Universiteit Maastricht
Persbericht
24 november 2004
Nieuwe perspectieven voor oestrogeenbehandeling
Promotie-onderzoek naar receptorbinding bij hypertrofie van de hartspier
Oestrogenen werden tot voor kort gezien als h¨¨t middel tegen onder andere hart- en vaatziekten en botontkalking. Vorig jaar zijn echter twee grote epidemiologische studies in de VS gestaakt omdat de nadelige neveneffecten van oestrogeensuppletie (zoals verhoogd risico op borst- en ovariumtumoren) de voordelen overtroffen. Fawzi Babiker, onderzoeker bij de Faculteit der Geneeskunde (capaciteitsgroep Cardiologie/Moleculaire Genetica) toont in zijn proefschrift aan dat deze effecten afhankelijk zijn van de oestrogeenreceptoren waaraan zij binden. Op 25 november 2004 hoopt de asielzoeker, afkomstig uit de Soedan, te promoveren op zijn onderzoek naar de effecten van oestrogenen op hypertrofie (overmatige groei) van de hartspier.
Uit Babiker¡¯s studie blijkt dat de gunstige effecten van oestrogenen worden veroorzaakt door binding aan b¨¨ta-oestrogeenreceptoren (ER¦Â), terwijl de nadelige neveneffecten optreden via activatie van de alfa-oestrogeenreceptoren (ER¦Á). Als men oestrogenen zou kunnen synthetiseren die alleen aan de b¨¨ta-receptoren binden, kan men de voordelen van oestrogeenbehandeling benutten zonder de nadelige neveneffecten.
Hypertrofie (vergroting van de hartspiercellen in de linkerkamerwand) treedt op wanneer de werklast voor het hart toeneemt, bijvoorbeeld door hoge bloeddruk, problemen met de hartkleppen of verlies van hartspiercellen bij een hartinfarct. Deze primaire reactie van het hart van zoogdieren op de veranderde omstandigheden heeft tot doel de ¡®onvoldoende¡¯ slagkracht van het hart te vergroten. De gevolgen zijn echter dat het volume ¨¬n het hart kleiner wordt en dat er nog meer druk wordt uitgeoefend op de zuurstofvoorziening in de hartspiercellen, waardoor de werklast nog verder toeneemt.
Babiker maakte voor zijn studie gebruik van muismodellen waarin hetzij de alfa-oestrogeenreceptoren (ER¦Á), hetzij de b¨¨ta-oestrogeenreceptoren (ER¦Â) uitgeschakeld waren. Op deze muismodellen werden twee experimenten uitgevoerd: het opwekken van een myocard infarct en het vergroten van de belasting van het hart door het gedeeltelijk afbinden van de aorta. In de muizen met intacte b¨¨ta-oestrogeenreceptoren resulteerde toediening van oestrogenen in verminderde hypertrofie en beperking van de grootte van het infarctgebied, terwijl de alfa-receptoren bij deze bescherming geen rol bleken te spelen.
Noot voor de pers:
Titel van het proefschrift: 'Characterization of the effects of estrogen on the murine heart under pathophysiologic conditions'. De promotie vindt plaats op donderdag 25 november, 14.00 uur in de Aula van de Universiteit Maasticht, Minderbroedersberg 4-6.
Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u terecht bij Fawzi Babiker, Pieter Doevendans of Guillaume van Eys, tel. 043 388 1355, e-mail g.vaneys@gen.unimaas.nl
De afdeling Communicatie van de UM is bereikbaar via 043 388 2044. Voor urgente zaken buiten kantooruren: 06 4602 4992,
De persberichten van de Universiteit Maastricht staan op internet: