NOVIB
Novib suikervoorstellen beter voor Afrikaanse en NL boeren
18 november 2004
Het voorstel voor suikerhervormingen van de Europese Commissie heeft
een sterke inkomensdaling voor Nederlandse suikerbietenbedrijven tot
gevolg en laat arme boeren in ontwikkelingslanden in de steek, aldus
twee nieuwe Novib / Oxfam onderzoeken. Het alternatieve Novib /
Oxfam-voorstel leidt tot een minder sterke inkomensdaling voor
Nederlandse boeren en biedt ruimere kansen voor werkgelegenheid en
armoedebestrijding in zuidelijk Afrika.
Novib heeft het LEI (Landbouw Economisch Instituut) laten onderzoeken
wat de gevolgen zijn van het Novib / Oxfam-voorstel voor de
Nederlandse suikersector in vergelijking met het voorstel van de
Europese Commissie.
Het Oxfam rapport A Sweeter Future, dat uitkomt ter gelegenheid van de
eerste Landbouwraad onder de nieuwe EU Landbouw commissaris, Mariann
Fischer Boel, illustreert het grote economische en sociale belang van
een dynamische suikersector in zuidelijk Afrika.
Effecten voor Nederlandse suikerbietensector
Zowel in het voorstel van de Europese Commissie als dat van Novib /
Oxfam blijft de suikerproductie gereguleerd door productiequota. Het
voorstel van de Commissie houdt een verlaging van de productiequota
in, gecombineerd met een forse daling van de suikerprijs en een
compensatie voor het inkomensverlies van de bietentelers. In het Novib
/ Oxfam-voorstel wordt de productie in sterkere mate verminderd om een
einde te maken aan de dumping van suikeroverschotten op de wereldmarkt
en om meer ruimte te maken voor import uit arme suikerproducerende
landen. Daar staat tegenover dat wordt vastgehouden aan een hogere
prijs, in het belang van suikerboeren in zowel Nederland als in
Afrika.
Het LEI-onderzoek laat zien dat het Commissie voorstel een veel
sterkere daling van het inkomen van de bietentelers tot gevolg heeft.
Dit kan oplopen van 5% tot meer dan 30% van het bedrijfsinkomen.
Het Novib / Oxfam-voorstel leidt tot een sterkere vermindering van de
suikerproductie en dus ook van de werkgelegenheid in de suikersector.
Deze wordt gedeeltelijk gecompenseerd door groeiende werkgelegenheid
in de graanproductie. Daarentegen staan de inkomens van de
bietentelers minder onder druk.
Effecten voor zuidelijk Afrika
Op basis van intensief veldonderzoek laat het Oxfam-rapport A Sweeter
Future zien dat handel in suiker belangrijke kansen biedt op
werkgelegenheid en armoedebestrijding in landen in zuidelijk Afrika,
waar meer dan de helft van de bevolking rond moet komen van minder dan
2 dollar per dag. In Mozambique en Zambia alleen al zouden 30.000
nieuwe banen gecreëerd kunnen worden. Het rapport laat een voorbeeld
zien in de Sofala provincie in noord Mozambique waar de
werkgelegenheid verdubbeld is door de heropening van twee
suikerfabrieken in 1998. Dit gebied was voorheen een van de armste
regios van Mozambique maar in zes jaar tijd is de situatie zichtbaar
verbeterd. Dit succesverhaal zou in veel andere Afrikaanse landen
herhaald kunnen worden.
Het huidige voorstel van de Europese Commissie ontneemt
ontwikkelingslanden echter deze kansen. De Commissie snijdt
onvoldoende in de productie om de schadelijke exportdumping te
beëindigen. En door de sterke prijsdaling zullen de minst ontwikkelde
landen, die vrij naar Europa mogen exporteren, daar weinig voordeel
van hebben.
Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een
samenwerkingsverband van twaalf onafhankelijke
ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een rechtvaardige
wereld zonder armoede.
Noot voor de redactie (