Artsen zonder Grenzen


Ontwikkelingslanden vallen buiten de boot bij onderzoek naar medicijnen
vrijdag 19 november 2004

De bevolking van ontwikkelingslanden profiteert niet van de manier waarop op dit moment medicijnen worden ontwikkeld volgens Artsen zonder Grenzen. De organisatie stelde dit op de openingsdag van een ministeriële topconferentie over de millenniumdoelen van de Verenigde Naties, op dinsdag 16 november in Mexico-stad.

De manier van ontwikkelen benadeelt de armen op twee manieren: nieuwe medicijnen zijn te duur en bovendien voorzien ze niet in de behoefte in ontwikkelingslanden, zegt Ellen t Hoen van Artsen zonder Grenzen campagne voor toegang tot essentiële medicijnen. Het succes van deze top hangt ervan af of men erin slaagt de ontwikkeling van nieuwe, aangepaste medicijnen, diagnostiek en vaccins voor verwaarloosde ziektes te garanderen.

Bijna alle medicijnen worden ontwikkeld door de commerciële sector, die winst voorop stelt en niet uitgaat van medische behoeften. Als gevolg hiervan was slechts 1% van alle medicijnen die de afgelopen 25 jaar zijn ontwikkeld, bedoeld voor de bestrijding van tropische ziektes. Deze ziektes eisen elk jaar honderdduizenden slachtoffers, vooral in ontwikkelingslanden.

Onze patiënten zijn soms banger voor de behandeling dan voor de ziekte zelf, vertelt verpleegkundige Virginia Morrison, die voor Artsen zonder Grenzen in Angola werkt. In het kader van het nationale behandelprotocol wordt slaapziekte in het tweede stadium in Angola bestreden met melarsoprol. Dit verschrikkelijke medicijn wordt al 55 jaar gebruikt, ondanks het feit dat het de aderen schroeit en 1 op de 20 mensen de behandeling niet overleeft. Op dit moment is eflornithine het enige alternatief, maar daarvoor zijn vier infusen per dag nodig. Bovendien is het medicijn niet geschikt voor gebruik in arme gebieden. Er wordt veel onderzoek gedaan naar de ziekte, maar de resultaten daarvan worden niet gebruikt om nieuwe, effectieve, veilige en gebruiksvriendelijke medicijnen en diagnostiek te ontwikkelen.

Een ander voorbeeld is de ziekte van Chagas, een parasitaire ziekte die de organen onherstelbare schade toebrengt en die elk jaar 50.000 slachtoffers eist, met name in arme boerengemeenschappen in Latijns Amerika. Chagas-patiënten zijn niet interessant voor Farmaceutische bedrijven. Velen van hen sterven zonder dat er ooit een diagnose is gesteld. Wij hebben dringend behoefte aan nieuwe medicijnen om mensen met de ziekte van Chagas te behandelen, vertelt Silvia Moriana, landencoördinator voor Artsen zonder Grenzen in Bolivia.

Wereldwijd zijn de uitgaven voor medisch onderzoek gestegen van dertig miljard Amerikaanse dollars in 1986 tot maar liefst 105,9 miljard nu. 90% van dit geld wordt echter besteed aan de gezondheidsproblemen van minder dan 10% van de wereldbevolking. (Bron: Global Forum for Health Research, Monitoring financial flows for health research, november 2004. www.globalforumhealth.org)
Regeringen moeten hun verantwoordelijkheden nemen met betrekking tot beleid voor de ontwikkeling van medicijnen, zegt Ellen 't Hoen. Er zijn beloftes gedaan, maar er is nog geen enkele actie ondernomen.
---