Promotie econoom Grzegorz Trojanowski
De macht van de grootaandeelhouder
Welke rol speelt de grootaandeelhouder in een beursgenoteerde
onderneming? En welke invloed heeft dat op de kleinere aandeelhouders
en op andere financiers? In zijn proefschrift onderzoekt Grzegorz
Trojanowski de voor- en nadelen van eigendomsconcentratie. Vrijdag 12
november promoveert hij aan de Universiteit van Tilburg.
Tussen het management van een onderneming en de aandeelhouders bestaat
een fundamentele belangentegenstelling. Deze tegenstelling heeft
geleid tot de opkomst van zogenoemde corporate governance-mechanismen,
die financiers verzekeren dat het management middelen niet misbruikt
of uitgeeft aan projecten die financieel onaantrekkelijk zijn.
Een van de belangrijkste interne mechanismen van corporate governance
is, althans in Europese landen, de controlestructuur van de
onderneming. Aandeelhouders de economische eigenaren van een
onderneming met een minderheidsbelang worden in Europa minder
beschermd dan in Anglo-Amerikaanse landen. Daarom kunnen in Europese
landen alleen grootaandeelhouders met een significante invloed een
voldoende bescherming bieden voor investeerders. Eigendomsconcentratie
het feit dat veel aandelen in handen zijn van één of een beperkt
aantal grootaandeelhouders kent voor- en nadelen. Een voordeel is dat
grootaandeelhouders mogelijkheden bieden voor waardevermeerderende
overnames.
Dat neemt niet weg dat de kosten van een geconcentreerde
eigendomsstructuur substantieel kunnen zijn, ontdekte Trojanowski.
Juist het bestaan van een grootaandeelhouder reduceert de mogelijkheid
tot het delen van risico. Ook beperkt concentratie van aandelen de
liquiditeit in de markt. Wordt er toezicht gehouden door een
investeerder met een (groot) aandelenbelang, dan worden er eerder
excessieve risicos genomen. Tot slot kan het grootaandeelhouderschap
ertoe leiden dat prikkels die managers moeten aanzetten om
inspanningen te leveren en waardevermeerderende strategieën te
ondernemen, afnemen.
Over het algemeen denken aandeelhouders te kunnen profiteren van
intensiever toezicht en herstructurering van de onderneming als
anderen grote aandelenpakketten hebben verworven. Maar ze realiseren
zich ook dat grootaandeelhouders privé voordelen kunnen uitbouwen en
dus waarde onttrekken aan de onderneming. Trojanowski denkt daarom dat
de overheid een belangrijke rol kan vervullen als investeerder in
beursgenoteerde ondernemingen.
Trojanowski onderzocht in zijn proefschrift ook mechanismen die
werkzaam zijn op de arbeidsmarkt voor managers. Daarvoor bestudeerde
hij 250 ondernemingen die zijn genoteerd aan de London Stock Exchange.
Zowel de financiële beloningsstructuur van de CEO (chief executive
officer, de algemeen directeur) en de vervanging van de CEO zijn sterk
afhankelijk van prestaties van de onderneming. Hij vond echter weinig
bewijs dat aandeelhouders daadwerkelijk toezicht houden. Wel ontdekte
Trojanowski dat CEOs met veel zeggenschap (wel) op succesvolle wijze
weerstand kunnen bieden aan hun eigen vervanging, ongeacht de
prestatie van de onderneming. En CEOs die aandelen bezitten,
compenseren hun tegenvallende beleggingsresultaten met hogere
salarissen en bonussen.
Grzegorz Trojanowski (1975, Lublin, Polen) studeerde econometrie en
finance & banking aan de Warsaw School of Economics te Polen. Hij
vervolgde zijn studie finance aan de CentER Graduate School. Op dit
moment doceert hij finance aan de Universiteit van Exeter
(Groot-Brittannië).
Noot voor de pers
Grzegorz Trojanowski promoveert op vrijdag 12 november 2004 om 10.15
uur in de aula van de Universiteit van Tilburg (Warandelaan 2,
Tilburg) op het proefschrift Ownership Structure as a Mechanism of
Corporate Governance (ISBN 90-5668-136-2). Promotor is prof.dr. F.A.
de Roon, co-promotores zijn dr. L.D.R. Renneboog en dr. U. Hege.
Journalisten kunnen een exemplaar van het proefschrift opvragen bij de
afdeling Voorlichting en Externe Betrekkingen van de UvT, tel: 013 466
2000, e-mail: voorlichting@uvt.nl.
Grzegorz Trojanowski is bereikbaar op tel: +44 1392 263441, e-mail:
g.trojanowskiv@exeter.ac.uk.
Persberichten van de UvT vindt u ook op internet:
www.uvt.nl/nieuws/persberichten/.
Laatst gewijzigd: dinsdag 26 oktober 2004
bullet Meer zoekmogelijkheden
bullet Experts en expertise
Zie ook
Contact
E-mail: P.H.C.Siebers
Universiteit van Tilburg