Nederlandse Vereniging van Banken

23 oktober 2002 Incasso, schrijver pleegt fraude Amsterdam, 23 oktober 2002

RTL Boulevard, De Telegraaf, het weekblad Panorama en anderen maken uitgebreid melding van de mogelijkheid om bankrekeningen via incassi te plunderen. Deze berichtgeving is absoluut overtrokken zoals uit het onderstaande blijkt. De auteur beschrijft zijn dilemma: hij ziet dingen die anderen niet zien, en heeft uiteindelijk een keuze moeten maken om eerlijk te blijven. Het boek waarin de auteur zijn dilemma beschrijft wordt woensdag 23 oktober a.s. in Nieuwspoort gepresenteerd. Fred Teeven van Leefbaar Nederland beziet of het boek aanleiding zou moeten geven tot Kamervragen.

Eerst de feiten. Waar het om gaat is de opzet van het incassosysteem, het meest efficiënte girale betaalinstrument in het Nederlandse betalingsverkeer. Per jaar worden door bedrijven en instellingen ongeveer 900 miljoen maal na verkregen machtiging van debiteuren bedragen van bankrekeningen afgeschreven. Het grootste deel bestaat uit betalingen van bijvoorbeeld electriciteit, gas en water, abonnementen en dergelijke.

Incasso op bankrekeningen is alleen mogelijk als de incassant beschikt over een contract met zijn bank. Vooraf beoordeelt de bank natuurlijk of hij te maken heeft met een bonafide ondernemer. Die bank staat er vervolgens tegenover de bankrekeninghouders voor in dat de incassant alleen bedragen laat afschrijven als hij beschikt over een rechtsgeldige machtiging. Meent een klant dat er ten onrechte een bedrag van zijn rekening is afgeschreven dan krijgt hij onmiddellijk zijn geld terug. Zonder verdere vragen doorgaans binnen 30 dagen na de afschrijving. Als er helemaal geen machtiging is dan krijgt de consument altijd zijn geld terug, ook na afloop van de periode van 30 dagen. De controle daarop vindt dus niet vooraf maar achteraf plaats. Deze werking is al sinds jaar en dag bekend bij alle ondernemers, maar ook bij de Consumentenbond en bijvoorbeeld Stichting De Ombudsman, waarmee de NVB regelmatig overleg heeft. De banken hebben hierover dus nooit geheimzinnig gedaan. In alle bancaire brochures staat deze werking ook beschreven. Eventuele gedupeerden worden altijd schadeloos gesteld.

Banken sluiten alleen incassocontracten met bij hen te goeder naam bekend staande bedrijven. Als een bedrijf misbruik maakt van een incassocontract wordt dat bedrijf van verder gebruik uitgesloten.

De auteur meent nu ten onrechte dus- dat hij de eerste is die de feitelijke werking van het incassosysteem, dat al sinds 1972 op deze manier tot volle tevredenheid werkt, heeft ontdekt. Vier jaar lang heeft hij volgens eigen zeggen op pikante informatie gezeten. Tenslotte heeft hij het volgende met deze pikante informatie gedaan en daar een boek over geschreven.
Zich voordoende als bonafide ondernemer heeft hij onrechtmatig gebruik gemaakt van de incasso-overeenkomst die zijn partner met een grote bank had gesloten. Bij ongeveer 70 verschillende rekeninghouders heeft hij via een telebankieren pakket diverse bedragen geïncasseerd. Deze rekeninghouders hadden hiervoor géén machtiging afgegeven. De auteur heeft de fraude na ontdekking toegegeven. Binnen 24 uur zijn alle door hem ten onrechte geïncasseerde bedragen weer teruggestort op de rekeningen van de benadeelden.

De betreffende bank heeft melding van dit voorval gedaan bij politie en justitie die deze zaak in behandeling hebben genomen.

In het boek en de berichtgeving wordt nu het meest efficiënte betaalproduct ten onrechte in een kwaad daglicht gesteld. Het is een grove simplificatie dat iedereen zomaar een incassocontract zou kunnen krijgen en elk bedrag zomaar weg zou kunnen sluizen. De NVB betreurt het buitengewoon dat de auteur tevoren geen contact met zijn bank of de NVB heeft opgenomen.
Dat had veel misverstanden kunnen voorkomen.