Erasmus Universiteit Rotterdam

ICT in informatie dienstverlening

Op 12 november 2004 (Woudestein, Senaatzaal, 13.30 uur) promoveert Janneke Hermans op haar proefschrift ICT in informatie dienstverlening. Gebruik en inzet van ICT in de Nederlandse effectenhandel 1860 â 1970. Traditioneel worden informatie- en communicatietechnologieën (ICT) gezien als technologieën die bedrijfsprocessen ondersteunen. Door de hype van de nieuwe economie aan het einde van de jaren negentig van de twintigste eeuw, wordt meer en meer ingezien dat ICT ook een strategische rol kan spelen. Hermans maakte een analyse van inzet en gebruik van ICT in de Nederlandse effectenhandel in de periode 1860-1970. Zij bestudeerde het aantal en type diensten die financiële tussenpersonen verlenen alsmede de organisatiestructuur van de Nederlandse effectenhandel.

Na 1840 krijgt Nederland te maken met telecommunicatiemiddelen waar elektrische stroom aan te pas komt. In 1852 werd de Rijkstelegraafdienst opgericht en enkele jaren later kreeg de Amsterdamse beurs een eigen Rijkstelegraafkantoor. In 1884 wordt het beursgebouw aangesloten op het telefoonnetwerk zodat handelaren onder beurstijd konden bellen of gebeld worden. Met betrekking tot het aantal en type diensten die financiële tussenpersonen stelt Hermans dan ook vast dat ICT in hoge mate voor het dynamiseren van het dienstverleningsproces heeft gezorgd. Alleen al de mogelijkheid om onder beurstijd contact te hebben met de klant door middel van de telefoon -zodat de klant op de hoogte kon blijven van de actuele beurskoersen- was revolutionair. Met betrekking tot de organisatiestructuur van de effectenhandel heeft ICT een minder duidelijk effect, stelt de promovenda. In de loop van de twintigste eeuw komen de grote algemene handelsbanken op die de hele keten beheersen, nodig om een effectenorder uit te voeren. Daarvoor waren meerdere tussenpersonen nodig om een dergelijke order tot uitvoer te brengen. Deze kleinere tussenpersonen leggen het echter af tegen de grote algemene handelsbanken. Het gegeven dat deze grote spelers de middelen hadden om de meest moderne en snelle ICT aan te schaffen, en dus hun transactiekosten weten te verlagen, lijkt in dit geval van doorslaggevende betekenis.

Promotor: prof.dr.drs. F.H.A. Janszen, Management van technologie en innovatie