Federale regering Belgie
Preventieve diplomatie
(2004-11-19)
Persbericht van de Ministerraad
Op voorstel van de heer Karel De Gucht, Minister van Buitenlandse
Zaken, ging de Ministerraad akkoord om volgende initiatieven inzake
preventieve diplomatie, hulp aan bevolkingen die het slachtoffer zijn
van conflicten, naleving van de rechten van de mens en versteviging
van de rechtstaat, te financieren op de begroting 2004 van de FOD
Buitenlandse Zaken.
Bevordering van de vrede - DRC
Sinds de installatie van de overgangsregering op 30 juni 2003, bevindt
de DRC zich in een overgangsfase die beëindigd zal worden met de
verkiezing van een nieuwe President. Alvorens tot vrije, democratische
en transparante verkiezingen te komen, is het noodzakelijk om over een
adequaat wettelijk kader te beschikken, m.a.w. over een grondwet die
moet voorzien in een geordende toegang tot de macht. Het komt de
Congolese Senaat toe om een voorontwerp van dergelijke grondwet op te
stellen. Daarom wordt er beroep gedaan op de expertise terzake van de
universiteiten van Luik en Antwerpen. Er is ook grote nood aan
coördinatie om dit project tot een goed einde te brengen.
Bevordering van de vrede - DRC
De MONUC staat reeds geruime tijd bloot aan allerlei kritiek op de
doelmatigheid en werkwijzes van haar ontplooiing in Oost-Kongo. België
heeft diverse impulsen gegeven om de steun van de internationale
gemeenschap, waaronder de EU, op te drijven, opdat MONUC de nodige
geloofwaardigheid zou kunnen herwinnen in de ogen van de plaatselijke
bevolking en haar leiders.
Een cruciaal element in de pacificatie van Oost-Kongo is de mate
waarin de stroom van kleine wapens aan banden kan worden gelegd. De VN
kondigden wel een wapenembargo af, maar de operationele capaciteit van
MONUC om de wapenstromen nauwgezet te volgen blijft ondermaats. Een
versterking van deze capaciteit op korte termijn is een aanbeveling
die MONUC ter harte wil nemen.
Johan Peleman, voormalig VN-expert, en hoofd van de Belgische
organisatie IPIS (International Peace Information Service) beschikt
over de nodige deskundigheid om op korte termijn een vorming te
organiseren van het MONUC-personeel in de Democratische Republiek
Congo.
Bevordering van de vrede - Birma
De Nederlandse NGO «ZOA Refugee Care» ontwikkelde 2 projecten die aan
Birmese vluchtelingen in de Thaise vluchtelingenkampen de mogelijkheid
bieden om door het ontwikkelen van vaardigheden een inkomen te kunnen
verkrijgen en om hen vaardigheden bij te brengen die ze bij een latere
terugkeer naar Birma kunnen gebruiken.
Bevordering van de mensenrechten - Turkije
Dit project van de «European Stability Initiative (ESI) beoogt de
uitvoering van een «case study» in Zuidoost-Anatolië, vertrekkende
vanuit de recente veranderingen in de Turkse maatschappij als gevolg
van een mogelijke Turkse toetreding tot de EU. De studie zal een
gedetailleerd rapport geven omtrent de ontwikkelingen in
Zuidoost-Anatolië door onderzoek naar sociale, economische en
politieke veranderingen in Diyarbakir, de belangrijkste Koerdische
stad in het Zuidoosten van het land.
Versteviging van de rechtstaat - Georgië
Dit project van de «Special Police Matters Unit» van de OVSE betreft
een behoeftestudie voor bijstand aan politiehervormingen in Georgië.
Deze studie moet doelstellingen, mogelijke activiteiten en gewenste
resultaten identificeren.
Bevordering van de mensenrechten - Multilateraal
De NGO «Service International pour les Droits de l'Homme (SIDH)
publiceert vanaf 2004 jaarlijks een substantiële brochure die de titel
«Moniteur des Droits de l'Homme» draagt en die een samenvatting en
grondige analyse van alle mensenrechtenmechanismen in de diverse
internationale fora bevat. De brochure is bijzonder nuttig voor
mensenrechtenverdedigers in het algemeen en is voor België een
operationeel werkinstrument voor de diensten belast met de
mensenrechten.
Bevordering van de vrede - DRC
Zonder een moderne wettelijke en materiële infrastructuur om de
onafhankelijke media te ondersteunen, zijn veranderingen op lange
termijn ondenkbaar. Zulke moderne infrastructuur is onontbeerlijk voor
de ontwikkeling van een echt pluralisme, want zonder onafhankelijke en
pluralistische media zijn «good governance» en democratie loze
begrippen. Voornoemde infrastructuur moet ondermeer capacity building
en training omvatten en moet verzekerd worden door een sterke en
onafhankelijke «Haute Autorité des Média». Een ander aspect van de
heropbouw van het medialandschap betreft het verzekeren dat
organisaties van professionelen uit de media horizontale en verticale
netwerken in de Congolese maatschappij kunnen uitbouwen. Dit project
«Developing an independent and pluralistic media sector» van UNESCO
tracht dit alles mee te helpen waarmaken.
Bevordering van de vrede - Rwanda
De Zwitserse NGO «War-Torn Societies Project International»
ondersteunt het vredes- en verzoeningsproces in Rwanda, door de
ondersteuning van democratische en socio-economische hervormingen en
door het opzetten van onafhankelijke dialoog op regionaal en nationaal
niveau in het land. Tevens worden er bruggen gebouwd tussen Rwandezen
uit de diaspora en zij die in Rwanda zelf verblijven. Er zal
prioritaire aandacht geschonken worden aan een consensus te bereiken
omtrent het schrijven van de Rwandese geschiedenis, interpretatie en
begrijpen van de genocide, sociaal-economische ontwikkeling, justitie
(bevorderen rechtsstaat), etniciteit en politiek.
Bevordering van de vrede - Regio van de Grote Meren
Dit project van «BIT-PRODIAF» beoogt het herstel van het ecomische
leven door de tenuitvoerlegging van overlegmechanismen o.m. via de
invoering van een regelmatige dialoog tussen de sociale partners. Om
tot deze dialoog te komen, werd er een missie naar Genève ondernomen
ter gelegenheid van de Internationale Arbeidsconferentie waar er
overleg gepleegd werd met de «tripartites» uit de landen van de Grote
Meren. Daarnaast zal er ook een zending gebeuren naar deze landen met
het oog op een «Réunion Tripartite Régionale».
Bevordering van de vrede - DRC
Het Belgische leger stelt een C-130 ter beschikking van het Congolese
leger in de periode van 15 tot 25 november 2004. Dit om in de
evacuatie te voorzien van materieel alsmede van personeel van de 2de
geïntegreerde brigade te Kitona.
Bevordering van de vrede - Centraal- en West-Afrika
De proliferatie van kleine wapens vormt één van de hoofdoorzaken van
een chronische onveiligheid in grote gebieden van Afrika. Dit project
van de vzw «Groupe de Recherche et d'Information sur la Paix et la
Sécurité (GRIP)» betreft een studie over de verspreiding van kleine
wapens in drie landen van West-Afrika (Senegal, Mali en Niger) en van
Centraal-Afrika (DRC, Rwanda en Burundi) en omvat het opzetten van
gegevenslijsten, het monitoren van het embargo inzake Kivu en Ituri,
het omkaderen van plaatselijke NGO's, de organisatie van de collecte
van gegevens en de analyse ervan en ook de verspreiding van deze
gegevens en van de analyse in schriftelijke vorm.
Versteviging van de rechtsstaat - Kirgizië
In 2005 vinden er parlementaire en presidentiële verkiezingen plaats.
De Kirgizische overheid wenst dat deze transparant en eerlijk verlopen
en conform de fundamentele mensenrechten. Op vraag van President Askar
Akaev, voerde het «UN Department of Political Affairs (DPA)» een
«behoeftenassessment» uit op basis waarvan UNDP/DPA, in overleg met de
regering en civiele maatschappij, een project uitwerkte dat
voornamelijk gericht is op technische assistentie aan de nationale en
subnationale verkiezingscommissies, capacity building door de «Central
Election Commission» en het ondersteunen van de CEC in zijn
betrekkingen met de civiele sector.
Bevordering van de vrede - Soedan
De ernst van de crisis in Darfur, Soedan, vraagt om een groeiende
betrokkenheid van de internationale gemeenschap. De VN-veiligheidsraad
had daar op 18 september reeds toe opgeroepen. Op 20 oktober besliste
de Afrikaanse Unie om zijn waarnemersmissie in Darfur gevoelig op te
drijven van 145 staakt-het-vuren waarnemers naar 450, en van een
militaire beschermingsmacht van 210 Rwandese en Nigeriaanse militairen
naar een troepenmacht van 3.000 manschappen, waaronder 815
politieagenten. De totale kostprijs van AMIS II (African Union Mission
in Sudan) wordt geschat op ca. 220 miljoen USD per jaar.
Bevordering van de vrede - Ivoorkust
België voert een steeds actievere rol op het gebied van de vorming van
buitenlandse diplomaten. In dit kader zal de FOD Buitenlandse Zaken
binnenkort 7 diplomaten uit Ivoorkust ontvangen.
Bevordering van de vrede - Midden-Oosten
De Ministerraad van 29 november 2002 hechtte zijn goedkeuring (92.774
euro) aan een project van het OCMW van Brussel dat voorzag in de
specifieke vorming (in medische domeinen zoals het behandelen van
verwondingen door kogels, brandwonden, pediatrie, ondervoeding) van
verplegend personeel in Palestina. Door de moeilijke politieke context
kon dit project evenwel niet uitgevoerd worden (conform de budgettaire
regelgeving zal de promotor van het project het niet-aangewende deel
dan ook terugstorten) binnen de voorziene termijnen. Het OCMW van
Brussel stelt dit project (via Vice-Eerste Minister Onkelinx) opnieuw
voor. De vorming voor het personeel van de openbare ziekenhuizen van
Rammalah en Gaza (20 personen in totaal) zal gegeven worden in de
Brusselse Sint-Pieters, Brugmann en Bordet-ziekenhuizen evenals in het
Kinderziekenhuis. De theoretische vorming wordt gegeven door de «Haute
Ecole Francisco Ferrer». Nadien zullen de aldus opgeleide mensen op
hun beurt zelf hun opgedane kennis doorgeven in Palestina. Op hun
beurt zal het verplegend personeel van voornoemde Belgische
ziekenhuizen ook een tijd verblijven in Ramallah en Gaza.
Bevordering van de vrede - Midden-Oosten: het project van de
«Israeli-Palestinian Science Organisation (IPSO)» betreft een studie
naar de verontreinigde gebieden (pesticiden) langs de rechter
Jordaanoever. Deze studie is van nut zowel voor de Israelische als
voor de Palestijnse gemeenschap.
Bevordering van de vrede - Irak
Het project van de «Mines Advisory Group» betreft het reduceren van de
impact van mijnen (en ander explosief materiaal) voor de bevolking van
Noord-Irak en dit door een humanitair mijnactieprogramma. Het
programma omvat het ontmantelen van mijnen, controle en afbakening van
getroffen gebieden, vernietigen van explosief materiaal en er zal ook
voor de eerste maal een «Explosive Dog Detecting Capacity» aan het
werk gezet worden.
Versteviging van de rechtstaat - Multilateraal
De Universiteit van de Verenigde Naties (UNU) werd opgericht door de
Algemene Vergadering van de VN en bestaat uit een netwerk van
academische instituten die als «think thank» dienen voor de VN. Het
programma «Comparative Regional Integration Studies (CRIS)» is
gespecialiseerd in de processen van regionale integratie en is
gehuisvest in het Europacollege te Brugge. Dit project betreft de
financiering van het tweede luik van een studie inzake de relatie
tussen de regionale organisaties en de VN.
Bevordering van de vrede - Rusland
De Ministerraden van 16 oktober 2002 en 5 december 2003 hechtten hun
goedkeuring aan 2 projecten van Pax Christi (respectievelijk «Jouw rol
als burger» en «Vrede in de klas»), waarbij Russische jongeren en hun
ouders aan de hand van mensenrechtenvorming de basisaanhouding
aanleerden van een actieve burger, bewust van zijn rechten en
verantwoordelijkheden. Er werd ook een luik ontwikkeld met betrekking
tot vredesvorming voor Russische leerkrachten. Met de nieuwe
projectaanvraag, «Jouw rol als burger 2» wenst Pax Christi naast een
voortzetting van de basis die werd gelegd (met als doelgroepen o.m.
scholieren, studenten pedagogie en mensenrechtenactivisten), ook een
nieuwe weg inslaan: die van dialoog en verzoening. Het project is
gericht op de versterking van vaardigheden en technieken om tot een
geweldvrije dialoog en tot verzoening te komen. Doelgroepen zijn hier
leerkrachten en medewerkers van NGO's.