Persbericht
24-11-2004
NV FINANCIETOREN
INFORMATIEDOSSIER SANERINGS- EN RENOVATIEWERKEN FINANCIETOREN
Persconferentie 24 November 2004
A. DE FINANCIETOREN KORTE HISTORIEK
De bouw van de Financietoren, op de hoek van de Kruidtuinlaan en de
Koningsstraat, begon eind jaren zeventig. In 1982, werd het gebouw
opgeleverd. De toren ontleende zijn naam aan het feit dat hij sinds
1982 onderdak heeft geboden aan de ambtenaren van het Ministerie van
Financiën.
Na ruim 20 jaar is de toren aan een grondige opknapbeurt toe. Om de
financiering van de noodzakelijke sanerings- en renovatiewerken
mogelijk te maken opteerde de overheid voor een 'sale & rent back'
operatie. De Financietoren werd daarom in 2001 te koop aangeboden aan
geïnteresseerde kandidaat investeerders.
De verkoopsoperatie had een dubbel voordeel voor de Belgische
overheid. Vooreerst leverde de verkoop een aanzienlijke éénmalige
opbrengst op voor de schatkist van ca. 12 miljard BEF / 300 miljoen
EUR. Met dit geld kon de overheid de staatsschuld verder afbouwen, en
aldus ook nog eens besparen op de rentelasten. Bovendien hoefde de
overheid aldus niet zelf in te staan voor de financiering van de
onvermijdelijke sanerings- en renovatiewerken. Deze aanzienlijke
investering kon dus worden afgewenteld op een private investeerder
die, omdat hij terzake over meer expertise beschikt dan de overheid,
deze werken ongetwijfeld op een meer kostenefficiënte wijze zou kunnen
uitvoeren.
Eind 2001 sloot de overheid een verkoopsovereenkomst af met de Groep
Breevast. De overeenkomst bepaalt dat de NV Financietoren, een
dochteronderneming van Breevast BV en Z.B.G., als eigenaar van de
Financietoren, instaat voor de sanering en renovatie van het gebouw.
In april 2002 werd met de overheid een lange termijn huurovereenkomst
gesloten.
B. SANEREN, RENOVEREN EN INNOVEREN
De werken aan de Financietoren zullen ruim drie jaar in beslag nemen.
Dit is een normale tijdsspanne voor een project van deze omvang. De
sanerings- en renovatiewerken zullen worden uitgevoerd door algemeen
aannemer Interbuild, deel van de beursgenoteerde BAM groep, Nederlands
grootste aannemer met een omzet van ruim 3 miljard EUR per jaar, die
dan ook over een ruime ervaring beschikt in dit soort grootschalige
bouwprojecten. Het architecturale luik van het project werd
toevertrouwd aan het architectenbureau Jaspers-Eyers & Partners en
ZZDP Architecten.
De werkzaamheden zullen aanvangen in januari 2005. Afhankelijk van de
binneninrichtingswerken voor de Regie der Gebouwen, wordt de
oplevering van het volledig gemoderniseerde gebouw voorzien omstreeks
juni 2008. Tijdens de gehele duur van de werkzaamheden zal de Regie
der Gebouwen waken over de correcte uitvoering van de bepalingen in
het bestek.
De eerste belangrijke fase van de werkzaamheden betreft het asbestvrij
maken van het gebouw. Deze grondige saneringsoperatie zal ruim één
jaar (57 werkweken) in beslag nemen. (Zie verder: deel E).
Naarmate de saneringswerkzaamheden vorderen, zal geleidelijk ook
gestart worden met de renovatie van het gebouw, en dit zowel aan de
buiten- als aan de binnenzijde.
De buitengevel wordt vervangen door een nieuwe gordijngevel die het
gebouw eleganter maakt. Het gebruik van moderne materialen en
technieken zal het gebouw bovendien een grotere transparantie
verlenen. Enkele volumetrische ingrepen op het dakniveau laten toe een
nieuwe skyline te realiseren.
Binnenin zal het gebouw tot op de betonstructuur worden gestript en
daarna heraangekleed en heringericht tot een modern en functioneel
kantoorgebouw dat beantwoordt aan de hedendaagse eisen inzake comfort,
veiligheid en ergonomie.
Het gebouw zal in de toekomst bovendien extra kantoorruimte bieden. De
ruimte die verloren gaat door de betonnen liftkokers van de
buitenzijde naar de binnenzijde te brengen, wordt gecompenseerd door
een nieuw kantoorgebouw. Maar door een meer intelligente aanwending
van deze (onveranderde hoeveelheid aan) beschikbare ruimte, zal toch
extra kantoorruimte voor 1.400 ambtenaren gecreëerd worden. Hierdoor
zal de nieuwe Financietoren ruimte bieden aan in totaal 4600
ambtenaren. Dit levert een niet onaardige besparing op vermits deze
bijkomende kantoorruimte (binnen dezelfde oppervlakte) voortaan niet
meer elders zal moeten worden ingehuurd.
Ten slotte omvatten de werkzaamheden tevens een innovatief luik. Zo
bijvoorbeeld worden een aantal energiezuiniger en bewuster
installaties in de toren aangebracht. Ook door de betere glaskwaliteit
en door een beter geïsoleerde gevel zal er in het gebouw beduidend
minder energie worden gebruikt. Bovendien worden een aantal
installaties herbruikt.
C. PLANNING VAN DE RENOVATIE- EN SANERINGSWERKEN
De voorbereiding van sanerings- en renovatiewerken aan de
Financietoren startte reeds in 2003. Er ging dus meer dan één jaar van
intense planning en onderzoek vooraf aan de eigenlijke start van de
belangrijkste werkzaamheden, voorzien in januari 2005.
D. WERFINRICHTING EN BEVEILIGING
Bijzondere aandacht werd besteed aan de inrichting van de werf. De
werf zal volledig worden omheind zodat hij ontoegankelijk wordt voor
onbevoegden. De werf zal bovendien 's nachts en in het weekend ook
permanent worden bewaakt door een gespecialiseerde firma.
Ter hoogte van de Kruidtuinlaan is een toegang voorzien voor het in-
en uitgaand werftransport. De toegangen voor het werfpersoneel
bevinden zich ter hoogte van de esplanade langs het R.A.C. en ter
hoogte van de Pachecolaan. Aan de toegangspoort wordt controle
uitgevoerd.
E. VERWIJDERING VAN ASBEST
In de Financietoren is, net als in quasi alle andere grote gebouwen
uit die periode asbest aanwezig. Sinds 1945 werd asbest op grote
schaal gebruikt voor allerlei toepassingen.
De asbestverwijdering zal uitgevoerd worden door een daartoe erkende,
gespecialiseerde onderneming, Asbestos Removal. De verdiepingen waar
het asbest wordt verwijderd zullen hermetisch worden afgesloten.
Bovendien zal vier maal per uur de lucht ververst worden door middel
van enorme stofzuigercontainers. Verder zal er steeds een buffer van
(minstens) vier verdiepingen worden voorzien tussen de verdiepingen
waar asbest wordt verwijderd en de asbestvrije verdiepingen waar
inmiddels de renovatiewerken aanvangen.
Tijdens de werken zullen er tevens systematische werfcontroles
plaatsvinden op initiatief van alle betrokken partijen. Asbestos
Removal zet daartoe zijn eigen interne controledienst in alsook een
onafhankelijk controle-orgaan, Fibrecount. Namens Interbuild zullen
controles worden uitgevoerd door het bureau STEPS. De bouwheer
Breevast doet een beroep op AIB Vinçotte en SECO. Namens de overheden
zullen het Brussels Instituut voor Milieubeheer en de Inspectiedienst
van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg de nodige
controles uitoefenen.
Begin jaren zeventig was het gebruik van asbest (omwille van haar
brandbestendigheid) zelfs een verplichte maatregel geworden, opgelegd
door de Brusselse brandweer naar aanleiding van de tragische brand van
de Inno in 1967.Sinds 1995 zijn alle eigenaars van bedrijfsgebouwen
verplicht een complete inventaris op te stellen van alle
asbesthoudende materialen die in het gebouw aanwezig zijn. Deze
inventaris moet worden voorgelegd aan de arbeidsinspecteur, de
preventieadviseur, de bedrijfsarts en het Comité voor Preventie en
Bescherming op het Werk (of aan een vakbondsdelegatie indien er geen
Comité is). De asbestinventaris vormt de basis voor een specifiek
beheersprogramma. Voortbouwend op de bestaande inventaris voor de
Financietoren, hebben de technische diensten van eigenaar Breevast, en
diens algemeen aannemer Interbuild, een nieuwe en bijzonder
gedetailleerde inventaris opgesteld met het oog op de voorgenomen
werkzaamheden.De ruime aandacht rond de verwijdering van asbest in een
aantal grote kantoorgebouwen (waaronder met name het
Berlaymont-gebouw) heeft in de publieke opinie geleid tot de perceptie
dat de aanwezigheid van asbest per definitie problematisch en
gevaarlijk is. Dit moet enigszins worden genuanceerd. Asbest levert
immers enkel gevaar op als vezels vrijkomen in de lucht waardoor ze
kunnen ingeademd worden. De asbesttoepassingen in de Financietoren
betreffen hoofdzakelijk gebonden toepassingen, waardoor de kans dat
vezels vrijkomen in de lucht al vee beperkter is. Bovendien mag asbest
enkel worden verwijderd door daartoe speciaal erkende aannemers. Deze
gespecialiseerde aannemers werken volgens strikte
veiligheidsprocedures die elk risico quasi volledig uitsluiten.
F. RENOVATIE VAN HET GEBOUW
De Financietoren zal eveneens een grondige facelift ondergaan. Het
ontwerp hiervoor komt van het Belgische architectenbureau
Jaspers-Eyers & Partners.
De sloop van de massieve lifttoren en de nieuwe gevelbekleding zal
samen met de ingrepen op dakniveau toelaten een nieuwe skyline te
realiseren. De liftinstallaties worden verplaatst naar het minder
waardevolle centrale deel van de kantoortoren teneinde een betere
circulatie te bewerkstelligen en optimale kantoorruimte met
daglichttoetreding over te houden.
Ter compensatie wordt een zelfde oppervlakte aan kantoorruimte
gerealiseerd onder de vorm van een nieuw kantoorgebouw op de esplanade
langsheen de Koningsstraat, derwijze dat door middel van kwalitatieve
hedendaagse architectuur het straatbeeld er verlengd wordt tot op het
kruispunt met de Kruidtuinlaan. Dit nieuwe kantoorgebouw is ontworpen
door Joris Deur van ZZDP Architecten.
In de toren worden de nodige aanpassingswerken uitgevoerd om het
gebouw in overeenstemming te brengen met de geldende
brandpreventienormen. Tegelijk worden alle vloer-, wand- en
plafondafwerkingen en de technische installaties vernieuwd, met als
resultaat een hedendaags marktconform kantoorgebouw.
In de infrastructuur d.i. het ondergronds gebouwdeel onder de
esplanade, worden bovendien extra landschapskantoren met
daglichttoetreding voorzien door open koeren op 2 niveaus uit te
voeren in de sokkel. Andere delen van de infrastructuur worden
gerenoveerd die door de huurder ingericht kunnen worden voor
specifieke noden.
De toegankelijkheid van het complex (toren en infrastructuur) worden
verbeterd door de hoofdinkom van de site op esplanadeniveau te
situeren, aan de zijde van de Kruidtuinlaan. Daartoe wordt op
straatniveau de dichte gevel van de sokkel opengebroken en vervangen
door een monumentale trappenpartij vanaf de hoek van de Kruidtuinlaan
Pachécolaan naar de inkompartij van de toren.
Hiertoe wordt tegelijk de verbondenheid van esplanade en gebouw met de
straat hersteld die in de huidige toestand onbestaande is.
Parallel met de renovatie van site en gebouw kan er in het openbaar
domein een bovengrondse metro in- en uitgang voorzien worden teneinde
het openbaar vervoer er een herkenbare plaats te geven.
Het project omvat ook de sloop van de passerelles over de Pachécolaan
waardoor het onveiligheidsgevoel er verdwijnt en waardoor een aanzet
wordt gegeven voor de herwaardering van de Pachécolaan.
G. AANDACHT VOOR HET PATRIMONIUM
Eigenaar Breevast is er zich ten volle van bewust dat de Financietoren
deel uitmaakt van de Brusselse skyline en zelfs in zekere zin een
symboolwaarde heeft. Breevast wil verantwoord met dit gegeven omgaan.
Daarom werd ervoor geopteerd om via een doordachte gevelrenovatie het
gebouw nog beter tot zijn recht te laten komen in zijn omgeving. (Zie
hierboven : deel F)
Daarom ook heeft Breevast op eigen initiatief en op eigen kosten
erover gewaakt om de waardevolle glasramen en keramiektegels die
werden gebruikt in de bezinningsruimte die zich binnen het gebouw
bevond zorgvuldig te ontmantelen en te bewaren zodat deze vrij unieke
ruimte desgewenst later in zijn oorspronkelijke staat elders kan
worden heropgebouwd.
H. AANDACHT VOOR DE OMWONENDEN
De renovatie van de Financietoren is een grootschalig project dat
meerdere jaren in beslag zal nemen. Onvermijdelijk zal dit enige
hinder met zich meebrengen voor de buurtbewoners. Ook hier wil
Breevast zijn verantwoordelijkheid nemen door een goede communicatie
en dialoog na te streven met de omwonenden, o.a. door middel van een
periodieke nieuwbrief. Begin januari zal ook een internetplatform
beschikbaar zijn waarop de omwonenden relevante informatie zullen
vinden m.b.t. de werkzaamheden. Vanuit deze optiek, wordt overigens,
nog voor de start van de werkzaamheden, een informatievergadering
gehouden (op donderdagavond 24 november) waar de omwonenden
toelichting zullen krijgen bij de geplande werkzaamheden.
Ook aan het mobiliteitsaspect is ruime aandacht besteed. De
werkzaamheden aan de Financietoren zullen onvermijdelijk bijkomend
verkeer van vrachtwagens van en naar de werf genereren. Ook worden er
ter hoogte van de Koningsstraat twee werfkranen geplaatst.
Om dit op te vangen, zal in de mate van het mogelijke getracht worden
om de ochtend- en avondspits te vermijden. Ook de aannemer zelf heeft
er immers alle belang bij niet vast te zitten in het verkeer. Vermits
men daarenboven over een relatief grote oppervlakte beschikt rondom
het torengebouw zullen de werkzaamheden op de werf zelf wellicht geen
onoverkomelijke problemen opleveren voor het verkeer in de
onmiddellijke buurt.
De binnenstraat op het huidige niveau 0, zal omwille van
veiligheidsoverwegingen tijdens de werkzaamheden niet langer
toegankelijk zijn voor het publiek.
Breevast N.V.