling van het beschermen van bepaalde gebieden, voordat dergelijke verstrekkende maatregelen überhaupt in overweging worden genomen. Hierbij is het geen automatisme dat visserij niet inpasbaar zou zijn in natuurgebieden.
Maatregelen om gebieden te beschermen moet bovendien plaatsvinden na een goede analyse, waarbij economische en ecologische kosten en baten tegen elkaar afgewogen worden. Dit onderzoek is bedoeld als belangrijke economische input voor deze afweging, aldus het Productschap Vis.


************

Klik hier voor de integrale tekst van het rapport.