belastingstelsel 2004 en 2005
Nieuwe regeling buitengewone uitgaven geen verbetering maar verslechtering
Eind 2003 is een wijziging van de aftrek van buitengewone uitgaven
doorgevoerd. Deze wijziging bedoelde een verbetering te zijn voor chronisch
zieken en mensen met een handicap met bijzondere ziekte-uitgaven. Uit
berekeningen van de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad (CG-Raad) blijkt
echter dat de nieuwe regeling in veel gevallen een verslechtering inhoudt.
Terwijl uitgegaan is van een budgetneutrale wijziging, levert de nieuwe
regeling een bezuiniging op ten opzichte van de oude regeling. De CG-Raad
eist daarom een reparatie van de regeling.
In de oude regeling konden mensen die niet chronisch ziek of gehandicapt
waren profiteren van faciliteiten die juist bedoeld waren voor chronisch
zieken en gehandicapten: het chronisch zieken forfait en
vermenigvuldigingsfactoren (zie de toelichting onderaan, punt 1). Het doel
van de wetswijziging was dit onbedoelde gebruik terug te dringen en
chronisch zieken en gehandicapten een hogere aftrek te geven. Uit
berekeningen van de CG-Raad blijkt dat wel het onbedoelde gebruik wordt
teruggedrongen, maar dat in de meeste gevallen ook mensen met specifieke
uitgaven er - vaak aanzienlijk - op achteruit gaan.
Het betreft vooral mensen die gedurende meerdere jaren aftrekbare
ziektekosten hebben (zie de toelichting, punt 2). Zelfs wanneer de
specifieke uitgaven zeer hoog zijn, gaat men er met de nieuwe regeling nog
op achteruit (zie de toelichting, punt 3). Deze achteruitgang van de fiscale
aftrek voor mensen met extra ziektekosten is volledig in strijd met het doel
van de gewijzigde regeling. Zowel de Tweede Kamer als de staatssecretaris
van Financiën hebben dit herhaaldelijk onderstreept.
Volgens de CG-Raad levert de gewijzigde regeling een besparing op van
tenminste 26 miljoen. De cijfers van het Ministerie van Financiën
versluieren dit, omdat deze ook de kosten van de zogenaamde
verzilveringsregeling (TBU-regeling) meerekenen, waarvoor op de begroting
van VWS extra middelen zijn uitgetrokken. De uitgaven voor de TBU-regeling
over 2003 leveren overigens ook een aanzienlijke besparing op van 36
miljoen. Er is dus volgens de CG-Raad meer dan voldoende financiële ruimte
voor een reparatie van de buitengewone uitgaven-regeling. Voor deze
reparatie heeft de CG-Raad een uitgewerkt voorstel ingediend bij de Tweede
Kamer.
---
Toelichting
1. Met de vermenigvuldigingsfactoren kon men bij een inkomen tot 28.850 in
2003 na twee jaar alle aftrekbare ziektekosten ophogen met 25% en na drie
jaar met 50%. Wanneer men drie jaar aftrek van buitengewone uitgaven had,
kon men bovendien profiteren van het chronisch zieken forfait ( 757 in
2003).
In de nieuwe regeling komen alleen de zogenaamde specifieke ziekte-uitgaven
in verband met chronische ziekte en handicap (o.m. hulpmiddelen,
dieetkosten, thuiszorg) in aanmerking voor een vermenigvuldigingsfactor van
1,65 en voor zover deze uitgaven hoger zijn dan 306 voor het chronisch
zieken forfait
2. Bij gemiddelde specifieke uitgaven van 250 van chronisch zieken (over
2003) bedraagt de achteruitgang 75 (AOW, alleenstaand zonder aanvullend
pensioen) tot bijna 1.000 (gehuwde alleenverdiener met bruto inkomen van
29.000).
3. Een alleenstaande met een Wajong-uitkering moet bijvoorbeeld al 2.900 aan
specifieke ziekte-uitgaven hebben om er op vooruit te gaan. Voor een gehuwde
alleenverdiener met een minimumloon inkomen valt de nieuwe regeling pas
gunstiger uit wanneer de specifieke uitgaven 7.500 bedragen. Voor gehuwde
AOW-ers met een klein aanvullend pensioen pas bij specifieke ziekte-uitgaven
van 8.000.
---
Bijlagen
* Brief van de CG-Raad aan de Vaste Commissie voor Financiën,
inbreng van de CG-Raad voor het Belastingplan 2005
* Reactie van de CG-Raad op de brief van het ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid aan de Tweede Kamer (d.d. 17 september
2004) over maatregelen zorg en chronisch zieken, gehandicapten en
ouderen 2004 (motie van der Vlies)
* Bijlage 1: Vergelijking oude en nieuwe regeling B.U. en
alternatieven
* Bijlage 2: de budgettaire kosten van de buitengewone uitgaven,
oude en nieuwe regeling, en de TBU-regeling
(Geplaatst: 9 november 2004)
---
Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland