Tweeduizend jaar oud moerasbos verdronken door natuurramp
De archeologische dienst van Zwolle heeft in 2000 een moerasbos opgegraven
in de nieuw te bouwen wijk Zwolle-Stadshagen. Onderzoekers van Alterra,
Biax en Ring hebben honderden monsters van hout, pollen en zaden
onderzocht. Hun eindrapport is gereed.
Dankzij dit interdisciplinaire onderzoek vanuit de archeologie,
micromorfologie (bodemkunde), palynologie (zaden- en pollenonderzoek),
houtanatomie en dendrochronologie (jaarring onderzoek bomen) is duidelijk
geworden wat voor soort bos er gestaan heeft en in wat voor periode.
Eiken
De vroegst bewaard gebleven eiken in dit bos ontkiemden ongeveer rond 150
vóór Christus. Vanaf ongeveer 50 vóór Christus stond er een dicht type
moerasbos van essen, elzen en eiken. Het was een bijzonder type
elzenbroekbos dat onder bijzondere omstandigheden groeide. De eiken en
essen groeiden dan ook traag en kenden perioden van normale en beperkte
groei.
Overstromingen
Een grote verandering trad op rond 300 na Christus. Door het ontstaan van
een nieuwe natuurlijke waterloop vonden er regelmatig langdurige winter- en
lente overstromingen plaats. Het moerasbos verdronk in een zoetwatermeer
vlak na 530 na Christus. Alle veranderingen die in de groei van het bos
optraden kwamen overeen met die van andere bossen die in NW Europa
onderzocht zijn. Dat betekent dat de veranderingen toegeschreven kunnen
worden aan grootschalige klimaatsveranderingen.
Zoetwatermeer
Het tijdelijke zoetwatermeer dat vlak na 530 na Christus ontstond, lag aan
de randen van de binnendelta van de Vecht. Deze enorme watertoename moet
volgens de onderzoekers het gevolg geweest zijn van een zeer ingrijpende
klimaatsverandering over een enorm groot gebied. De onderzoekers denken
daarbij aan een meteorietinslag of een vulkaanuitbarsting met grote
asregens. De gevolgen moeten decennia lang merkbaar geweest zijn.
Mastenbroekerpolder
Het meer zette gedurende de volgende eeuwen een dik pak vruchtbare klei
boven op het verdronken moerasbos af. De Mastenbroekerpolder was geboren.
Al na 1000 na Christus ontdekte men de vruchtbare waarde van dit gebied en
begon men met de afwatering. In de 14de eeuw zijn er zelfs regionale
oorlogen gevoerd over de verdeling van de Mastenbroekerpolder. Zo
vruchtbaar was het gebied. Over een zeer klein gedeelte, bij Zwolle, wordt
nu de nieuwbouwwijk Stadshagen gebouwd.
Het rapport 'Verleden bossen' is te koop via www.halos.nl.
---
Gemeente Zwolle