IP/02/1542
Brussel, 23 oktober 2002
België garandeert de terugkeer van de Commissie naar Berlaymont als
haar hoofdgebouw in 2004
De Commissie en de Belgische regering hebben vandaag overeenstemming
bereikt over het contract dat de voorwaarden bevat voor de terugkeer
van de Commissie naar het Berlaymontgebouw. Dit contract voldoet aan
alle voorwaarden die zijn bepaald in het in juli 2001 door beide
partijen ondertekende memorandum: het garandeert een vaste
leveringsdatum; het voorziet in een vaste prijs; en het bevat een
aantal gedetailleerde garanties in de vorm van boetebepalingen en
nadere juridische afspraken. De uiterste leveringsdatum voor het
basisgebouw is 31 december 2003 en voor de gevraagde extra
werkzaamheden zijn de uiterste data respectievelijk 31 maart en 30
juni 2004. Het aandeel van de Commissie in de renovatiekosten is
vastgesteld op 503,3 miljoen, inclusief 35,6 miljoen voor de extra
werkzaamheden die de Commissie heeft gevraagd om ervoor te zorgen dat
het gebouw geschikt zal zijn voor een uitgebreide EU. Zoals in 1997 is
overeengekomen, zal de Commissie de structuur van het Berlaymontgebouw
verwerven voor een vast bedrag van 49,6 miljoen, en de grond voor een
symbolisch bedrag van 1. Een en ander komt neer op een netto contante
waarde van het Berlaymontgebouw met kavel van 552.879.207. Het nieuwe
gebouw zal maximaal 3.000 ambtenaren kunnen huisvesten en ook een
volkomen nieuw perscentrum omvatten.
Neil Kinnock, Vice-Voorzitter van de Commissie, verwelkomde het
akkoord en verklaarde het volgende: "Het vandaag ondertekende contract
maakt een einde aan een lange periode van onzekerheid voor zowel de
Belgische Staat als de Commissie en ik geloof dat het strookt met de
belangen van België en van de Unie en haar burgers. De Commissie kan
nu de voltooiing van de werkzaamheden met vertrouwen tegemoet zien,
dit binnen een vastgesteld tijdschema, onder stabiele voorwaarden en
met het duidelijke vooruitzicht dat zij tegen een verantwoorde
kostprijs weer bezit zal kunnen nemen van haar hoofdgebouw, dat
volledig gemoderniseerd zal zijn en zal zijn aangepast om te voorzien
in de behoeften die de uitbreiding met zich brengt. Ik wens Minister
Daems en zijn collega's te danken voor hun constructieve benadering.".
Minister Rik Daems verklaarde het volgende: "Als minister van overheidsbedrijven spreek ik er mijn waardering voor uit dat wat het Berlaymontdossier betreft steeds constructief is samengewerkt met de Europese Commissie, en vooral met vice-voorzitter Neil Kinnock. Dankzij deze vruchtbare samenwerking is een ingewikkeld dossier met succes afgerond, in het voordeel van beide partijen. De Commissie krijgt de beschikking over een prestigieus, modern en efficiënt gebouw waarin zij haar diensten passend kan huisvesten.
Voor België is de aanwezigheid van het bestuur van de Europese Gemeenschap in ons land en onze hoofdstad van vitaal belang. Een moeilijk dossier hebben wij tot een goed einde kunnen brengen op basis van redelijke en aanvaardbare financiële voorwaarden, waarbij ook de extra politieke en imageaspecten niet uit het oog zijn verloren."
Het contract dat is ondertekend door de Commissie, de Belgische Staat
en Berlaymont 2000, de Belgische firma die is belast met de renovatie,
bevat de volgende belangrijke elementen:
Een vaste prijs en vaste jaarlijkse afbetalingen
Vanaf 2005 zal de Commissie over een periode van 27 jaar vaste
jaarlijkse afbetalingen betalen waarop jaarlijkse verhogingen met 2 %
zullen worden toegepast zoals bij dergelijke vastgoedcontracten
gebruikelijk is. De eerste jaarlijkse afbetaling zal 31.891.235
bedragen op voorwaarde dat alle werkzaamheden tijdig worden voltooid.
Dit komt neer op een netto contante waarde van het Berlaymontgebouw
met kavel van 552.879.207, welk bedrag door de Belgische Staat wordt
gefinancierd tegen een rente van 5,37 %. Het feit dat de Belgische
Staat voor de langetermijnfinanciering zorgt, is een belangrijke
operationele garantie.
Uiterste leveringsdata
* 31 december 2003: basisgebouw, inclusief al de voornaamste
kantooroppervlakten;
* 31 maart 2004: alle overige werkzaamheden waarom is gevraagd ter
voorbereiding van de fysieke infrastructuur voor de uitbreiding;
* 30 juni 2004: de multimedia-apparatuur.
Technische specificaties van het gebouw
Het gebouw heeft een totale oppervlakte van 241.515 m², waarvan
111.206 m² bovengronds en 130.309 m² ondergronds. De totale
bovengrondse kantooroppervlakte bedraagt 104.267 m². Het gebouw kan
ongeveer 3.000 ambtenaren huisvesten. Naast het hoofdgebouw is ook een
nieuw perscentrum gebouwd.
Financiële details en juridische afspraken
De betaling gebeurt via annuïteiten over 27 jaar. De eerste annuïteit
wordt betaald na één jaar op de dag die volgt op de datum van ter
beschikkingstelling van het gebouw.
* De eerste annuïteit dekt het volledige gebouw, ook al worden de
bijkomende werken slechts opgeleverd op 31 maart 2004, en op 30
juni 2004.
* De latere oplevering voor de bijkomende werken verhindert niet dat
de terbeschikkingstelling van het basisgebouw wordt beschouwd als
de vertrekdatum voor de 6 respectievelijk 18 maanden na dewelke de
verplichting van de Belgische Staat ophoudt tot het ten laste
nemen van de vervangingshuren.
Op 01.01.2004 houdt de Commissie in elk geval op met de betaling van
de huur voor het Berlaymontgebouw vóór renovatie. De datum van
31.12.2003 voor de terbeschikkingstelling van het basisgebouw wordt
derhalve gesanctioneerd door een penaliteit die erin bestaat dat
zolang de vertraging duurt de oude huur niet vervangen wordt door de
nieuwe annuïteit.
Indien de opleveringsdata van elk van bijkomende werken niet worden
gehaald wordt tot datum van effectieve oplevering de
basisannuïteit telkens verminderd met 221.000. per maand
vertraging. Hierdoor wordt de annuïteit teruggebracht tot de
waarde van het gedeelte van het gebouw dat op 31.12.2003 effectief
ter beschikking van de Commissie werd gesteld.
In het contract werd voorzien dat onvoorziene omstandigheden de overschrijding van de deadlines kunnen rechtvaardigen, evenals een overschrijding van het bedrag van 552 miljoen . Dit laatste echter slechts ten belopen van 50 %. Het faillissement van de pilootaannemer of onderaannemer kan onder bepaalde omstandigheden eveneens grond zijn voor verlenging van de termijnen.
Voor zover de Europese Commissie tijdens de duur van de erfpacht haar
rechten zou overdragen, heeft de Belgische Staat hierop een
voorkooprecht. Indien zij van dit recht geen gebruik maakt heeft zij
recht op de gerealiseerde meerwaarde.
Aangezien de Belgische Staat de financiering op zich neemt, zullen de
schuldvordering van Berlaymont 2000 op de Commissie uit hoofde van de
erfpacht aan de Belgische Staat worden overgedragen, zodat de
annuïteiten rechtstreeks aan de schatkist zullen worden terugbetaald.
Juridische garanties
Berlaymont 2000 gaat tegenover de Commissie alle nodige verbintenissen
aan met betrekking tot de voltooiing van de werkzaamheden, de
overeengekomen uiterste data, de technische specificaties en de
goedkeuringsprocedures. Deze door Berlaymont 2000 aangegane
verbintenissen worden op hun beurt onherroepelijk en onvoorwaardelijk
gegarandeerd door de Belgische Staat.
Bijlage: Feiten en cijfers over het Berlaymont 2000-project
1 Chronologisch overzicht
1967 De Commissie betrekt het Berlaymont-gebouw
1991 Geconstateerd wordt dat in de constructie van het gebouw asbest
en andere risicofactoren aanwezig zijn. Daarom verlaat de Commissie
het Berlaymont-gebouw en neemt zij haar intrek in een aantal andere
gebouwen in Brussel. De Belgische autoriteiten betalen voor deze
vervangende gebouwen (33,9 miljoen euro in 2002) en de Commissie
blijft de huur voor het Berlaymont-gebouw betalen (14,6 miljoen euro
in 2002)
1995 Er wordt begonnen met de verwijdering van het asbest, volledig op
kosten van de Belgische Staat
1997 De Belgische regering, de Commissie en Berlaymont 2000 N.V.
ondertekenen op 8 juli een memorandum van overeenstemming (zie
verderop)
1998 De renovatiewerkzaamheden worden aanbesteed. Een consortium
(EuropConstruct) van Bouyges (Frankrijk) en Strabag (Duitsland) krijgt
de hele opdracht toegewezen. Er wordt een aantal onderaannemers
ingeschakeld.
1999 In juni wordt bevestigd dat de verwijdering van het asbest is
voltooid.
2000 november: De Commissie ontvangt een rapport van Ernst & Young en
geeft informatie over mogelijke onregelmatigheden door aan OLAF.
2001 17 juli: De Commissie en de Belgische regering ondertekenen na
onderhandelingen een tweede memorandum van overeenstemming. Daarin
wordt afgesproken dat een contract zal worden ondertekend dat een
vaste prijs, een vaste uiterste leveringsdatum, technische
specificaties en een aantal garanties zal bevatten. De besprekingen
over de prijs beginnen in februari 2002.
2002 maart: De Belgische regering neemt de kortetermijnfinanciering
van de activiteiten van Berlaymont 2000 over.
2 Berlaymont 2000 N.V.
"Berlaymont 2000 N.V." is een naamloze vennootschap waarvan de
Belgische regering via de "Regie der Gebouwen" voor 70 % eigenaar is;
de overige 30 % is in handen van twee banken (Artesia en Fortis).
Het gaat om een vennootschap die geen winst nastreeft en het
Berlaymont-gebouw voor 99 jaar in erfpacht heeft verkregen. Haar doel
is de renovatie van het Berlaymont-gebouw. Zowel voor de verwijdering
van het asbest als voor de algemene renovatie van het gebouw treedt
zij als aanbestedende dienst op.
3 Het Memorandum van overeenstemming uit 1997
Volgens dit memorandum zijn de belangrijkste doelstellingen van het
renovatieproject voor het Berlaymont-gebouw dat het asbest wordt
verwijderd, dat het gebouw wordt gerenoveerd en dat de Commissie in
juni 2000 naar het Berlaymont-gebouw terugkeert op voorwaarde dat zij
van oordeel is dat het gebouw naar behoren is gerenoveerd. Bovendien
zegt de Belgische regering toe dat de Commissie na afloop van de voor
de afbetaling van de renovatiekosten vastgestelde periode het gebouw
en de grond voor 1 euro zal kunnen kopen. De kosten van het project
werden als volgt geraamd:
* verwijdering van het asbest 3.575 miljoen BFR ( 88,6 miljoen)
* renovatie* ` 15.073 miljoen BFR ( 372 miljoen)
* de renovatiekosten zijn inclusief een totaalbedrag van 2.000 miljoen
BFR ( 49,6 miljoen) voor het gebouw zelf.