IP/04/1369
Brussel, 16 november 2004
Europese Commissie komt met blauwdruk voor eindsprint bij
ITER-onderhandelingen
Vandaag heeft de Europese Commissie tijdens haar vergadering te
Straatsburg (Frankrijk) een voorstel goedgekeurd voor een besluit van
de Raad inzake de internationale onderhandelingen over ITER
(Internationale Thermonucleaire Experimentele Reactor). De Commissie
heeft veranderingen voorgesteld in haar onderhandelingsmandaat om
consensus te helpen bereiken bij de onderhandelingen met de zes
partijen (EU, Japan, China, Rusland, Zuid-Korea en de VS) over de
gezamenlijke bouw van ITER op de Europese kandidaat-locatie Cadarache
(Frankrijk). Afhankelijk van het besluit van de Raad van 26 november,
zal de Commissie trachten de onderhandelingen met alle partijen zo
spoedig mogelijk tot een succesvol einde te brengen. Een "echte
partnerschap" tussen de EU en Japan zou een centrale pijler van
bovengenoemde consensus kunnen zijn. Japan zou gunstige voorwaarden
kunnen krijgen als tegenprestatie voor zijn speciale bijdrage aan het
ITER-project. Bovendien zou de EU kunnen bijdragen tot andere
initiatieven voor fusieonderzoek in Japan ter aanvulling van het
ITER-project, zulks als onderdeel van een "bredere aanpak" om
fusie-energie te leren beheersen.
Wat is fusie-energie?
Kernfusie wekt schone energie op door lichte atomen, zoals
waterstofatomen, met elkaar te versmelten. ITER zal, vanuit een
bijzondere aggregatietoestand ("plasma"), ongeveer 500 miljoen watt
kunnen opwekken. Dit vermogen is tien maal zo groot als de hoeveelheid
energie die in het plasma wordt geïnjecteerd. De totale kosten in
verband met bouw en exploitatie, over een periode van 35 jaar, zouden
zo'n 10 miljard euro belopen.
Europa kiest voor Cadarache
De Raad heeft in november 2003 unaniem besloten Cadarache (Frankrijk)
voor te stellen als Europese kandidaat-locatie voor de huisvesting van
ITER.
Hoop op een internationale overeenkomst in de nabije toekomst
Japan stelt Rokkasho-Mura als locatie voor ITER voor en wordt hierin
gesteund door de VS en Zuid-Korea, terwijl China en Rusland achter de
kandidaat-locatie van de EU staan. Na goed verlopen internationale
besprekingen te Wenen op 9 november gaven alle partijen blijk van hun
"optimisme" dat een consensus over de te kiezen locatie nabij is.
Het voorgestelde onderhandelingsmandaat is er aldus op gericht met
alle zes partijen overeenstemming te bereiken over de bouw van ITER te
Cadarache. Mochten de partijen er niet in slagen de verhoopte
consensus te bewerkstelligen, dan zou de EU, zoals besproken op de
vergadering van de Raad van 24 september 2004, ernaar streven de bouw
van ITER op basis van het breedst mogelijke partnerschap te
realiseren.
De bredere aanpak
De zes partijen bekijken ook een `bredere aanpak' voor de beheersing
van fusie-energie, waarbij andere internationale activiteiten het
ITER-project aanvullen, met inbegrip van de mogelijkheid van:
* de bouw van een beproevingsfaciliteit voor materialen IFMIF
(International Fusion Materials Irradiation Facility);
* de benutting van kleinere fusie-installaties, de
"satelliet-tokamaks", bijvoorbeeld de Joint European Torus (JET)
in Culham (VK) en de geplande reactor JT60 Superconductive in
Japan.
De kosten van de bouw van ITER
Overeenstemming tussen de zes partijen om ITER te Cadarache te bouwen
zou het volgende kostenplaatje te zien geven :
Totale bouwkosten voor ITER: 4 570 miljoen euro.
EU-begroting (max. 50%), d.w.z. max. 2 285 miljoen euro, waarvan ten
hoogste 40% uit de communautaire begroting, dat wil zeggen maximaal
1 828 miljoen euro.
Bijdragen van andere partijen (min. 50%): min. 2 285 miljoen euro.
Voor ITER en de activiteiten in het kader van de bredere aanpak zouden
er in het bijzonder van het gastland, Frankrijk, en van enkele andere
Europese landen, en mogelijk van Japan, nog aanvullende bijdragen
komen.
http://europa.eu.int/comm/research/energy/fu/article_1122_en.htm
http://www.iter.org/
European Commission