Novem

Optimalisatie vergistingcapaciteit op AWZI

Projectnaam
Optimalisatie vergistingscapaciteit op AWZI's Rijnland

Projectnummer
2020-02-13-24-007

Publicatiedatum
februari 2004

Uitvoerder
Ecofys bv, biomass energy

SenterNovem-contactpersoon
drs. A.T. de Boer
e-mail: a.de.boer@senternovem.nl

Onderwerp
Nederland wint per jaar circa 2,2 TJ energie uit het vergisten van zuiveringsslib van afvalwaterzuiveringsinstallaties (AWZI's). Een gasmotor zet het gevormde biogas om in elektriciteit en warmte. Het Hoogheemraadschap van Rijnland beheert 33 AWZI's en op 13 daarvan zijn een of meerdere vergisters aanwezig. Berekeningen wijzen uit dat er bij optimale benutting capaciteit vrijkomt voor het vergisten van andere biomassastromen.

Doelstelling
Het rapport bestudeert voor het Hoogheemraadschap Rijnland de haalbaarheid van extra opwekking van duurzame energie door optimalisatie van de aanwezige slibvergistingscapaciteit. Deze optimalisatie moet mogelijk worden door:

-Een efficiëntere benutting van het slib over de vergisters, zodat capaciteit vrijkomt voor vergisting van andere biomassa;
-Covergisting van energiedichte biomassareststromen in niet-volledig gevulde vergisters.

Werkwijze
Het rapport bestudeert de volgende kansrijke Rijnland-AWZI's:
-Gouda en Zwaanshoek

-Alphen-Noord

-Haarlem-Waardepolder

Het rapport bevat een inventarisatie van slibvergisting en vergistingsmaterialen. Daarna gaat het in op de economische haalbaarheid van de optimalisatie van vergistingscapaciteit. Als financieel criterium geldt daarbij een terugverdientijd korter dan vijftien jaar. Zes punten komen aan de orde:

1. slib vergisten;

2. slib vergisten met slib van andere locaties binnen Rijnland;
3. covergisting slib met bermgras;

4. covergisting slib met horecaputvet/THT-goederen;
5. BOOM-route (Besluit Overige Organische Meststoffen: bevat kwaliteitseisen, gebruiksnormen en uitrijdbepalingen voor stromen die na vergisten en ontwateren als compostachtige meststof kunnen dienen);
6. de keuze tussen zelf vergisten of capaciteit verhuren.

Resultaten/conclusie

1. Slib vergisten Het vergisten van slib biedt Rijnland goede mogelijkheden tot lagere afzetkosten en het opwekken van duurzame energie. De bestaande expertise maakt snelle realisatie mogelijk.


2. Slib vergisten met slib van andere locaties binnen Rijnland Het vergisten van slib van andere locaties is een rendabele investering. Terugverdientijden korter dan tien jaar zijn mogelijk. Voordelen: bekendheid met het product en zekerheid van levering zonder contractonderhandelingen.


3. Covergisting slib met bermgras Het covergisten met bermgras is ongunstig. Het rendement is laag en de terugverdientijd is ruim 8,5 jaar. Daarnaast heeft Rijnland er weinig ervaring mee en bestaat er kans op kwaliteitsvermindering tijdens opslag.


4. Covergisting slib met horecaputvet/THT-goederen (producten niet langer geschikt voor menselijke consumptie) Toeleveranciers willen/kunnen mogelijk geen langetermijncontracten afsluiten. Dit houdt verband met de voorziene concurrentie op dit soort reststromen. Deze optie is daarom onzeker. Ook ontbreekt de ervaring en is de huidige bedrijfsvoering niet gericht op inkopen.


5. BOOM-route Terugverdientijd en rendement van de BOOM-route zien er zeer gunstig uit. Maar deze optie staat ver van de huidige bedrijfsvoering. Verder onderzoek is alleen raadzaam indien verdere optimalisatie van opties 1 en 2 niet meer mogelijk is.


6. Zelf vergisten of capaciteit verhuren Zelf investeren in de verwerking van reststromen kan baten opleveren, maar ook risico's. Inkoop, verwerking en afzet behoren niet tot Rijnlands huidige expertise. Het verhuren van capaciteit aan derden levert daarentegen weinig risico's op, maar ook te weinig baten. Als tussenweg kan Rijnland een joint venture aangaan met andere partijen. Voordelen: winstdeling en risicospreiding. Aan te bevelen partners voor samenwerking zijn:

-reststroomeigenaren (voordeel: af te sluiten contracten, met mogelijk langetermijnrelaties);

-reststroomhandelaren (voordeel: bekendheid met verwerking en regelgeving);

-projectontwikkelaars (voordeel: bekendheid met projectontwikkeling- en financiering en opbouwen van samenwerkingsverbanden);
-energiebedrijven (voordeel: bekendheid met vermarkten van duurzame energie en fiscaal gunstig).

Aanbevelingen
Rijnland zou de haalbaarheid (aanschaf) moeten bestuderen van een warmte-krachtkoppelingsinstallatie (WKK) voor duurzame omzetting van biogas in Alphen-Noord. De toekomstige ervaring hiermee kan als basis dienen voor verdere investeringsbeslissingen (Gouda en Zwaanshoek).

Het direct overgaan op vergisting van slib van andere Rijnland-locaties verdient aanbeveling. Covergisting met horecaputvet/THT-goederen is alleen een optie als de verwerkers veel interesse tonen: een intentieverklaring kan dan van belang zijn.

Per locatie dient onderzoek plaats te vinden naar afzetmogelijkheden van warmte uit de WKK's (niet behandeld in dit rapport). Een detailonderzoek binnen Rijnland kan aantonen of er ruimte is voor de installatie van een of zelfs meerdere nieuwe vergisters.