Socialistische Partij
Senaat speculeert over val kabinet over burgemeestersplan
17-11-2004 * De Eerste Kamerfractie van de SP wil samen met de PvdA en
de kleine christelijke fracties verhinderen dat het kabinet haar
plannen doordrijft inzake de toekomstige verkiezing van burgemeesters.
De regering heeft voor het doorzetten van haar plan eerst een
wijziging van de grondwet nodig en daarmee een tweederde meerderheid
in de Eerste Kamer. Zonder genoemde partijen is die er niet.
Fractieleider Tiny Kox hield tijdens het debat over de algemene
beschouwingen premier Balkenende voor dat op D66 na geen enkel
verkiezingsprogramma voor de door de regering voorgestelde variant is,
een rechtstreeks gekozen burgemeester. Kox: `Verreweg de meeste
partijen hebben hun kiezers beloofd ervoor te ijveren dat de
burgemeester voortaan door de gemeenteraad gekozen wordt'. Volgens Kox
wordt daarmee recht gedaan aan twee democratische verlangens: de
gemeenteraad is de hoogste macht en de burgemeester wordt niet meer
zoals nu benoemd, maar gekozen door de volksvertegenwoordigers. De
regering heeft, onder druk van de kleinste coalitiepartij D66, echter
het plan om de burgemeester rechtstreeks te laten kiezen. Volgens Kox
leidt dat tot twee kapiteins op het gemeentelijk schip. Dat zal de
positie van de gemeenteraad wezenlijk aantasten. `Dat moeten we niet
willen. We zitten hier niet om het regeerakkoord uit te voeren maar om
zoveel mogelijk onze beloften aan de kiezers na te komen'. Premier
Balkenende beriep zich op opiniepeilingen die zouden aangeven dat op
dit moment de meeste kiezers de kabinetsvariant steunen. Kox: `Als we
hier doen wat peilingen zeggen, dan zat dit kabinet er allang niet
meer.'
De kans dat het kabinet in de Senaat in de problemen komt is groot als
de PvdA voet bij stuk houdt. In de Tweede Kamer moest PvdA-leider Bos
zijn fractie dwingen vóór het kabinetsplan te stemmen, tégen het eigen
verkiezingsprogramma en een recent partijreferendum in. Voorzitter
Nooten van de Eerste Kamerfractie wil de wensen van zijn
verkiezingsprogramma en zijn achterban wel een hoofdrol laten spelen.
Hij schetste de minister-president al als doemscenario de val van het
kabinet in de Senaat begin 2005. SP'er Kox zei daar geen probleem mee
te hebben. `De Senaat is niet gebonden aan regeerakkoorden. Wij
beoordelen hier de kwaliteit van wetten'. Hij zou het overigens nog
beter vinden, zo nodigde hij CDA-fractieleider Werner uit, de regering
vanwege haar falende sociale politiek door de Senaat naar huis te
sturen. `Dit liberale kabinet doet van alles waarmee veel CDA'ers het
niet eens zijn. Het moet u toch te denken geven dat momenteel bij de
leden van het CNV de SP populairder is dan uw partij! U verliest door
dit kabinet de steun van ouderenbonden en gehandicaptenorganisaties en
uw kiezers lopen massaal weg. Hoe lang laat u dat nog gebeuren?'
De Senaat begint komende week aan de commissoriale voorbereiding van
het regeringsvoorstel. Naar verwachting komt het voorstel begin 2005
in stemming.