Persbericht Wageningen, 25 oktober '02
Bliksemafleidingsinstallatie op historische Steenfabriek
Op de historische steenfabriek 'de Bovenste Polder' in Wageningen is een blikseminstallatie geplaatst. Deze biedt bescherming aan de twee gezinnen en acht kunstenaars die in het Rijksmonument uit 1923 respectievelijk wonen en werken. De installatie is geplaatst door de firma Hommema uit Wijk bij Duurstede. De kosten bedragen circa 6100 Euro inclusief BTW en zijn vanwege het bijzondere karakter zeer scherp uitgevoerd. Opdrachtgever is stichting De Bovenste Polder, exploitant van het gebouw. Het bestuur van de stichting achtte deze actie zinvol om de huurders meer veiligheid te bieden. Een steenoven ligt in een open landschap en met de bijna 30 meter hoge schoorsteen is het gebouw een makkelijke prooi voor ontlading van onweerswolken. Een inslag heeft niet alleen bouwkundige schade tot gevolg maar ook schade aan installaties zoals PC's en huishoudelijke apparatuur. Een bliksemafleidingsinstallatie biedt dus fysieke veiligheid en is voor de exploitant ook voordelig omdat de premie voor opstal- en brandverzekering verlaagd kan worden. Uiteindelijk zien de huurders dat terug in hun servicekosten. Overigens is niet alleen de blikseminstallatie geplaatst om het gevaar van inslag af te leiden. Door het plaatsen van een overspanningsbeveiliging in de meterkast wordt voorkomen dat de bliksem, eenmaal afgeleid naar de grond, niet via elektriciteitskabels in de grond weer terug het gebouw in gaat en daar alsnog schade aanricht.
Over Onweer
In Nederland is er gemiddeld eens in de drie dagen onweer met zo'n 100 tot 300 duizend ontladingen per jaar. Jaarlijks vallen er 7 doden en vele gewonden. Het aantal dieren zoals paarden en koeien dat ten prooi valt aan ontladingen is onbekend maar ongetwijfeld vele malen omvangrijker.
Een aantal voorzorgsmaatregelen tegen blikseminslag zijn bekend. Zo is het verstandig alle apparaten van de spanning te halen als het onweer op 3 km afstand is (tussen bliksemschicht en ''donder'' zit dan niet meer dan 10 seconden). Dat ongemak duurt hooguit twee uur en weegt op tegen de kosten en ongemak van een inslag.
Onweer zoekt niet alleen hoge punten op maar vooral ook ''systemen'' zoals waterleiding of elektra. Aangezien woningen en gebouwen van steeds meer '''buitensystemen'' voorzien worden biedt dat extra mogelijkheden tot ontlading. Het gaat daarbij om ondermeer buitenverlichting en antennesystemen.
Een bliksemafleidinginstallatie legt in feite een beschermende mantel (''kooi van Faraday'') om het gebouw of de woning. Het wonen en werken kan dan onbekommerd voortgezet worden.
Over steenfabriek de Bovenste Polder
Steenfabriek de Bovenste Polder is tot op heden de enige steenfabriek die herbestemd is in Nederland. Het unieke en bijzonder gelegen gebouw wordt verhuurd en is in gebruik als atelier voor acht kunstenaars, oefenruimte voor muzikanten en bandjes en opslag van kano's van de gelijknamige kanovereniging. Daarnaast wonen er twee gezinnen.
In 1997 is het gebouw gerestaureerd voor circa 1.8 mln gulden, in 1996 werd reeds de Nationale Industrieel Erfgoedprijs (10.000 gulden) gewonnen. Het project wordt getypeerd als landelijke voorbeeldproject van hergebruik van industrieel erfgoed in het landelijk gebied.
Op dit moment wordt de schoorsteen gerestaureerd. Nederland telde ooit zo'n 10.000 bakstenen schoorstenen. Daar resteren er nu nog maar paar honderd van.
Over financiering
De middelen voor de werkzaamheden zijn bijeen gebracht door de provincie Gelderland, de gemeente Wageningen en fondsen zoals het Prins Bernhard Fonds, het Cultuurfonds Bouwfonds Nederlandse Gemeenten, het K.F. Hein Fonds, de Gravin M.A.O.C. van Bylandtstichting en het Elise Mathilde Fonds en circa vijftig donateurs.
Meer informatie:
Arno Boon, secretaris
Aan de Rijn 5
6701 PB Wageningen
tel 0650 515264
e mail aan.de.rijn@planet.nl