Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Directie Voorlichting en Communicatie
Toespraak van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
Clémence Ross Van Dorp, bij het in ontvangst nemen van het Landelijk
Dementie Programma.
Den Haag, 2 november 2004
Dames en heren,
Allereerst dank mijnheer Simons voor het Landelijk Dementie Programma. Die
dank geldt natuurlijk ook iedereen die aan het programma heeft meegewerkt.
Want het LDP is, daar twijfel ik niet aan, een belangrijke stap op weg naar
meer samenhang in de zorg voor dementerenden.
Juist aan die samenhang ontbreekt het nu nog te vaak. Het was de
Gezondheidsraad die ons daar ruim twee jaar geleden op wees.
Er zijn allerlei vormen van zorg, opvang en ondersteuning voor mensen met
dementie, maar de partijen die daarbij betrokken zijn doen te weinig of soms
helemaal niets aan de noodzakelijke onderlinge afstemming en
samenwerking.
En uitgerekend mensen met dementie en hun directe omgeving hebben daar
zo veel behoefte aan. Zij lopen met heel veel vragen rond, maar weten vaak
niet waar ze dan terecht moeten. De huisarts wijst ze soms door naar een
geriater, terwijl er vaak ook vragen leven als: waar moet moeder wonen nu
ze door haar dementie niet meer in haar eigen huis kan blijven? Of: bij welke
instantie moet ik zijn voor hulp aan huis en wie betaalt dat? Kan ik er
misschien met lotgenoten over praten? Vaak moeten die mensen dan allerlei
verschillende instanties af, die van elkaars bestaan soms niet weten of
mensen juist van de één naar de ander sturen.
Het werd, kortom, de hoogste tijd voor een verbetering van de zorg aan
dementerenden. Ook al omdat het aantal mensen met dementie in de
toekomst explosief zal stijgen. Momenteel telt Nederland circa 180.000
dementerenden. Maar over zes jaar is dat aantal al gestegen tot boven de
200.000 en in 2050 zijn het er waarschijnlijk al meer dan 400.000. Er moet
dus iets gebeuren om al die mensen nu en in de toekomst van goede zorg,
opvang en huisvesting te voorzien.
Toespraak
Parnassusplein 5 Doorkiesnummer Hebt u 's avonds of in het weekend dringend een
Postbus 20350 (070) 340 60 00 voorlichter nodig, belt u dan met het ministerie,
2500 EJ DEN HAAG Fax (070) 340.62.92 telefoon (070) 340 79 11. Daar regelt men dat u
Telefoon (070) 340 79 11 wordt teruggebeld.
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- 2 -
Het Landelijk Dementie Programma, dat vandaag centraal staat, zal daarin
een belangrijke rol spelen. Het is een instrument waarmee alle bij de zorg
voor dementerenden betrokken partijen in de regio huisarts, specialist,
thuiszorg, woningcorporaties, patiëntenorganisaties etcetera in staat
worden gesteld de kwaliteit van die zorg te verbeteren.
Maar dat moeten ze niet op eigen houtje doen.
Ze moeten steeds luisteren naar de man of vrouw met dementie of degene
die hen verzorgt om te horen tegen welke problemen hij of zij aanloopt,
welke problemen het eerst moeten worden opgelost en welke oplossing het
beste is. De hulpverlenende instanties moeten vervolgens gezamenlijk
bespreken wie die oplossing gaat bieden en wanneer.
In twee regio's is deze manier van werken uitgeprobeerd en zoals u eerder
vandaag al heeft het gehoord: het blijkt goed te werken. Alle reden dus om
het Landelijk Dementie Programma in het hele land in te voeren. Maar ik
besef heel goed dat zoiets sneller is gezegd dan gedaan. En ook dat zoiets
niet vanzelf gaat.
Daarom heb ik drie organisaties het NIZW, ZonMW en kwaliteitsinstituut
CBO gevraagd een projectvoorstel in te dienen, ieder voor zich of in
combinatie.
Daarin moeten zij beschrijven hoe zij in heel Nederland, per regio, alle bij de
zorg voor dementerenden betrokken partijen gaan helpen met het opstellen
van een regionaal verbeterplan dementie.
Zo'n regionaal verbeterplan kan van alles bevatten: van het uitbreiden van
het aantal kleinschalige woonvoorzieningen voor dementerenden tot het
opzetten van een Alzheimercafé. En van het organiseren van een
dementieketen tussen specialist, huisarts en gespecialiseerd verpleegkundige
tot het opstellen van een sociale kaart. Voorwaarde is slechts dat alleen dát
wordt gedaan waarvan de mensen met dementie zelf hebben aangegeven
dat ze er behoefte aan hebben.
De organisatie of de organisaties die het begeleidingsproject mag gaan
uitvoeren, moet in elk geval nauw samenwerken met Alzheimer Nederland.
Want Alzheimer Nederland bundelt de belangen van cliënten en heeft in de Toespraak
loop van de jaren zeer veel expertise opgebouwd als het gaat om zorg voor
dementerenden.
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- 3 -
En met de komst van Julie Meerveldt - die bij het NIZW het LDP heeft
ontwikkeld - bij Alzheimer Nederland zit het ook met die kennis helemaal
goed. Ik van mijn kant betaal de kosten van dit vier jaar durende project. Het
gaat dan om in totaal ruim twee miljoen euro.
Doel van dit project is dat de partijen in de regio's de kwaliteit van de zorg
aan dementerenden verbeteren, vooral door goed onderling samen te
werken. Alzheimer Nederland zal daarbij steeds de vinger aan de pols
moeten houden. Ook moet zij aan de bel trekken als zij vindt dat de
verbeteringen niet snel genoeg gaan of niet goed genoeg zijn. Daarover zal
Marco Blom van Alzheimer Nederland straks nog het nodige vertellen.
Verder moet er in elke regio één persoon of organisatie komen die zorgt dat
het regionale plan ook echt wordt uitgevoerd. Want op die uitvoering komt
het natuurlijk aan. Ik wil niet dat de verbetering van de zorg voor mensen
met dementie een dode letter blijft. Geen woorden, maar daden.
Ik ben er van overtuigd dat overal in Nederland belangstelling bestaat voor
het programma. In principe kan iedereen er direct mee aan de slag, want het
instrument ligt er. Maar omdat een heleboel regio's daarbij ondersteuning
nodig zullen hebben, kan het niet overal tegelijk. Daarom zal in eerste
instantie in een paar regio's met de uitvoering van het LDP worden
begonnen. De resultaten die deze regio's met het LDP boeken, zullen zijn
terug te vinden op de website waarvan u de naam vandaag al een paar keer
heeft gehoord. Daarom noem ik hem nog maar een keer:
www.dementieprogramma.nl.
Dames en heren,
Met de presentatie van het Landelijk Dementie Programma hebben we
vandaag een belangrijke stap gezet op weg naar een betere samenhang in de
zorg voor mensen met dementie. Ik weet zeker dat mede dankzij dit
programma de kwaliteit van de zorg voor dementerenden sterk zal
verbeteren.
Het is nu aan u om de betere samenhang in de zorg voor dementerenden
handen en voeten te gaan geven. Als één groep patiënten daar zeer bij
gebaat is, dan is het wel deze groep. Ik hoop daarom dat u snel werk gaat
maken van het opstellen en uitvoeren van de regionale verbeterplannen. Niet
om mij een plezier te doen, maar degenen om wie het écht gaat: de man of
vrouw met dementie. Toespraak
Ik dank u voor uw aandacht.
---- --
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport