ROMAN HOUSE PUBLISHERS

Kat nooit meer de dupe van zwangerschap

PERSBERICHT

Kat nooit meer de dupe van zwangerschap

Groente en fruit uit eigen tuin groter risico op Toxoplasmose dan huiskat

Tot voor kort leek het een ongeschreven regel: wanneer de vrouw des huizes zwanger werd, moest de kat of poes meestal het veld ruimen. Schoonmaken van de kattenbak werd gedurende negen maanden mannenwerk. Immers er was een grote kans dat de zwangere vrouw besmet zou kunnen raken met Toxoplasmose, een bacterie die het ongeboren kind kan schaden in zijn ontwikkeling. De kat het huis uit is overdreven en dus onnodig, zo valt te lezen in de nieuwe uitgave van Dierenarts in Beeld,vaktijdschrift voor Baasjes, een uitgave van Roman House Publishers Ltd in samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde.

Dierenarts in Beeld, vaktijdschrift voor baasjes, is al enige tijd bij de dierenarts verkrijgbaar. Het blad bevat allerlei informatie over gezondheid en verzorging. In heldere taal wordt de lezer op kleurrijke wijze geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen op het gebied van diergeneeskunde en gerelateerde onderwerpen op het gebied van volksgezondheid. Praktische informatie en achtergrondverhalen helpen baasjes meer en langer plezier te hebben van hun huisdier(en).

Als je de verhalen moet geloven, moeten aanstaande moeders met een grote boog om de kattenbak heen, om het risico van besmetting met Toxoplasma te voorkomen. Dr. Paul Overgaauw is dierenarts-specialist veterinaire microbiologie en parasitoloog en weet er alles van. In een speciaal artikel in deze najaarsuitgave maakt hij een einde aan alle fabels die rondom dit onderwerp bestaan.
Het allergrootste risico op Toxoplasma-besmetting loopt de mens in de omgeving van eigen huis en tuin. Tuinier daarom met handschoenen aan! Die waarschuwing gaat óók op voor wie zelf geen kat(ten) heeft, want de kat van de buren houdt zich niet aan de grenzen van de eigen tuin. En wat de kat betreft: het is absoluut niet nodig de kat het huis uit te doen bij zwangerschap, zelfs niet bij een geval van toxoplasmose in het gezin. Verschoon dagelijks met handschoenen aan de kattenbak of om zelfs het geringste spoortje twijfel uit te bannen laat dit klusje deze maanden aan een ander over.

Het blijkt echt onnodig te zijn de kat het huis uit te plaatsen. Natuurlijk, een zwangere vrouw kan maar beter niet met Toxoplasma besmet raken, maar er is nauwelijks reden tot paniek, want de risicos zijn minimaal. Advies aan zwangere vrouwen is om tijdens de zwangerschap de gebruikelijke hygiënische en voedingsmaatregelen in acht te nemen zoals handen wassen, fruit schillen, groenten wassen en/of koken en geen rauw vlees te eten (bijvoorbeeld tartaar, filet Américain, hamburgers).

Wat is toxoplasma precies?
Paul Overgaauw:De volledige naam van deze eencellige darmparasiet is Toxoplasma gondii. Hij is slechts 1 tot 2 weken in het leven van een kat aanwezig en vermenigvuldigt zich in de darmwand van de kat. Deze eitjes gaan vervolgens mee naar buiten in de ontlasting van de kat. Veel jonge katten raken, wanneer ze ongeveer 6 maanden oud zijn, besmet in de tuin of na het eten van een prooidier. Daarna bouwen ze een levenslange weerstand op.

Wat gebeurt er met die eitjes?
Paul: In de ontlasting kapselen de eieren zich vanaf twee dagen na uitscheiding in (oöcysten). Dan pas zijn ze besmettelijk. Het vervelende is dat ze heel lang levensvatbaar blijven, in de tuinen, parken en zandbakken waar de kat zijn poep begraaft. Zogenaamde tussengastheren zoals schapen, vogels en runderen, maar ook de mens, kunnen zich weer met deze cysten besmetten (via grondcontact) waarna ook een vermenigvuldiging in het lichaam plaatsvindt. In de spieren en hersenen vormen zich dan weefselcysten. Deze cysten kunnen jarenlang aanwezig blijven en zelfs na de dood van de gastheer nog lange tijd infecties veroorzaken. En wanneer katten uiteindelijk weer besmette prooidieren eten, is de cirkel rond. In streken waar geen katten voorkomen, wordt de ziekte niet bij de mens aangetroffen. De kans dat infectie plaatsvindt na contact met kattenontlasting thuis is eigenlijk nihil. Eenvoudigweg omdat een (jonge) kat maar een paar weken in zijn leven uitscheider is. Daarnaast hebben de eieren nog eens minimaal twee dagen nodig om besmettelijk te worden. En tenslotte zijn lang niet alle katten in Nederland besmet, maar slechts ongeveer de helft.
Andere manieren om besmet te raken zijn een aangeboren infectie, na besmetting tijdens of vlak voor de zwangerschap en nog zeldzamer - Toxoplasma kan ook worden overgedragen bij orgaantransplantatie of een bloedtransfusie.

Hoeveel mensen worden er besmet?
Bijna iedereen loopt in zijn leven een keer een besmetting op met Toxoplasma en bouwt daarna weerstand op tegen volgende infecties. De besmettingsgraad van de bevolking verschilt echter van land tot land. Het hangt vooral af van de eetgewoontes, en dan vooral of er in een land geregeld rauw vlees wordt gegeten, bijvoorbeeld leverpaté. In Frankrijk bedraagt de besmettingsgraad 80% op 20-jarige leeftijd, tegen slechts 10-20% in de Verenigde Staten. In Nederland ligt de gemiddelde besmettingsgraad onder vrouwen wanneer ze voor het eerst zwanger zijn al op 46%. Dat betekent dus dat bijna de helft van de vrouwen als ze zwanger worden al een keer in contact is geweest met de parasiet en beschermd is tegen infectie.

In de meeste gevallen verloopt een Toxoplasma-infectie bij de mens ongemerkt. Heel soms heeft iemand last van vage klachten die doen denken aan een lichte griep, zoals lichte temperatuursverhoging, lymfeklierzwelling en vermoeidheid.
Daarnaast is een acute infectie bekend met lymfekliervergroting (vooral in de hals), vermoeidheid, hoofd-, keel- of spierpijn. Deze klachten kunnen gedurende enkele maanden aanhouden of telkens terugkeren.

Het hele artikel plús veel meer informatie over diergeneeskunde, dierenartsen en diereigenaren, kunt u vanaf donderdag (4 november) lezen in de najaarseditie van Dierenarts in Beeld. Vraag ernaar bij uw dierenarts! Dierenarts in Beeld is een uitgave van Roman House Publishers & de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde. (www.rhp.nu)