ARTSEN ZONDER GRENZEN

AzG: noordelijk Uganda,onmiddellijk actie nodig

AzG: lijden in noordelijk Uganda immens - onmiddellijk actie nodig

Kampala/Amsterdam, 8 November 2004 - Uit een recent onderzoek van Artsen zonder Grenzen naar de sterftecijfers in noordelijk Uganda komt het beeld naar voren van immens leed en een zeer ernstige slepende humanitaire crisis. Artsen zonder Grenzen vindt dat de internationale gemeenschap en hulporganisaties onmiddellijk actie moeten ondernemen tegen deze noodsituatie. De bevindingen van het onderzoek bevestigen de recente verklaring van Jan Egeland, de vice secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Hij omschreef Noord-Uganda als 'de grootste verwaarloosde humanitaire noodsituatie in de wereld'.

De slechte leefomstandigheden en het gebrek aan hulp hebben een verwoestend effect gehad op de bevolking. Uit onderzoeken die AzG in oktober uitvoerde in 6 kampen voor ontheemden in de districten Lira en Pader constateerde Artsen zonder Grenzen een globaal sterftecijfer (Crude Mortality Rate, CMR) van 2,8 doden per 10.000 mensen per dag. Dat is driemaal zoveel als de drempelwaarde voor een noodsituatie. Volgens internationale standaarden is er dan sprake van een 'oncontroleerbare noodsituatie'. Het sterftecijfer onder kinderen jonger dan vijf was nog alarmerender: 5,4 doden per 10.000 kinderen per dag, met een piek van maar liefst 10,5 doden per 10.000 kinderen op één locatie.

'De omvang van het leed is verpletterend en de situatie blijft kritiek', aldus Monica de Castellarnau, landencoördinator van Artsen zonder Grenzen, vanuit Kampala. 'Niet alleen worden de mensen constant bedreigd, het ontbreekt ze ook aan basisvoorzieningen en een veilige watervoorziening, voedsel en gezondheidszorg. Uit ons onderzoek blijkt dat de situatie al ernstiger is dan een acute noodsituatie. We doen wat we kunnen, maar het is absoluut nodig dat er onmiddellijk meer hulp komt.'

Een onderzoek naar de geestelijke gezondheid in een ontheemdenkamp in de stad Pader liet zien dat bijna alle respondenten sinds 2002 te maken hebben gehad met ernstig traumatiserende gebeurtenissen. Van de ondervraagden geeft 63% aan dat een familielid is verdwenen of ontvoerd. Van 58% is als gevolg van de opstand een familielid overleden, 79% is getuige geweest van martelingen en 40% heeft een moord zien gebeuren. Een ander uiterst alarmerend cijfer is dat 5% van de ondervraagden werd gedwongen een ander fysiek te mishandelen. Artsen zonder Grenzen heeft in haar kliniek in Pader verschillende patiënten behandeld voor de gevolgen van mislukte zelfmoordpogingen. Uit het onderzoek bleek ook dat 62% van de vrouwen aan zelfmoord denkt.

De burgerbevolking in Noord-Uganda heeft tijdens het al 18 jaar durende conflict te maken gehad met extreme hoeveelheden geweld. Berichten over martelingen, ontvoering van kinderen en moordpartijen zijn aan de orde van de dag. Meer dan 1,6 miljoen mensen zijn hun huizen ontvlucht en verblijven in kampen.

De oorlog in Uganda is een typisch voorbeeld van een chronisch conflict dat in stilte miljoenen mensenlevens ontwricht. Artsen zonder Grenzen vraagt momenteel aandacht voor dergelijke conflicten met de campagne Oorlog went... behalve als je er middenin zit.

Artsen zonder Grenzen werkt sinds 1986 in Uganda. 67 internationale en 510 Ugandese medewerkers voeren programma's uit in 9 districten. In het district Lira heeft AzG een therapeutisch voedingscentrum met 350 bedden en een programma voor aanvullende voeding. Verder heeft de organisatie 4 klinieken in de kampen Aloi, Amugu, Aromo en Agweng. Twee mobiele klinieken gaan wekelijks naar de kampen Apala en Omoro. In 8 kampen op het platteland zorgen teams voor water- en sanitaire voorzieningen. Ook in het district Pader werkt Artsen zonder Grenzen aan water en sanitaire voorzieningen in het kamp in Pader-stad, en verzorgt het een mobiele kliniek in het kamp Atanga. Bij een recente verkenning van de situatie in Patongo trof AzG tienduizenden mensen aan die in erbarmelijke omstandigheden leven, met nauwelijks toegang tot gezondheidszorg.
Ook in het district Kitgum zijn kort geleden medische activiteiten opgezet. Mobiele klinieken zijn actief in het kamp Padibe en er zijn plannen om in de komende weken uit te breiden naar de kampen Mucwini en Lokung. In het district Gulu biedt Artsen zonder Grenzen hulp aan de bijna 4000 kinderen die iedere nacht op het terrein van het Lacor ziekenhuis een veilig heenkomen zoeken. Verder ondersteunt Artsen zonder Grenzen een kliniek in het kamp Pabbo, waar de organisatie bijna 100 patiënten heeft verpleegd na een recente uitbraak van cholera. In de regio Teso runt Artsen zonder Grenzen een therapeutisch voedingscentrum en een supplementair voedselprogramma, naast een kliniek in Soroti en een kliniek in Abalang. AzG werkt ook met mobiele klinieken in Achuna en elders in de regio.

De rapporten van kunt u vinden op de internationale website van Artsen zonder Grenzen: www.msf.org