D66

D66 wil dat kiezers bij de volgende verkiezingen directe invloed krijgen op wie de nieuwe minister-president wordt. Daarom zouden kiezers, vooruitlopend op de direct gekozen premier, een stem moeten kunnen uitbrengen op de formateur van hun keuze. Daarvoor is niet eerst een grondwetswijziging nodig, zoals voor de rechtstreeks gekozen minister-president. Tweede-Kamerlid Boris van der Ham stelt morgen bij de begrotingsbehandeling Binnenlandse Zaken voor dat de regering een voorstel hiertoe uitwerkt in de studie naar de direct gekozen minister-president die al in het hoofdlijnenakkoord is aangekondigd.

Van der Ham: `Kiezers kunnen maar weinig invloed uitoefenen op welke coalitie en minister-president er komt. Nu wordt dat allemaal pas na de verkiezingen besloten. Dat is in toenemende mate onacceptabel, omdat de minister-president steeds belangrijker wordt in de ogen van de kiezers. D66 ziet dit voorstel als een stap op weg naar de rechtstreeks gekozen minister-president'.

Hoewel de gang van zaken tijdens de formatie niet in het geschreven staatsrecht is opgenomen, wordt de formateur in de regel de minister-president. D66 wil dat de politiek bij de vorming van een regering haar oor te luister legt bij de bevolking. De verschillende partijen zouden dan een kandidaat-formateur kunnen stellen. Job Cohen had op deze manier bijvoorbeeld officieel door Wouter Bos naar voren geschoven kunnen worden.

Van der Ham: `Door de formateur te kiezen kan de kiezer ook een kleur van een coalitie aangeven. Dat lost een groot probleem op met de huidige praktijk, waarin de kiezer geen enkele inspraak heeft in de te vormen coalitie'.

D66 ziet niets in voorstellen om kiezers coalitievoorkeuren voor te leggen. Volgens Van der Ham is dat een schijnoplossing. `Niemand is dan verantwoordelijk voor de te vormen coalitie. Zo'n uitslag kan de politiek veel te makkelijk naast zich neerleggen'

16-11-2004 17:52