AVVV
Rol van verpleegkundige bij euthanasie behoeft verduidelijking
Veel beroepsbeoefenaren strafbaar bij levensbeëindigende handelingen
Van de verpleegkundigen die betrokken zijn bij euthanasie, verricht
één op de tien uitvoerende handelingen die door de wetgever expliciet
aan de arts zijn voorbehouden. Deze verpleegkundige is dus in beginsel
strafbaar. Dit is één van de conclusies uit het onderzoek naar de rol
van verpleegkundigen bij medische beslissingen rond het levenseinden.
De AVVV pleit voor betere informatievoorziening rondom dit onderwerp
en een duidelijker verantwoordelijkheidsverdeling tussen arts en
verpleegkundige.
Strafbaar handelen
Vandaag wordt het onderzoeksrapport 'De rol van verpleegkundigen bij
medische beslissingen rond het levenseinden' aangeboden aan de
staatssecretaris van VWS. Onderzoekers van de Universiteit van
Maastricht concluderen dat er veel onduidelijkheid is over de
rechtspositie van verpleegkundigen. Verpleegkundigen zijn in een groot
aantal gevallen onvoldoende bekend met de eventuele gevolgen van hun
handelen rond euthanasie. Het gaat hier om voorbereidende handelingen
voor euthanasie, zoals het inbrengen van een infuusnaald. Deze wordt
in 15% van de gevallen door de verpleegkundige ingebracht. De Algemene
Vereniging Verpleegkundigen en Verzorgenden (AVVV) is grote
voorstander van duidelijkheid over het begrip voorbereidende
handelingen voor euthanasie. De AVVV vindt dat verpleegkundigen, op
dit moment, geen voorbereidende handelingen moeten verrichten. Ook
roept de AVVV artsen op geen voorbereidende en/of uitvoerende
handelingen op te dragen aan verpleegkundigen.
Betere informatievoorziening
De AVVV pleit voor het opstellen van helder geformuleerde
zorgvuldigheidseisen ten behoeve van zorg bij het levenseinde. Hierin
moet duidelijk worden verwoord welke handelingen de arts en de
verpleegkundige verrichten en welke kennis daarvoor nodig is. Het
gebrek aan wettelijke kennis van verpleegkundige beroepsbeoefenaren
moet volgens de AVVV op zeer korte termijn worden aangepakt. Zo
zullen professionals die in hun zorgpraktijk met medische beslissingen
rond het levenseinde te maken hebben, moeten worden bijgeschoold.
Kennis over zorgvuldigheidseisen en wetgeving moet een duidelijke
plaats krijgen in het curriculum van de basisopleiding. Hierbij zal
ook aandacht moeten worden gegeven aan de ethische aspecten van zorg
rond het levenseinde en de professionele beroepsuitoefening. Immers,
de zorg rond een stervende patiënt is dikwijls intensief en complex,
en vraagt naast deskundigheid om een goede betrokkenheid vanuit de
zorgverleners.
Verantwoordelijkheden
De AVVV is van mening dat beslissingen over het levenseinde genomen
moeten worden door de patiënt en de arts. De AVVV pleit er wel voor
dat de arts de betrokken verpleegkundigen consulteert. De
verpleegkundige kan immers vanuit zijn/haar betrokkenheid bij de
patiënt waardevolle informatie leveren. Daarnaast heeft de beslissing
mogelijke gevolgen voor het verzorgend handelen van de
verpleegkundigen.
Wat doet de AVVV
De AVVV is reeds actief om verbeteringen aan te brengen in de huidige
situatie. Namens de AVVV voert NU'91 het project Euthanasierichtlijnen
uit. Dit project is gericht op het formuleren van richtlijnen over
taakafbakening en samenwerking tussen arts en verpleegkundige bij de
procedure rond euthanasie. Daarnaast is op verzoek van het ministerie
van VWS een nieuw projectvoorstel ontwikkeld: Zorg rond het
levenseinde. Dit project is gericht op het opstellen van een éénduidig
begrippenkader en zorgvuldigheidsrichtlijnen bij zorg rond het
levenseinde. Het project wordt uitgevoerd door de Nederlandse
Vereniging van Verpleeghuisartsen (NVVA), Sting en de AVVV.