Nederlandse Vereniging van journalisten

Brief aan leden van de Tweede Kamer over financiering regionale omroepen

Amsterdam, 16 november 2004

Aan: De leden van de Tweede Kamer
De Staatssecretaris OCW, mw M. van der Laan

Geachte dames en heren,

Wij, de gezamenlijke Ondernemingsraden van de publieke regionale omroepen en de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), verzoeken u een principiële discussie te voeren over de taken en de financiering van de publieke regionale omroepen. Zodat op basis daarvan nieuw beleid tot stand komt.

We hebben een duidelijke reden voor dit verzoek.

Decennia lang hebben omroepmedewerkers in de regio de ambitie gehad om volwaardige, kwalitatief goede journalistieke publieke omroepen van de grond te krijgen. Met enige trots kunnen we nu zeggen dat de regionale omroepen inderdaad uitgegroeid zijn tot professionele journalistieke publieke omroepstations. Van alle Nederlandse publieke omroepen hebben de regionale omroepen de hoogste kijk- en luistercijfers. Dit alles dankzij bevlogen en betrokken mensen en een uitermate efficiënte wijze van werken. Maar er dreigen nu stations ten onder te gaan aan hun eigen succes.

Taken, ambities en behoeften lopen niet in de pas met de geldmiddelen en de financieringsmethode. Alle betrokkenen weten dat, maar van een goede en heldere oplossing is het nog steeds niet gekomen. Decennia lang soebatten directeuren, besturen, politici en mediaspecialisten over de wijze van financiering van de publieke regionale omroepen. Een deel van de financiering gebeurt nog steeds op basis van afspraken uit de jaren tachtig van de vorig eeuw. En dat wil dan zeggen: geld voor drie uitzenduren per dag. Dat strookt allang niet meer met de werkelijkheid. Voor internet heeft de publieke regionale omroep nog nooit een cent structurele financiering gezien. Dankzij allerlei steunfondsen en noodverbanden hebben de regionale omroepen het volgehouden. Maar nu zijn er opnieuw gezonde omroepen die financieel in de problemen zijn, omdat herverdeling van gelden is opgeschort, daar de financiering via de provincie in de ijskast is gezet.

We constateren dat de financieringssystematiek buitengewoon ingewikkeld, ondoorzichtig, onevenredig en bureaucratisch is. Deze dient aangepast te worden aan deze tijd. Daarbij steekt de financiering van de regionale omroep schril af bij die van de landelijke publieke omroepen.

Wij onderkennen de grote verschillen in gebieden, streken en taken. Daar dient in financiële regelingen ook rekening mee gehouden te worden. Maar alleen maar financieren op basis van gebieds- en streekgrootte en inwonersaantallen, is te kort door de bocht. De kosten voor mensen, materiaal en gebouwen zijn overal hetzelfde.

Daarbij is een onafhankelijke financiële positie voor de regionale omroepen een absolute vereiste. Anders is het risico van inhoudelijke bemoeienis, zeker op provinciaal niveau, te groot. Voorwaarden hiervoor zijn: een doeluitkering en een indexering die gelijke pas houdt met de reële stijging van de loonkosten in de sector.

Wij zien in financiering middels een doeluitkering op basis van een basisuurtarief een goede en heldere oplossing. Het gaat er bovenal om dat er kwalitatief goede, journalistiek inhoudelijke, betrokken en toegankelijke publieke programma's gemaakt kunnen blijven worden in de regio's.
Omdat de huidige betrokken verantwoordelijken - met allemaal hun eigen belangen - er niet uit komen, verwachten wij van u dat u de handschoen oppakt.

Het nu door de Staatssecretaris opgestelde wetsvoorstel zou een goede eerste aanzet kunnen zijn voor een volwaardige financiering van de regionale omroep, maar juist op het punt van de financiële onafhankelijkheid ontbreekt de zo noodzakelijke doeluitkering. Het kan en mag niet zo zijn dat de provincies via een al dan niet volledige toewijzing van subsidie invloed kunnen uitoefenen op de programma-inhoud van de regionale omroep. Ook de noodzaak voor een volwaardige indexering wordt nog onvoldoende in het wetsvoorstel verwoord.

In vol vertrouwen en overtuiging dat u komt tot een heldere, werkzame en eerlijke financiering van de publieke regionale omroepen.

Hoogachtend,

Namens:
De gezamenlijke Ondernemingsraden van de publieke regionale omroepen, L1
Omrop Fryslan
RTV West
RTV Rijnmond
RTV Noord
RTV Drenthe
Omroep Brabant
Omroep Zeeland
RTV Noord Holland
RTV Oost
Omroep Flevoland
Omroep Gelderland
RTV Utrecht.

De Nederlandse Vereniging van Journalisten,
Thomas Bruning, secretaris omroepzaken.